مرعوب بنیادگرایان نمی‌شوم

پس از آن که کورت وسترگارد کاریکاتوری از پیامبر اسلام را همره با بمبی در عمامه‌اش به تصویر درآورد مجبور گردید که تحت حفاظت پلیس به زندگی خود ادامه دهد. اکنون قوه قضائیه کشور اردن در نظر دارد او را محاکمه کند. در گفتگو با اشپیگل آن‌لاین وی در باره احضاریه به دادگاه اردن و از خشم خود سخن می‌گوید.

اشپیگل: آقای وستر گارد، فکر نمی‌کنم علاقه‌ای داشته باشید که تعطیلات امسال خود را در اردن بگذرانید. درست است؟

وسترگارد: بله همین طور است.

اشپیگل: دادستانی کل آن کشور اخیراً احضاریه‌ای برای شما فرستاده است که مطابق با آن باید برای کاریکاتور مشهور خود از پیامبر اسلام (از سال ۲۰۰۵) در برابر دادگاه ظاهر شوید.

وسترگارد: بله. ولی تا این لحظه یک احضاریه رسمی به دست من نرسیده است. من با سفارت اردن در برلین تماس گرفتم و از آنها پرسیدم که اگر به اردن بروم چه نوع جریمه‌ای متوجه من خواهد بود و آیا اصلاً ممکن است به محض ورود به خاک اردن دستگیر شوم. اما هنوز که پاسخی دریافت نکرده‌‌ام.

اشپیگل: در صورت ورود به خاک اردن به احتمال زیاد دستگیر خواهید شد.

وسترگارد: حدس من هم همین است.

اشپیگل: و با فرض حاضر شدن در برابر دادگاه چه پاسخی به آنها خواید داد؟

وسترگارد: من سعی می‌کنم توضیح دهم که منظورم از کشیدن آن کاریکاتور اسلام به طور کل نبوده، بلکه تروریست‌‌هایی بوده‌اند که بخشی از اسلام را به عنوان مهمات روحی و معنوی خود استفاده می‌کنند. حتی می‌توان در اینجا این ادعا را مطرح ساخت که تروریست‌‌ها خود پیامبر اسلام را هم گروگان گرفته‌اند.

اشپیگل: در اردن قانون جدیدی برای مطبوعات به تصویب رسیده است که مطابق با آن هرگونه توهینی به پیامبر اسلام ممنوع است. این در واقع نوعی عکس‌العمل مستقیم به کاریکاتور شما و دوستان دیگرتان بود. بنابراین تردیدی وجود ندارد که شما محکوم شناخته می‌شوید.

وسترگارد: بله من این تجربه را از سر گذارنده‌‌ام که توضیح دادن منظورهای اصلی من به مسلمانان چقدر کار دشواری است.

اشپیگل: چنانچه در اردن حکم جلبی برای شما صادر شود مسافرت شما به کشورهای دیگر هم مخاطره آمیز خواهد بود.

وسترگارد: بله، فکر می‌کنم همین طور باشد. تصور من بر آن است که منافع حکومت‌‌ها و سیاستمداران خاورمیانه اجازه نمی‌دهد اعتراف کنند منظور اصلی مرا از آن کاریکاتور درک می‌کنند. افرادی که من با آنها صحبت کرده‌‌ام همگی تحصیل کرده و روشنفکرند. اما به دلایل سیاسی نمی‌خواهند هیچ تفسیری مگر مال خودشان را بپذیرند. برای سیاست داخلی آنها آنچه را که من یک سوءتفاهم می‌نامم بهتر است که همچنان حفظ کنند.

اشپیگل: در گفتگویی که با هم در ماه مارس داشتیم (۱) شما از دشواری‌‌های جدید در زندگی خود تعریف کردید این که مجبورید مرتب محل زندگی خود را تغییر دهید و تحت حفاظت دائمی پلیس باشید. اکنون با این تهدید مواجه هستید که زندگی شما خارج از دانمارک نیز با محدودیت‌‌هایی روبرو باشد.

وسترگارد: بله من به این موضوع کاملاً آگاهم. اما من قبلاً بخش‌‌های زیادی از جهان را دیده‌‌ام و نیازی نیست که حالا به خارج مسافرت کنم، بخصوص به جهان اسلامی.

اشپیگل: شما می‌خندید و لطیفه تعریف می‌کنید، اما بار سنگینی بر دوش خود دارید. آیا گاهی دچار این احساس نشده اید که شهید آزادی مطبوعات هستید؟

وسترگارد: خیر. حس می‌کنم من یک کاریکاتوریست هستم که کارش را انجام داده است. حفاظت پلیس و این واقعیت که منزل من به یک دژ تبدیل شده برای آن است که من احساس ایمنی داشته باشم. من با پلیس مخفی دانمارک رابطه خیلی خوبی دارم و برایم مقدور است که زندگی خوبی داشته باشم. وانگهی از یک مزیت دیگر نیز برخوردارم: من ۷۳ سال سن دارم. در چنین سن و سالی انسان چندان ترس و واهمه ندارد.

اشپیگل: حتی با وجود آن که پلیس دانمارک نقشه قتل شما را که نمی‌توانست به دلایل امنیتی افشا کند خنثی کرد؟ آیا این نیز باعث ترس شما نشد؟

وسترگارد: البته که این هول انگیز است. اما احساسی که من دارم خشم است. هنگامی که شما در معرض یک تهدید قرار گرفته اید خشم احساس مثبتی است. درست مانند آند که مقابله به مثل می‌کنید. خشم در این باره که من فقط برای آن که وظیفه‌‌ام را انجام داده‌‌ام در تهدید قرار گرفته‌‌ام احساس بسیار خوبی است.

اشپیگل: آیا هرگز در این باره اندیشیده اید که وضعیت فعلی خود را مضمون کاری قرار دهید؟ مثلا کتابی بنویسید یا آن را در قالب کاریکاتورهای جدید درآورید؟

وسترگارد: خیر، فکر نمی‌کنم که چنین کنم. هنگامی که من با شما یا رسانه‌‌های دیگر گفتگو می‌کنم می‌توانم منظور خود را بیان کنم و آنچه را که می‌اندیشم توضیح دهم.

اشپیگل: تقریباً سه سال پیش بود که کاریکاتور شما منتشر شده و از آن زمان شما در وضعیت غیر عادی زندگی می‌کنید. آیا این باعث شده است که دیدگاه شما نسبت به جهات تغییر کند؟

وسترگارد: وقتی جوان بودم فاشیسم و کمونیسم را تجربه کردم. این ایسم‌‌ها هرکدام برای خود متعصبینی ایجاد کردند. من این متعصبین را به خوبی درک می‌کنم. احساسی وجود دارد که آنها فاقد آن هستند، و آن احساس تردید است. بله، تردید داشتن دشوار است. اما به جای خودش احساس پویایی است که می‌تواند جهان را تغییر دهد. من مرعوب این انسان‌‌های متعصب نمی‌شوم. می‌خواهم که از بقیه عمر خود لذت برم. در موضع من تغییری روی نداده است. من همواره یک پیرمرد خشمیگن هستم که چون کارش را به درستی انجام داده مورد تهدید واقع شده است.

اشپیگل: حقوقدان و فیلم ساز هلندی گیرت ویلدرز در همین نزدیکی شما فیلم ضد اسلامی با عنوان « فتنه » درست کرد. گفته می‌شود که دادگاه اردن برای او نیز احضاریه فرستاده است. آیا با او هیچ ارتباط مشاوره‌ای داشته اید؟

وسترگارد: ویلدرز عملاً با من تماس گرفت. البته بنا به دلایل دیگری. من از بابت آن که او نقاشی مرا در فیلم خودش مورد سوء استفاده قرار داده بود گله‌مند بودم. ما با هم توافق کردیم که او به من خسارت مالی بپردازد و به این ترتیب کاریکاتور من از فیلم او برداشته شد. من با او مشکلی ندارم. هرچند با او هم عقیده هم نیستم.

اشپیگل: آقای وسترگارد. اگر قرار باشد که بار دیگر در برابر این تصمیم قرار بگیرید که آیا آن کاریکاتور را منتشر کنید یا خیر چه خواهید کرد؟

وسترگارد: من البته در این باره بسیار اندیشیده‌‌ام. اما امروز کاملاً بر این نظرم که باید آن را دوباره به تصویر بکشم.




-------------------
'I Don't Allow Fanatics to Intimidate Me'
http://www.spiegel.de/international/europe/0,1518,572330,00.html

(۱) گفتگوی اشپیگل آن‌لاین با وسترگارد کاریکاتوریست دانمارکی:
کاریکاتور من باید از فیلم ویلدرز بیرون آورده شود