گفتگوی اکبر کرمی با احمد پورمندی و حسین موسویان

کنگره ملی جمهوری‌خواهان
کنگره ملی، گرانی‌گاه جمهوری‌خواهی یا سازوکاری برای گذار؛ اکبر کرمی، احمد پورمندی و حسین موسویان

در گفت‌وگو با  احمد پورمندی و حسین موسویان که هر دو از کهنه‌کاران جمهوری‌خواه هستند، پرسیده‌ام؛ چرا جمهوری‌خواهان در پی برپایی کنگره هستند؟ و کنگره ی ملی جمهوری‌خواهان در پی چیست؟ آیا درس‌ها ی درخوری از تجربه‌ها ی ناکام گذشته گرفته شده است؟ و آیا تکاپو ی برپایی کنگره ی ملی جمهوری‌خواهان برآمد آسیب‌شناسی جریان‌ها، نهادها و ناکامی‌ها ی گذشته است؟ یا می‌تواند تکرار آن‌ها باشد؟ آماج بنیادین برپاکننده‌گان کنگره چیست؟ چه می‌تواند باشد؟ و چرا به جا ی برپایی یک نهاد فراگیر که سنگی بسیار بزرگ است، به برداشتن سنگ‌ها ی کوچک‌تر همانند هم‌سازی بر سر یک متن حقوقی و اعلامیه ی گذار کار نشده است؟ پای‌گاه هم‌بودیگ (اجتماعی) جریان جمهوری‌خواه کیست؟ چه می‌خواهد؟ و تا چه پایه با ارزش‌ها ی نوین آشناست؟ آیا کنگره ی ملی پاسخ به این دست نیازها و خواست‌ها است؟ یا ریختی از هم‌آوردی با جریان سلطنت‌طلب هم در آن دیده می‌شود؟ آیا کنگره ی ملی جمهوری‌خواهان، گرانی‌گاهی است برای جمهوری‌خواهی؟ یا قرار است سازوکاری برای گذار باشد؟

چرا ما پس از دو سده مبارزه برای توسعه، شکوفایی و ترقی و یک سده تکاپو برای سامانیدن قدرت، داوری  و ریختی از لیبرال دمکراسی هنوز در چم‌و‌خم سیاست‌ورزی درمانده‌ایم؟ چرا هنوز امکانی برای برگزاری یک انتخابات آزاد در ایران فراهم نیست؟ و حتا اصلاح‌طلب‌ها هنوز نمی‌توانند نماینده‌گان بایسته و شایسته ی خود را داشته باشند؟ دش‌واری کار کجاست که نمی‌گذارد این ویرانه ایران شود؟ آسیب‌شناسی راه رفته چه می‌گوید؟ و کسانی که رویا ی برساختن «کنگره ی ملی جمهوری‌خواهان ایران» را بیرون از ایرانیان پخته‌اند، چه می‌گویند؟ تا چه اندازه این رویاها با فربودها و واقعیت‌ها ی سیاسی هماهنگ است؟ و چرا چنین رویایی را باید از رویاها ی اصلاح‌طلبانه در درون ایران جدا کرد؟

آیا فشار سلطنت‌طلب‌ها و نگرانی از بازگشت به گذشته است که جمهوری‌خواهان را به تک‌وتا انداخته است؟ و آیا خطر افتادن دوباره در چاه سلطنت جدی است؟ یا میوه ی درخت جمهوری‌خواهی رسیده است و اکنون زمان چیدن سیب مردم‌سالاری است؟