گفت‌وگوی اکبر کرمی و منصور فرهنگ

با رضا پهلوی چه باید کرد؟

در گفت‌وگو با منصور فرهنگ سیاست‌مدار جمهوری‌خواه پرسیده‌ام: با رضا پهلوی چه باید کرد؟ آیا سلطنت در ایران به مرگ زاستاری (طبیعی) و ذاداریک مرده است؟ چرا رضا پهلوی و هواداران او به داشتن همه ی قدرت چشم‌دوخته‌اند؟ و از دادوستد و هم‌انبازی (مشارکت) در کیک قدرت گریران اند؟ آیا رضا پهلوی گرفتار ریختی از خامی (آماتوریزم) در سیاست است؟ یا او در بنیادها چشم و امیدی به داشتن قدرت در ایران ندارد؟ و تنها از میدان‌داری در میان هواداران خود لذت می‌برد؟ آیا در میان جمهوری‌خواهان و کسانی که منتقد رضا پهلوی یا خانواده ی پهلوی هستند، کسانی هستند که با فرنشیی او در یک ساختار جمهوری مخالف باشند؟ و پادآهنگی کنند؟ چرا رضا پهلوی نمی‌تواند و نتوانسته است یک نهاد قدرت‌مند در میان هوادارن خود برپا کند؟ او که ام‌روز نمی‌تواند و نمی‌خواهد با منتقدان و مخالفان خود بده‌بستان و گفت‌وگو کند، آیا فردا می‌تواند و می‌خواهد؟

خوانش جمهوری اسلامی همانند یک گسست یا پیوست بسیار بنیادین است و می‌تواند به پروژه ی گذار و سیاست‌ورزی در ایران ام‌روز هم معنا، هم‌ بو و هم سو دهد. سلطنت‌طلب‌ها به راستی یا باناراستی ادعا می‌کنند که بخش بزرگی از مردم ایران هوادار بازگشت به رژیم گذشته‌اند؛ یعنی مردمان ایران جمهوری اسلامی را یک گسست از راه هم‌وار توسعه در دوران پهلوی‌ها می‌دانند و با بازگشت به آن ساختار و ایستار می‌توان از نکبت جمهوری اسلامی و شکافی که در تاریخ ما انداخته‌است، رهید. و راه ایران را به آزادی و آبادی بازیافت، بازگرفت و پیش‌رفت.

تا چه پایه چنین برآوردی پذیرفتنی است و می‌توان آن را جدی گرفت؟
آیا در دوران محمدرضاشاه موتور اقتصادی ایران خوب و دقیق کار می‌کرد؟ یا این داو نوستالژیک، رومانتیک و برآمد سفیدشویی آن تاریخ و ریختی از تاریخ سفارشی است؟
آیا در دوران جمهوری اسلامی در همانندی با گذشته اقتصاد از راه منطقی و پیشین خود بیرون رفته است؟ یا جمهوری اسلامی کم‌وبیش ادامه ی آن ساختار بثمار بود و است؟ 
آیا بازگشت به دوران پهلوی ممکن، آسان، کم‌‌هزینه و خردمندانه است؟ یا این بدپنداری برآمد نادانی و بددانی به تاریخ است؟