توزیع گسترده فقر

جهان صنعت

بعد از هر بار انتشار داده‌ها و ارقام آماری مربوط به تغییر شاخص‌های اقتصادی باید این پرسش اساسی را مطرح کرد که هدف سیاستگذار از اعلام این اطلاعات آماری چیست؟
در حالی که ارقام جدید آماری از کاهش فاصله تورمی دهک‌های درآمدی خبر می‌دهد، با این حال اطلاعات آماری منتشر شده هیچ‌گاه قادر به ارائه اطلاعات دقیق از وضعیت قومی و قبیله‌ای دهک‌ها، وضعیت شغلی آنان، محل کسب درآمد آنها و گروه‌های شغلی آنها نخواهد بود و تنها محاسباتی آماری برای تغییرات روند درآمدی دهک‌های درآمدی است.
اما صرف‌نظر از نحوه تهیه آمارهای اطلاعاتی از وضعیت دهک‌های درآمدی، می‌توان دو سیاست عمده را برای کاهش فاصله تورمی دهک‌های درآمدی برگزید؛ از یک سو سیاستگذار می‌تواند به اتخاذ سیاستی مبادرت ورزد که با توزیع گسترده فقر بین کلیه دهک‌های درآمدی همراه باشد و از سوی دیگر می‌تواند با اتخاذ سیاست‌هایی، به افزایش میانگین درآمدی دهک‌های درآمدی دست بزند.
بررسی وضعیت دهک‌های درآمدی نشان می‌دهد که در طول سال‌های اخیر افزایش درستی در میانگین درآمدی دهک‌های درآمدی ایجاد نشده است و بررسی وضعیت ظاهری افراد گویای بدتر شدن وضعیت رفاهی همه دهک‌های درآمدی در طول سال‌های اخیر است.
به نظر می‌رسد قابل اتکا نبودن داده‌های آماری منتشر شده از سوی سیاستگذار زمانی مشخص می‌شود که شاهد کاهش شدید قدرت خرید مردم، افزایش فقر، کاهش سرمایه‌گذاری تولیدی در اقتصاد و افزایش سطوح قیمت‌ها باشیم، اما گزاره‌های آماری دولت از بهبود در وضعیت دهک‌های درآمدی خبر دهد.
داده‌ها و اطلاعات آماری منتشر شده از سوی سیاستگذار زمانی قابل اتکا خواهد بود که به ارائه راه‌حل‌های جامع برای حل مشکلات مردم منجر شود، این در حالی است که ارقام مندرج در اطلاعات آماری مربوط به دهک‌های درآمدی هیچ‌گاه موید واقعیت‌های اقتصادی کشور نیست.
از سوی دیگر آنچه مشخص است این است که اطلاعات آماری اینچنینی درمانی بر درد گروه‌های مختلف جامعه اعم از تولیدکننده و مصرف‌کننده نیست و هزینه بالای صرف شده برای تهیه چنین آمارهایی تنها راهی برای توجیه عملکرد ناکارآمد دولت در اقتصاد است.بنابراین آمارهای اخیر منتشر شده اگرچه از کاهش فاصله تورمی دهک‌های درآمدی خبر می‌دهد، با این حال این مهم نشان‌دهنده گسترش فقر و حتی فقیر شدن ثروتمندان در جامعه است. به عبارت دیگر شاهد نزول دهک‌های درآمدی بالا به سمت دهک‌های پایین درآمدی هستیم.
بنابراین تا زمانی که آمارهای شفاف و دقیقی از وضعیت دهک‌های درآمدی منتشر نشود نمی‌توان آمارهای اقتصادی را راهی برای پاسخگویی به تغییرات اقتصادی دانست، چه آنکه این مهم ابزاری در توجیه سیاست‌های دولت خواهد بود.