آیا شفاف سازی اعتماد می‌آفریند
جهان صنعت
چهارشنبه ۲۴ مرداد ۱۳۹۷
چند وقتی است که کمپینی با عنوان «# فرزندت کجاست» در فضای مجازی مقامات، مسوولان و شخصیت‌های سیاسی را به چالش دعوت کرده است و وزرا و اعضای هیات دولت، نمایندگان مجلس و شخصیت‌های سیاسی با پیوستن به این کمپین تحصیلات و شغل فرزندان خود را به اطلاع عموم می‌رسانند.
این کمپین پس از آن به راه افتاد که در روز استیضاح علی ربیعی وزیر کار و رفاه یکی از نمایندگان مجلس علیه مسعود پزشکیان به اظهارنظر پرداخت و گفت دختر این نماینده مجلس در پتروشیمی جم که وابسته به وزارت رفاه است، کار می‌کند. مسعود پزشکیان در آن جلسه از عملکرد علی ربیعی دفاع کرده بود که به مذاق برخی همکارانش خوش نیامد و آنها مدعی شدند دختر نایب رییس مجلس با رانت در پتروشیمی جم کار می‌کند. البته هم علی ربیعی و هم مسعود پزشکیان این ادعا را رد کردند اما بازتاب گسترده‌ای در شبکه‌های اجتماعی یافت. همزمان با این موضوع شایعاتی پیرامون بازداشت پسر محمدباقر نوبخت رییس سازمان مدیریت و برنامه‌ریزی کشور منتشر شد. سخنگوی قوه قضاییه در نشست خبری خود از توضیح در این باره خودداری کرد اما نوبخت در توئیتی بازداشت پسرش را تکذیب کرد. برکناری و بازداشت احمد عراقچی معاون ارزی سابق بانک مرکزی و برادرزاده عباس عراقچی، همچنین شایعاتی درباره خروج خانواده ولی‌الله سیف رییس پیشین بانک مرکزی از ایران نیز مورد توجه رسانه‌ها و مردم قرار گرفت. قبل از این ماجرا‌ها انتشار ویدئو‌هایی از مهدی مظاهری فرزند طهماسب مظاهری رییس کل اسبق بانک مرکزی نیز بحث‌برانگیز شده بود. مظاهری در این ویدئو‌ها با رویکرد یک «ژن خوب» به توضیح درباره زندگی لاکچری خود پرداخت که بازتاب و واکنش منفی زیادی را در پی داشت. پیشتر نیز انتشار تصاویری از مراسم عروسی پسر سفیر ایران در دانمارک جنجال‌ساز شده بود. کاربران فضای مجازی چند روزی درگیر این عروس و داماد لاکچری بودند. تصاویر فراوانی از زندگی پرزرق و برق آناشید حسینی همسر امیرمحسن مرادیان که پسر سفیر ایران در دانمارک است، منتشر شد.
این کمپین فارغ از اهداف و دلایلی که موجب راه‌اندازی آن شده، در فضای مجازی نیز با واکنش‌های مثبت و منفی و سوگیری‌های برخی کاربران توئیتری همراه بوده است. در این میان شفافیت یکی از نمایندگان مجلس در بیان وضعیت تحصیلی و شغلی فرزندش حاشیه‌ساز شد؛ محمدعلی وکیلی نماینده مردم تهران، ری، شمیرانات، اسلامشهر و پردیس در توئیتر در بیان وضعیت تحصیلی و شغلی دخترش او را لیسانس و بیکار معرفی کرده بود در حالی که مشخصات دختر وی در فهرست اسامی دریافت‌کنندگان طرح ترافیک خبرنگاری قرار دارد. به دنبال واکنش کاربران به این دوگانگی، این نماینده مجلس در صفحه توئیتر خود از معاونت ترافیک شهرداری تهران خواسته با توجه به اینکه همکاری دخترش به واسطه ازدواج با روزنامه متبوع قطع شده است، طرح ترافیک اختصاصی نامبرده را قطع و از سهمیه روزنامه کسر کند. به دنبال این توئیت برخی کاربران اقدام این نماینده مجلس را شجاعانه و برخی نیز بازی با مردم عنوان کردند.
اما رییس شورای شهر تهران نیز به کمپین فرزندت کجاست پیوست و در پاسخ به این سوال گفت: سه پسر دارم که یکی از آنها خارج از کشور مشغول تحصیل است و دو پسر دیگرم نیز در کشور تحصیل می‌کنند و به همین دلیل هیچ سفارشی برای اشتغال در حوزه دولتی برای آنها انجام نداده‌ام. محسن هاشمی‌رفسنجانی گفت: در سال ۶۱ در ۲۱ سالگی با نوه خاله‌ام خانم اعظم هاشمی‌پور ازدواج کردم. هاشمی‌رفسنجانی درباره وضعیت اشتغال همسرش اعلام کرد: همسرم لیسانس و فوق‌لیسانس زبان فرانسه و روابط بین‌الملل دارد اما خانه‌دار است. پسر ارشد آیت‌الله هاشمی‌رفسنجانی درباره تعداد فرزندانش گفت: من سه پسر دارم. پسر اولم متولد سال ۶۳ است، پسر دومم متولد سال ۶۵ و پسر آخرم متولد سال ۷۶ است. رییس اسبق مترو تهران درباره تحصیلات پسرانش خاطرنشان کرد: پسر آخرم سال گذشته کنکور داد و اکنون در رشته مهندسی انرژی در دانشگاه امیرکبیر تحصیل می‌کند.
محسن هاشمی‌رفسنجانی تاکید کرد: عماد پسر دیگرم مدیرعامل دفتر نشر و معارف انقلاب است که خاطرات حاج آقا را هم منتشر کرده است؛ عماد شغل دولتی ندارد و اکنون در حال تحصیل در مقطع دکترای رشته صنایع در دانشگاه آزاد است. وی گفت: علی، پسر دیگرم فارغ‌التحصیل رشته شهرسازی از دانشگاه تهران است و اکنون در خارج از کشور مشغول تحصیل در مقطع دکتراست.
هاشمی‌رفسنجانی درباره هزینه تحصیل پسرش گفت: علی بورسیه نشده است و با هزینه خودش به خارج از کشور رفته اما هزینه‌ای برای شهریه دانشگاه نمی‌دهد. رییس شورای شهر تهران درباره وضعیت تاهل پسرانش ادامه داد: دو پسرم ازدواج کردند، یکی از عروسانم که با همسرش خارج از کشور است خودش فوق‌لیسانس معماری دارد. عروس دیگرم هم فوق‌لیسانس تغذیه دارد و جایی مشغول کار نیست. محسن هاشمی درباره اینکه آیا برای فرزندانش سفارشی برای اشتغال در حوزه دولتی انجام داده یا نه گفت: نه من سفارشی نکردم، چون آنها فعلا مشغول تحصیل هستند.
اما نماینده مردم ارومیه به کمپین فرزندت کجاست پیوست. نادر قاضی‌پور در پاسخ به سوال مطرح‌شده «فرزندت کجاست»، بیان کرد یکی از فرزندان پسرش دانشجوی دانشگاه علوم پزشکی است که در بیمارستان کار می‌کند. پسر دیگر وی که دانشجوی دامپزشکی دانشگاه آزاد ارومیه است، گوسفند دارد و به کار چوپانی مشغول است.
سیدعباس صالحی، وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی نیز با پیوستن به کمپین «فرزندت کجاست» در زیر حساب توئیتری یکی از رسانه‌ها توضیح داد: «دو پسر و یک دختر دارم؛ پسر اولم فوق‌لیسانس دانشگاه تهران است. در تهران زندگی می‌کند. شغل ثابت ندارد. با برخی از موسسات در حوزه‌های پژوهشی به صورت پروژه‌ای همکاری می‌کند. پسر دوم خرداد امسال کارشناسی‌اش را از دانشگاه اصفهان گرفته است. دخترم کلاس چهارم را در دبستان دولتی گذرانده است اما پاسخ وزیر فرهنگ با واکنش کاربران روبه‌رو شد. آنها از وزیر خواستند توضیح دهد فرزندانش در چه مدرسه‌ای تحصیل کرده‌اند و می‌کنند. او در پاسخ گفت که در مدارس دولتی درس خوانده‌اند. همچنین یک کاربر از وزیر سوال کرد که فرزندش با چه سهمیه‌ای وارد کنکور شده است؟ وزیر ارشاد پاسخ داد فرزندانش از هیچ سهمیه‌ای برای قبولی در کنکور استفاده نکرده‌اند و حتی فرزند بزرگش بدون آنکه اعلام کند فرزند وزیر است مراکز پژوهشی را پیدا می‌کند و شروع به فعالیت می‌کند.
حسام‌الدین آشنا مشاور رییس‌جمهور هم با انتشار توئیتی در این باره توضیح داد. او نوشت: «دو پسر دارم اولی مهندسی عمران شریف و ارشد حمل‌ونقل امیرکبیر؛ هر دو بدون سهمیه؛ عقد کرده و به دنبال ادامه تحصیل است. دومی کلاس یازدهم ریاضی است.» پزشکیان با انتشار تصویری از نوه‌هایش درباره وضعیت فرزندانش توضیح داد. مسعود پزشکیان نایب‌رییس مجلس شورای اسلامی هم در صفحه اینستاگرام خود در رابطه با زندگی شخصی و فرزندانش توضیحاتی ارائه کرد. او که هفته گذشته در مجلس شورای اسلامی توسط یکی از نمایندگان متهم به رانت‌خواری شده بود نوشت: «من چهار فرزند داشتم که یکی از آنها فوت کرده است و سه فرزند دیگر دارم. همچنین سه نوه دارم که به زودی چهار نوه می‌شوند. یکی از فرزندانم مدرکPHD فیزیک خود را با معدل بالای هفده از دانشگاه شریف اخذ کرده و اکنون عضو هیات علمی دانشگاه سهند است. یکی دیگر از فرزندانم در حال گذراندن پایان‌نامه در مقطع PHD در رشته برق کنترل است که بورسیه خارج بود، ولی اکنون در ایران است. دخترم نیز مدرک کارشناسی ارشد شیمی خود را از دانشگاه شریف اخذ کرده و کارمند جم است که این همه داد و بیداد کردند؟! دخترم حدود شش سال پیش کارمند جم شده و حدود چهار میلیون تومان حقوق دریافت می‌کند. ایشان نه رییس است و نه عضو هیات‌مدیره، آیا این شغل دختر من خارج از عرف است؟» در میان فعالان سیاسی نیز محمدعلی ابطحی، فعال سیاسی اصلاح‌طلب اعلام کرد: «من سه دختر دارم که همه در تهران هستند. فائزه لیسانس مردم‌شناسی از دانشگاه تهران؛ خانه‌دار و پاره‌وقت معلم دبستان فاطمه لیسانس بازرگانی دانشگاه علامه طباطبایی، خانه‌دار و هفته‌ای دو روز دور کاری در بخش پشتیبانی شرکت خصوصی استارت‌آپی و فریده دانشجوی سال سوم هنر در دانشگاه تهران.
تشکیل کمپین# فرزندت کجاست اقدامی مثبت برای شفاف‌سازی وضعیت فرزندان مقامات و مسوولان است. در شرایطی که مردم نسبت به عملکرد دولت و مابقی نهادهای کشور مظنون هستند و تصور می‌کنند همه فرزندان مقامات با رانت زندگی می‌کنند این کمپین می‌تواند تا حدودی به کاهش فشارهای روانی جامعه کمک کند. به شرط آنکه مسوولان همه واقعیت را درباره زندگی فرزندان خود بگویند.
