لوازم مقابله موثر با آثار منفی اقدام آمریکا
حبیب‌الله پیمان
دکتر حبیب‌الله پیمان، چهره شاخص جریان ملی-مذهبی، در یادداشتی تلگرامی نوشت:
تصمیم امریکا برای خروج از برجام و تجدید تحریم‌ها علیه ایران، نگرانی‌های زیادی در داخل و خارج از کشور برانگیخته است.
اول بار نیست که حاکمیت و مردم ایران در برابر یک موقعیت باریک و دشواری قرار می گیرند.
در گذشته نیز در چند موقعیت کشور با موقعیت های مشابه و مخاطره انگیز روبه رو شد.
این اتفاقات ناگوار، بسیاری از صاحبنظران و دلسوزان را برمی انگیخت تا به انکشاف و معرفی درست و نادرست علل و عوامل بروز و چگونگی مقابله با آنها بپردازند و نسبت به تکرار خطاها و ادامه سیر انحطاط اجتماعی اقتصادی و اخلاقی جامعه هشدار دهند.
در این مورد خاص، جدا از هر عامل مساعدکننده و یاجانبی دیگر، یک عامل مهم را نمی توان نادیده گرفت و آن، نیات مغرضانه و ماهیت تجاوزکارانه و توام با خشونت اقدامات مثلث شوم زعمای کنونی امریکا، اسراییلٔیل و عربستان بر ضد ایران و نقش تعیین کننده آنها در ایجاد و یا تشدید آشوب و خشونت و ویرانی در منطقه است.
آنچه هم اکنون فوریت دارد، نه بررسی دوباره عوامل و زمینه های داخلی و بین‌المللی رسیدن به این نقطه، بلکه پرداختن به شیوه واکنش به این تصمیم و چگونگی خنثی کردن عوارض احتمالی مخرب تحریم‌ها بر امنیت ملی و زیست اجتماعی مردم ایران است.
باید دید چرا آنگونه که متصدیان امور انتظاردارند و وعده می دهند، تهدیدها و تحریم‌ها، به فرصتی برای تحرک بخشیدن به چرخ های توسعه، دست کم در زمینه اقتصادملی و تولیدات داخلی تبدیل نمی گردد و به تقویت مؤلفه های غیرنظامی قدرت ملی و ارتقای کیفیت زیست اجتماعی و فرهنگی جامعه کمک نمی کند.
اکنون محرز شده که زیانهای قطعی واکنش‌های تند و شتاب زده، خیلی بیش از سود احتمالی آنهاست و اینکه با شعارها و وعده و وعیدهای تکراری بی پشتوانه، و یا تعویض و جابه جایی صوری دولتمردان و برنامه‌ها، گره کور مشکلات گشوده نمی شود و توان مادی، روانی جامعه برای مقابله مثبت و خلاق با بحران افزایش نمی یابد.
تا زمانی که حاکمیت به مردم اعتماد نکرده و اجازه ندهد آنها خود ابتکار عمل را به دست گیرند، هیچ اقدام مثبت و سازنده ای در مقابله با پیآمدهای مخرب بحران به نتیجه مطلوب نمی رسد و تهدیدها به فرصتی برای حرکت در مسیر توسعه اصیل و پایدار اقتصادی تبدیل نمی شود و ریشه‌های مفاسد اقتصادی و آسیب‌های اجتماعی خشکانده نخواهند شد.
دولتمردان پیوسته از ضرورت مشارکت مردم در مقابله با بحران‌ها و توسعه کشور می گویند و مردم را به همکاری با مسؤلان دعوت می کنند؛ اما موانع مشارکت موثر آنها را از پیش پا بر نمی دارند، و لوازم بسیج ملی در امر توسعه را فراهم نمی کنند.
برای این منظور از انجام موارد زیر گریزی نیست؛ شفاف کردن نظام سیاستگزاری، التزام عملی به قانون اساسی، خودداری از اتخاذ تصمیمات خودسرانه ازسوی افراد و نهادها، رفتار و گفتار صادقانه و پیراسته از تظاهر و ناراستی، و یا به طمع جلب رأی و کسب محبوبیت و یاتوجیه خطاها و پوشاندن ضعف ها، کاهش وابستگی به درآمد حاصل از فروش نفت خام، برچیدن بساط دلالی، واردات قاچاق، پولشویی و کسب سودهای کلان از طریق گردش سرمایه مالی در حوزه واردات، برج سازی، خرید و فروش اتومبیل، سکه و ارز، فعالیت‌های کاذبی که تولید ملی را دچارخفقان کرده و چرخ های «اقتصادمقاومتی» را در پشت موانع ساختاری زمین گیر کرده‌اند.
در ضرورت تقویت روحیه امید و ایستادگی و ایجاد اعتماد به نفس در مردم، بویژه در شرایط سخت و پرفشار کنونی تردید نیست.
اما فعالیت توضیحی در این راستا زمانی اثربخش است و به پایداری عملی خلاق و سازنده از سوی مردم می انجامد که با اقدامات عملی موثر در جهت زدودن عوامل بی اعتمادی و یأس و بدبینی در بین مردم همراه گردد.
در صدر آنها احترام به حقوق و آزادی های مدنی همه مردم و رفتار برابر و عادلانه با عموم شهروندان ایرانی صرفنظر از تعلقات عقیدتی و مذهبی و یا قومی و جنسیتی آنهاست.
حضور مستقیم مردم در عرصه تصمیم‌سازی و اقدام هماهنگ جمعی در همه زمینه‌ها، مستلزم انجام دست کم دو اقدام بنیادی نهادمند است:
برگزاری گفت وگوی ملی، برگزاری نشست هایی متشکل از افراد خبره و مورد اعتماد و برگزیده ازجانب همه قشرها و نیروهای فعال اقتصادی، اجتماعی و علمی و فرهنگی در جامعه مدنی با هدف شور و گفت وگو و رسیدن به وفاق و اجماع و اقدام پیرامون آن دسته از مسایل حیاتی کشور که درحوزه حقوق و کارکردهای جامعه مدنی قرار می گیرند.
