مردم باید تصمیم بگیرند

محمدجواد کاشی، استاد فلسفه سیاسی دانشگاه علامه طباطبایی، در یادداشتی تلگرامی نوشت:

فاجعه خروج آمریکا از برجام نیست. واکنش ما می‌تواند منجر به فاجعه شود.

تکرار کلیشه‌های گفتاری و رفتاری پیشین، تصمیم‌گیری بدون مشارکت واقعی مردم، و اقدامات واکنشی و تحریک آمیز، ما را به سمت فاجعه پیش خواهد برد و دخالت واقعی مردم در اتخاذ تصمیم و پرهیز از اقدامات تحریک آمیز ما را از این گذرگاه عبور خواهد داد. 

مردم، فردا تیتر روزنامه‌ها را با حساسیت بیشتری می‌نگرند. فاجعه آنجاست که تیتر اول کیهان را مثل همیشه علیه دولت و انعقاد برجام بیابند.

تیتر اول روزنامه‌های طرفدار دولت را معطوف به آرام کردن مردم و وانمود کردن اینکه هیچ اتفاقی نیافتاده است.

فاجعه آنجاست که کسانی تلاش کنند مسئولیت خروج آمریکا از برجام را به گردن کسانی در کشور بیاندازند و خلاصه فاجعه آنجاست که فردا روزنامه‌ها، اظهارنظرها، سخنان مسئولان کشور همه و همه حاکی از آن باشد که همان چرخ های سابق است که می‌چرخد. 

اگر کلیشه‌های پیشین تکرار شوند، آنگاه باید منتظر روی دیگر فاجعه بود. مردم احساس می‌کنند تکرار کلیشه‌های همیشگی حکایت از آن دارد که متولیان امور یا حساسیتی به وضعیت آنان ندارند یا قادر به هیچ تصمیم موثری نیستند.

به هر دلیل، اگر هیچ کس قرار نیست هیچ تصمیم مهمی برای رهایی کشور بگیرد. آنها باید خود هرچه می‌توانند برای رهایی خود بکنند.

تکرار کلیشه‌های همیشگی، به مردم احساس بی‌آیندگی، بی پناهی و تیرگی افق القاء خواهد کرد. واکنش مردم در مقابل چنین وضعیتی، مخرب و ویرانگر است.

تردیدی نیست که سخنان تند ترامپ، و استقبال فوری نتانیاهو از آن حاکی از آن است که یک برنامه هماهنگ شده علیه ایران کلید خورده است.

گفتار درمانی چاره ماجرا نیست. اظهار اینکه مردم از هیچ چیز نگران نباشند، نشانه آن است که نمی‌خواهیم مردم را برای گذر از حادثه، به مشارکت بخوانیم. اینک باید زبان و بیانی تازه بسازیم و به نحوی تازه با مردم سخن بگوییم. 

باید همگان احساس کنند آنچه هدف‌گیری شده موجودیت کشور است. مساله نه محدود به یک جناح سیاسی است و نه محدود به نظام سیاسی.

شیاطین دنیا و منطقه دست در دست هم داده‌اند تا فاجعه‌ای را رقم بزنند. گام اول آن است که مسئولان جمهوری اسلامی بپذیرند خودشان برای گذر دادن کشور از این وضعیت، سرمایه و کفایت کافی ندارند.

آنها نزد گروه‌هایی معتبرند؛ اما نزد بسیاری دیگر، فاقد اعتبار لازم‌اند. باید از دیگران مدد گرفت.

هرکس که آبرو و سرمایه‌ای نزد مردم دارد، باید به میدان فراخوان شود. هر کس با زبان و بیان خود، با مردم سخن بگوید.

کم هزینه‌ترین رهیافت آن است که مردم به جد خود در این میدان تصمیم‌گیر باشند. اجازه بدهیم همه چیز به جد از خلال وضعیتی عبور کند که مردم خود با همه شقوق و صداهاشان در عرصه حاضر شوند و برای خود تصمیم بگیرند.

این وضعیت امکانپذیر نخواهد شد مگر با میدانی که صاحبان سرمایه و آبروی هر نیرو و گروه و جریانی در عرصه حضور فعال پیدا کند. 

متولیان امور عادت کرده‌اند پشت درهای بسته تصمیم بگیرند و بعد با تبلیغات مردم را به پشتیبانی بخوانند.

کاش بدانند در چنین وضعیتی، اگر شرایط به وضعیت مخاطره آمیزی نزدیک شود، مردم کنار خواهند کشید و آنها را تنها خواهند گذاشت.

تنها به شرط حضور واقعی مردم در اتخاذ تصمیم است که قدرت واقعی تولید خواهد شد و کشور ظرفیتی چندین برابر شرایط فعلی برای تحمل و گذر از وضع فعلی پیدا خواهد کرد.

چنین سیاستی البته باید با پرهیز از هرگونه اقدام تحریک آمیز در سطح جهان و منطقه باید همراه شود.

تردیدی نیست عربستان و اسرائیل تلاش می‌کنند در این روزها و هفته‌های پیش رو، فضا را تند کنند و ایران را به اقدامات تحریک آمیز وادارند.

باید حتی الامکان برای حفظ برجام با کشورهای اروپایی همراه شد. تا جایی که امکانپذیر است فضا را امن و آرام نگاه داشت تا بسترهای داخلی همبستگی جمعی به قدر کفایت فراهم شود.