تکرار بدعهدی مسکو

روسیه: اس-٣٠٠ را به این زودی تحویل نمی‌دهیم

شنبه ۵ اردیبهشت ۱۳۹۴
کمتر از دو هفته پیش، ولادیمیر پوتین، به‌عنوان بالا‌ترین مقام سیاسی و اجرایی روسیه، اعلام کرد تحریم واگذاری موشک‌های اس-٣٠٠ به ایران لغو خواهد شد؛ اما تنها به فاصله چند روز، روسیه برای چندمین بار قول و قرار‌هایش را زیر پا گذاشت؛ سرگئی ریابکوف، معاون وزیر خارجه روسیه، به خبرگزاری «تاس» گفت: تحویل سامانه دفاعی موشکی اس-۳٠۰ به این زودی‌ها انجام نخواهد شد.
روسیه از سال ٢٠٠٧ با وجود امضای قرارداد ٨٠٠ میلیون دلاری مبنی بر فروش سامانه S-٣٠٠ PMU-١ به ایران، به تعهد خود عمل نکرده و با تأخیر در تحویل این سامانه به ایران، به بهانه صدور قطع‌نامه سازمان‌ملل علیه ایران، از تحویل این موشک‌ها به ایران سرباز زده است. روز ٢۴ فروردین، هم‌زمان با سفر علی شمخانی، دبیر شورای‌عالی امنیت ملی، به روسیه، خبرگزاری‌های روسی اعلام کردند ولادیمیر پوتین، فرمانی را امضا کرده که در آن ممنوعیت تحویل سامانه ضدهوایی اس-٣٠٠ به ایران از خاک روسیه یا از راه حریم هوایی و دریایی روسیه برداشته می‌شود. علی شمخانی اعلام کرد امکان عملی‌شدن تحویل اس-٣٠٠ در سال‌جاری میلادی وجود دارد و به‌دنبال آن سخنگوی کرملین هم اعلام کرد تحویل این سامانه می‌تواند هر لحظه صورت گیرد.
اما خبرگزاری‌های ایتارتاس و رویترز روز پنجشنبه دوم اردیبهشت، به نقل از وزارت خارجه روسیه اعلام کردند «تحویل این سامانه موشکی دفاعی به این زودی‌ها صورت نخواهد گرفت». سرگئی ریابکوف، معاون وزیر خارجه روسیه درباره زمان تحویل اس-۳۰۰ گفت: «من فکر نمی‌کنم این موضوع در آینده نزدیک انجام شود. این موضوع (تحویل اس-۳٠۰) مهم است که یک تصمیم سیاسی و قانونی برای بازشدن چنین فرصتی گرفته شده است.
روابط روسیه و ایران ظاهرا همواره مثبت بوده و روسیه تلاش کرده نقش هم‌پیمان را میان همسایگان ایران ایفا کند. اما همسایه شمالی ما بار‌ها ثابت کرده در راه رسیدن به اهداف و منافع خود، هر پیمان و قراردادی را زیر پا می‌گذارد. در سال ٢٠١٠ در اوج تحریم‌های بین‌المللی علیه ایران، روسیه فروش
اس-٣٠٠ را تحریم کرد و در واقع ایران را در اوج فشار‌های بین‌المللی تنها گذاشت. قرارداد تحویل این سامانه در سال ٢٠٠٧ بین ایران و روسیه بسته شده بود، زمانی‌که ایران در معرض خطر حمله نظامی قرار داشت و روسیه در‌‌ همان زمان نیز بار‌ها و بار‌ها تحویل این سامانه را به تعویق انداخت.
اعلام خبر لغو تحریم اس-٣٠٠ از سوی روسیه، واکنش‌های بسیاری در پی داشت، خبر لغو تحریم فروش اس- ٣٠٠ آن هم زمانی که دولت آمریکا ازسوی جمهوری‌خواهان و تندرو‌ها و رژیم اسرائیل تحت‌فشار بود، بیش از آنکه اقدامی در جهت منافع ایران باشد برگی برنده برای گرفتن امتیازاتی از غرب بود، روسیه پیش از این نیز بار‌ها بر سر پرونده هسته‌ای ایران از غرب امتیازاتی گرفته است. ظاهرا این بار نیز روس‌ها توانسته‌اند با برگ اس-٣٠٠ بازی کنند، احتمالا امتیازات خود را از غرب گرفته‌اند و پس از آن زیر تعهدات چند روز پیش خود می‌زنند.
ریابکوف در بخش دیگری از مصاحبه با تاس، گفت: قرارداد اس-٣٠٠ نیاز به تغییراتی دارد. او در این مورد گفت: «از آنجا که قرارداد مدت‌ها قبل بسته شده، طبیعی است که غیرممکن است در قالبی که داشته، اجرا شود». او همچنین گفت، برای اجرای قرارداد، لازم است تا «اوضاع درخصوص شکایت ایران علیه طرف روس به‌دلیل اجرای نادرست تعهدات، روشن شود. انتظار داریم که این مسئله به‌صورت دوجانبه حل شود». او افزود: «نمی‌توانم از طرف ایران صحبت کنم، اما ما می‌گوییم که علاقه‌مندیم که این مسئله را حل کنیم».

ایران آماده دریافت اس-٣٠٠
این در حالی است که سردار حسین دهقان، وزیر دفاع و پشتیبانی نیروهای مسلح ایران اعلام کرده است که ایران برای دریافت مجموعه‌های اس-٣٠٠ آمادگی دارد و امیدوار است در سال‌جاری این امر تحقق یابد. به گزارش ایرنا، سردار دهقان روز پنجشنبه در مصاحبه با شبکه خبری انگلیسی زبان راشاتودی گفت: قرارداد فروش مجموعه‌های اس-٣٠٠ به ایران شش سال پیش با تصمیم دیمیتری مدودف رئیس‌جمهوری وقت روسیه تعلیق شد. باوجود‌این تاکنون بار‌ها خواستار اجرای این قرارداد شده‌ایم. او با اشاره به اعزام گروهی از کار‌شناسان ایرانی به روسیه برای آموزش به‌کارگیری اس-٣٠٠ اظهار کرد: این افراد امور فنی و عملی مربوط به مجموعه‌های اس-٣٠٠ را فرا‌گرفته‌اند. علاوه‌بر‌آن دستورالعملی برای استفاده از تسلیحات پدافند هوایی اس-٣٠٠ در ایران تهیه شده است و تهران برای دریافت این مجموعه‌ها بر مبنای قرارداد موجود آمادگی دارد.

تعجب اوباما از بدعهدی روسیه
در روزهای آخر فروردین ماه پس از اعلام خبر لغو تحریم اس-٣٠٠ باراک اوباما رئیس‌جمهوری آمریکا در تویی‌تر خود به این خبر واکنش نشان داد و ابراز تعجب کرد. اوباما در این مورد گفت: من در سال ٢٠٠٩ از ولادیمیر پوتین که آن زمان نخست‌وزیر روسیه بود خواستم تا تحویل این موشک‌ها به ایران را پنج سال به تعویق بیندازد و الان از اینکه آن‌ها این کار را واقعا این همه به تعویق انداخته‌اند شوکه شده‌ام. اوباما دلیل تعجب خود را مرتبط نبودن تحریم‌ها به فروش این تسلیحات به ایران دانسته است و گفته است: واقعا تعجب می‌کنم که با وجود اینکه تحریم‌ها از فروش این تسلیحات تدافعی ممانعت نمی‌کرد، آن‌ها این کار را این‌همه به تأخیر انداختند خصوصا اینکه اقتصاد روسیه تحت‌فشار است و این موضوع می‌توانست یک معامله قابل‌توجه برای روس‌ها باشد.