عراقچی علیه عراقچی!

واکنش معاون ظریف به انتشار فایل صحبت‌هایش درباره اشتباه رئیس‌جمهور در ماجرای حق غنی‌سازی

پنجشنبه ۲۸ فروردین ۱۳۹۳
عباس عراقچی، معاون وزیرامورخارجه و سرپرست تیم مذاکره‌کننده ایرانی با ۱+۵ به انتشار اظهارات خود در مدرسه معصومیه قم واکنش نشان داد و اعتراف بزرگ خود در این مدرسه مبنی بر اشتباه رئیس‌جمهور در نامه به رهبری را توجیه کرد. به گزارش «وطن امروز» روز گذشته متنی از سوی وزارت امور خارجه به خبرگزاری‌های کشور ارسال شد که در آن به نقل از عباس عراقچی اظهارات وی در مدرسه معصومیه را تکذیب کرده بود! ماجرا از آنجا آغاز شد که ۳ بهمن سال گذشته عباس عراقچی به قم رفت تا با برگزاری یک سلسله جلسات، درباره توافق ژنو به علما و روحانیون توضیحات لازم را ارائه کند. در این میان و در جلسه‌ای که وی در مدرسه معصومیه برگزار کرد با پرسش‌های برخی طلاب این مدرسه مواجه شد. در این میان یکی از طلاب به ادعای دولتی‌ها درباره به‌رسمیت شناخته‌شدن حق غنی‌سازی ایران در متن توافق ژنو اشاره کرد. این طلبه جوان که تناقضات اظهارات عراقچی و روحانی در موضوع به‌رسمیت شناخته‌شدن حق غنی‌سازی ایران را متوجه شده بود از عراقچی پرسید با توجه به اینکه شما می‌گویید آمریکا حق غنی‌سازی ایران را نمی‌پذیرد، آیا نامه رئیس‌جمهور به رهبری بلوف بوده است یا خیر؟ که معاون وزیر امور خارجه پاسخ داد: من هم همین را می‌خواهم عرض کنم ببینید بین خود ما حتی در سطح رئیس‌جمهور کلمه حق و شناسایی حق یک مقداری قرقاطی شده است. وی افزود: اینکه آقای رئیس‌جمهور توی نامه‌شان اگر نوشتند حق ما را به رسمیت شناخته‌اند، ایشان اشتباه کرده‌اند. این اعتراف مهم عراقچی اگرچه سال گذشته و چند روز پس از این جلسه در رسانه‌ها و محافل سیاسی انعکاس وسیعی داشت اما چندان بدان پرداخته نشد. تا اینکه در ابتدای هفته اخیر فایل صوتی مربوط به این اعتراف آقای عراقچی در برخی سایت‌ها منتشر شد. روزنامه «وطن‌امروز» نیز روز گذشته این اعتراف معنادار آقای عراقچی را به عنوان تی‌تر یک خود و تحت عنوان «عراقچی: رئیس‌جمهور اشتباه کرد» منتشر کرد اما همانگونه که گفته شد روز گذشته وزارت امور خارجه با ارسال متنی به خبرگزاری‌ها به نقل از آقای عراقچی این اعتراف به اشتباه رئیس‌جمهور را تکذیب کرد. عراقچی در این تکذیبیه «معنادار» با ابراز تعجب از پخش ناقص و تحریف شده سخنانش در یک جلسه خصوصی، عنوان کرد: ‌نگرانم که اینطور بازی با منافع ملی تا کجا می‌خواهد پیش برود! عضو ارشد تیم مذاکره‌کننده هسته‌‌ای از همه رسانه‌ها خواست در شرایطی که مذاکرات به مراحل حساس و پیچیده کنونی رسیده، از اظهارات و ادعاهای بی‌پایه‌ و اساسی که مغایر با منافع ملی و در راستای اهداف بیگانگان و دشمنان ایران اسلامی است، خودداری کنند. عراقچی به رسانه‌ها توصیه کرد منافع ملی کشور و احقاق حقوق هسته‌ای ملت بزرگ ایران را قربانی اهداف کوتاه‌مدت سیاسی خود نکنند. البته عراقچی در پاراگراف آخر نامه خود باز هم از بیان اینکه در توافقنامه ژنو حق غنی‌سازی ایران به‌رسمیت شناخته شده، خودداری کرد و تنها گفت این حق تثبیت شده است. وی گفت:‌‌ همان طور که رئیس‌جمهور محترم در نامه خود به مقام معظم رهبری نیز اشاره فرموده‌اند، توافق ژنو صراحتا حقوق هسته‌ای کشورمان را به‌رسمیت شناخته و با پذیرش ادامه غنی‌سازی در ایران، حق غنی‌سازی جمهوری اسلامی ایران را تثبیت کرده است.

خودتکذیبی!
واکنش آقای عراقچی به اعترافش درباره اشتباه آقای رئیس‌جمهور قابل پیش‌بینی بود. این نخستین بار نیست که اعضای تیم مذاکره‌کننده نسبت به اظهارات صریح و مستند خود واکنش نشان می‌دهند و آن را تکذیب می‌کنند. پیش از عراقچی، محمدجواد ظریف نیز در جمع اعضای کمیسیون امنیت ملی مجلس شورای اسلامی درباره گفت‌وگوی روحانی با اوباما و مذاکرات خودش با جان کری، اظهارات صریحی داشت که البته به محض انعکاس این اظهارات در برخی رسانه‌ها، او بلافاصله آن را تکذیب کرد. یکی از اعضای کمیسیون امنیت ملی نقل کرد ظریف در آن جلسه درباره انتقاد مقام معظم رهبری به برخی اقدامات «نابجا» در سفر روحانی به نیویورک، به نمایندگان گفت: «ما فکر می‌کردیم مکالمه‌ها و گفت‌وگو‌ها در حدی که انجام شده، در این حد مجوز داریم ولی وقتی حضرت آقا اشاره کردند، برداشت ما این است که ایشان اولاً؛ به گفت‌وگوی دکتر روحانی با اوباما انتقاد دارند و این را یکی از اقدامات نابجا می‌دانند و طولانی‌شدن مذاکرات بنده و جان‌کری را از اقدامات نابجای دیگر سفر می‌دانند.» با این حال اما ظریف در «فیس‌بوک» به این موضوع واکنش‌ نشان داد. او نوشت با رویت متن اظهاراتش در روزنامه‌ها کمردرد گرفته و ناچار شده به بیمارستان برود. او تاکید کرد آنچه از وی نقل شده با اظهاراتش در کمیسیون امنیت ملی مطابقت ندارد. این بار اما برخلاف مورد ظریف، فایل صوتی اعتراف بزرگ آقای عراقچی منتشر شده است. به عبارتی آقای عراقچی نمی‌تواند آنگونه که ظریف متن منتشر شده از اظهاراتش را تکذیب کرده، او نیز فایل صوتی اظهاراتش را تکذیب کند. در فایل منتشر شده اساسا چیزی برای تکذیب یا تحریف وجود ندارد. آقای عراقچی گفته‌اند «اینکه آقای رئیس‌جمهور در نامه‌شان [به رهبری] اگر نوشته‌اند حق [غنی‌سازی] ما را [در توافقنامه ژنو] به رسمیت شناخته‌اند، ایشان اشتباه کرده‌اند.» این عین عبارات آقای عراقچی است. این عین اظهارات آقای عراقچی است. هیچ چیزی غیر از اعتراف آقای عراقچی به اشتباه رئیس‌جمهور در نامه به رهبری از این اظهارنظر او برداشت نمی‌شود. البته این موضوع عجیبی نیست. بلافاصله پس از توافق ژنو و انتشار متن این توافق از سوی وزارت امور خارجه کشورمان، تقریبا همه کسانی‌ که این توافق را دنبال کرده‌اند؛ می‌دانند در این توافقنامه به‌هیچ‌عنوان حق غنی‌سازی ایران به‌رسمیت شناخته نشده است. آقای عراقچی حتی در جلسه مذکور صراحتا گفته‌اند آمریکایی‌ها قبل از مذاکرات به تیم ایرانی گفته‌اند به‌هیچ‌وجه حق غنی‌سازی را نه برای ایران و نه برای هیچ کشور دیگری به رسمیت نخواهند شناخت. در فایل صوتی منتشر شده از اظهارات آقای عراقچی در مدرسه معصومیه، این جمله وی نیز وجود دارد. اما آقای عراقچی انتشار آن را «بازی با منافع ملی» دانسته است! البته آقای عراقچی شفافیت در موضوع توافق را درحالی بازی‌های جناحی می‌داند که توافق ژنو بر سر حقوق هسته‌ای ملت بسته شده و موضوع این توافق یک موضوع ملی است. جالب آنکه این رسانه‌های دولتی هستند که به بهانه توافق ژنو خطوط قرمز امنیت ملی را یک‌به‌یک درمی‌نوردند! اگرچه این موضوع یعنی به‌رسمیت نشناختن حق غنی‌سازی ایران در توافق ژنو و نیز اصالت فایل صوتی اعتراف آقای عراقچی به اشتباه آقای رئیس‌جمهور در نامه به رهبری واضح است اما «وطن امروز» با مهدی افراز، مسؤول برگزاری جلسه پرسش و پاسخ آقای عراقچی در این مدرسه گفت‌وگویی انجام داده است.

عراقچی حرف‌های دیگری هم زد
مهدی افراز از طلاب بسیجی مدرسه علمیه معصومیه قم و مسؤول برگزار‌کننده نشست طلاب با سیدعباس عراقچی، معاون حقوقی و امور بین‌الملل وزارت امور خارجه در گفت‌وگو با «وطن امروز» با اشاره با فایل منتشر شده این جلسه که عراقچی در آن صراحتا اظهارنظر رئیس‌جمهور درباره این مطلب که آمریکا حقوق هسته‌ای ما را به رسمیت شناخته، اشتباه دانسته و دیروز اصل صحبت‌های خود را تکذیب کرده است، اظهار داشت: قرار بر این بود این جلسه رسانه‌ای نشود اما متاسفانه بنا بر آنچه دفتر وزارت امور خارجه در قم به ما گفت، یک نهاد دولتی تعداد زیادی بنر با عناوین و امضاهای مختلف مانند ورزشکاران و طلاب و امثالهم به صورت نمایشی و با عکس بزرگ آقای عراقچی در جاهای مختلف شهر حتی ورودی مدرسه معصومیه نصب کرده بود که محتوای آن خیر مقدم به آقای عراقچی بود. وی افزود: این اقدام این نهاد دولتی باعث شد تا تعداد زیادی از افرادی که در حوزه مسائل هسته‌ای و سیاست خارجی پیگیر و اهل مطالعه بودند نیز به جلسه بیایند به‌طوری که نزدیک به ۹۵ نفر در جلسه حاضر شدند در حالی که ما تنها ۷۰ دعوتنامه ارسال کرده بودیم. مسؤول سیاسی بسیج مدرسه معصومیه قم در ادامه اظهار داشت: اگر به برخی سوالات مطرح شده در جلسه دقت کنید یکی از مسائلی که پرسش‌کنندگان به آن اشاره داشتند، امنیتی‌شدن فضای این نشست بود و نصب بنرهای خوشامدگویی که با عناوین مختلف اما از طرف یک نهاد دولتی صورت گرفته بود باعث شد افراد متفرقه نیز در این جلسه حاضر شوند. افراز با اشاره به انتشار فایل صوتی جلسه در شرایطی که قرار بود فیلم و صدای جلسه منتشر نشود به «وطن‌امروز» گفت: اولین بار دفتر وزارت امور خارجه قم بود که اصل خبر نشست آقای عراقچی با طلاب قم را رسانه‌ای کرد. وی افزود: نحوه انعکاس این خبر که در یک خبرگزاری رسمی دولتی منتشر شد به نحوی بود که آقای عراقچی در سفر به قم چند دیدار داشته و در پاسخ به سوالات منتقدان توافق ژنو نیز همه را توجیه کرده است و نه تنها اصل انتشار خبر برخلاف وعده اولیه یعنی عدم‌انتشار بود بلکه محتوای خبر نیز برخلاف واقع منتشر شده بود. افراز خاطرنشان کرد: با این اوصاف ما اعلام کردیم که ما بر وعده اولیه یعنی عدم‌انتشار خبر جلسه پایبند هستیم و باتوجه به مباحث مطرح شده صلاح نیست محتوای آن منتشر شود. مسؤول سیاسی بسیج مدرسه معصومیه با اشاره مجدد به بی‌تدبیری صورت گرفته در تبلیغات یک نهاد دولتی برای حضور آقای عراقچی در قم، تصریح کرد: افرادی در جلسه حاضر شده بودند که البته به نظر می‌رسید از نهادهای امنیتی خود دولت بودند و بر همین اساس من به آقای عراقچی گفتم باتوجه به بر هم خوردن ترکیب حاضران جلسه خود شما هر مطلبی را که فکر می‌کنید به صلاح نیست مطرح نکنید و بهترین مراعات و تدبیر را خودتان انجام دهید تا هر بخشی از مباحث که به صلاح نیست در فضای رسانه‌ای مطرح نشود. وی افزود: آقای عراقچی به بنده گفت نه! جلسه ضبط نشود که در جواب گفتم به هر حال الان افراد مختلفی در جلسه حضور پیدا کرده‌اند و ممکن است کسی تخلفی کند و فایل منتشر شود، خودتان هر بحثی که صلاح می‌دانید مطرح نشود را مطرح نکنید. این طلبه بسیجی مدرسه معصومیه با تاکید بر این مطلب که صوت جلسه توسط بسیج مدرسه معصومیه منتشر نشده است به «وطن‌امروز» گفت: ما اگر می‌خواستیم صوت جلسه را منتشر کنیم بهترین زمان‌‌ همان موقعی بود که دفتر وزارت امور خارجه در قم خلف وعده کرد و خبر جلسه را در اختیار خبرگزاری‌ها گذاشت اما ما‌‌ همان موقع هم بر عهد اولیه خود ماندیم و هیچ فایلی منتشر نکردیم. وی افزود: نه‌تن‌ها آن میزانی که الان در اختیار رسانه‌ها قرار گرفته بلکه بحث‌های دیگری هم بود که اگر می‌خواستیم می‌توانستیم در‌‌ همان زمان منتشر کنیم اما این کار را نکردیم و این توجیه آقای عراقچی درست نیست. مسؤول برگزار‌کننده نشست عراقچی با طلاب معصومیه درباره اخبار منتشره پیرامون محتوای جلسه مذکور گفت: در آن جلسه مباحث دیگری هم غیر از فایل کوتاهی که منتشر شده مطرح شد و ظاهرا آقای عراقچی گفته‌اند صحبت‌های وی تقطیع شده و انتشار این فایل بر خلاف امنیت ملی بوده است. وی افزود: صحبت‌های آقای عراقچی فرازهای دیگری هم داشته است خصوصا اطلاعاتی که درباره دستاوردهای هسته‌ای مطرح کردند که به نظر می‌رسد اگر موضوع امنیت ملی مطرح باشد این اطلاعات خیلی بیشتر بر خلاف امنیت ملی است تا اظهارنظر ایشان درباره نامه آقای روحانی. افراز خاطرنشان کرد: اظهارات آقای عراقچی مبنی بر تقطیع‌شدن حرف‌های ایشان صحیح نیست چرا که دوستان ایشان در وزارت امور خارجه و طلاب در جلسه حضور داشتند و صوت کامل جلسه موجود است و براساس تعهد اولیه فعلا از انتشار این فایل صوتی خودداری می‌کنیم. مسؤول سیاسی بسیج مدرسه علمیه معصومیه به «وطن‌امروز» گفت: متاسفانه برخی مباحثی که آقای عراقچی در آن جلسه مطرح کردند به لحاظ فنی خلاف واقع بود، اظهارنظری هم که با عنوان تقطیع و تحریف صحبت‌های جلسه مذکور مطرح کردند به همین منوال بر خلاف حقیقت بود و واقعا جای سوال است که وقتی مسائلی که کاملا مطابق با واقع هست را اینگونه بخواهند تکذیب کنند، منافع ملی خیلی راحت در خطر می‌افتد و باعث می‌شود در گزارش‌هایی هم که از مذاکرات هسته‌ای برای مردم می‌دهند تشکیک به وجود‌ آید.