پنجشنبه ۱ آذر ۱۴۰۳ - Thursday 21 November 2024
ايران امروز
iran-emrooz.net | Fri, 23.07.2010, 21:13

انتخابات آزاد، ممکن ترین راه


منصور سحرخیز

انتخابات آزاد به عنوان یک هنجار اجتماعی که منتج ازتفکر و روابط دموکراتیک متقابل عناصر اجتماعی با یکدیگراست، می‌تواند دریک ساختارهمنشینی و جانشینی در دورانهای مختلف و بخصوص در کشورهای متفاوت صورتهای گوناگون بخود بگیرد و درعین حال ساختار واحد و ثابت آزاداندیشی خود را حفظ کند. استراتژی انتخابات آزاد کم هزینه ترین وبارآورترین شکل مبارزه مسالمت آمیزی است که میتواند دربین اقشارمختلف مردم ازمقبولیت شایانی برخوردار گردد. چنانچه این راهبرد هنجاری بتواند همانند یک قرارداد اجتماعی نهادینه گشته و بدنه جامعه را به درستی راه امیدوارکند، خواهد توانست در مدتی بسیار کوتاه آن نوع خودآگاهی جمعی را بوجود آورد و فرد فرد جامعه را به قبول و رعایت آن موظف نماید. درباره برداشتهای متفاوت از استراتژی انتخابات آزاد، شرائط تحقق ونتیجتا راهبردهای عملی آن دردورانیکه نظام استبداد دینی درجامعه حاکم است ، دیگران درفعالیتهای گفتاری ونوشتاری زحمات زیادی کشیده اند ومن ازتکرار وپافشاری بر صحت وسقم این یا آن نظر خودداری میکنم. من معتقدم که انتخابات آزاد در جامعه ما هم ممکن است وهم لازم. اذعان دارم که این همان انتخاباتی نیست که درکشورهای پیشرفته با تاریخچه چند ده سال تجربه مدرنیته و زحمات پژوهشگران وجامعه شناسان برگزار میشود. بلکه منظورم آزادی انتخابات برای مردم ایران باتوجه به خصوصیات روحی وتاریخی وبدون هرگونه هژمونی طلبی دینی وعقیدتی است . انتخابات آزاد بدون محدودیتهای شهروندی وتبعیض دگراندیشان ، کاری است شدنی. بی توجهی به این امرمهم که درکشورما ارگانهای مدنی یا هنوز بوجود نیامده اند ویا نهادینه نشده اند بهمان اندازه زیان بخش است که درگذشته کوشش میکردند یگ گفتمان نورا بجای گفتمان فرسوده جامعه بدون گذراندن آزمون های عملی وگفتمانهای انتقالی میسر سازند. عدم توجه باین اصل مهم جامعه شناسی خسارات فراوانی نصیب ملک وملت ما خواهد کرد.

«باید به انتخابات آزاد به عنوان محورهمبستگی ملی نگاه کردوهرگونه وفاق ملی باید درنخستین مرحله خودازمجرای تحکیم وتصویب مبانی انتخابات آزاد عبور کند» (سید مصطفی تاج زاده در،، پدر، مادر، مابازهم متهمیم)

ایران نزدیک به یکصد سال است که قانون اساسی دارد. پس ازیک قرن وباپشت سر گذاشتن دورانهای متفاوت مبارزاتی جهت کسب خواستهای شهروندی ، هنوز هم برای رعایت واجرای آن قوانین مشگل داریم. دراین دوران طولانی مشگل ما دراجرای قانون اساسی ، مدرن ومقبول بودن ویاارتجاعی بودن محتوای قوانین نبوده است.
زمامداران هرزمان آنچه از قانون را که با منافعشان همسوئی نداشته محدود ویا نادیده می گرفتند وآن قسمت از قانون رااجرامیکردند که زمان اقتدارشان راطولانی ترمیکرده است. دردورانهای مختلف نوع تفسیر واستفاده از قوانین بسیارمتفاوت بوده است. اگرچه تمام متدهای برداشتی و رفتاری به این قوانین از طرف صاحبان ساختاری اقتدارحاکم بر جامعه با استدلال دفاع ازحقوق مردم واستقلال کشور جلوه کرده اند.

یکی از انواع برخوردها به قوانین درایران حکومت بدون قانون بوده است. دراین دوران قانون اساسی بکلی کنارگذاشته شده وآنچه ازطرف حاکم روز،، خیر،، مملکت تشخیص داده است حکم قانونی پیدا کرده واجرا شده است. تازمانی که این نوع حکمرانی واقعا درخدمت امنیت مردم و حفظ مرز و بوم کشور بوده، مقاومتی آنچنانی درمقابل آن دیده نشده است.

نوع دیگر قبول قانون اساسی است ولی باتفسیرهای گوناگون. دراین دوران قانون راآنچنان عمل میکنند که بامنافعشان منافات نداشته باشد. این نوع تفسیر ازقانون دیگر ربطی به خواستهای اجتماعی- اقتصادی مردم ندارد. وبالاخره احمقانه ترین راه را انتخاب میکنند و بابکاربردن یکدنیا دوز وکلک درنتایج انتخابات دست میبرند وآنچه بنفعشان است را ازدرون صندوق های رآی بیرون آورده و بنمایش مردم هاج وواج مانده میگذارند. اینجا دیگرفقط صحبت از مال ومنال مردم نیست. اینجا توهین وبی احترامی به فهم وشعور مردم است. ملت ایران درتاریخ زندگی خود نشان داده است که هربار باتوهین وخفت روبرو شده ، آرام نگرفته وبه پا خاسته است . دراینجاست که مبارزات سیاسی مردم مشروعیت کل نظام را زیر علامت سئوال برده وفروپاشی ساختاری آنرا نشانه گرفته است. بارهبران وعاملان نظام فقط طرف نیست . کل نظام مد نظرمیباشد. ولی تجربه بما آموخته است که طغیان خشم مردم وفروپاشی نظام نباید حتمآ جایگزین بهتری برای جامعه ما بارمغان بیاورد. نتایجی که درانقلاب بهمن کسب کردیم ، شاهدی است بسیارزنده وآموزنده . از سی ویک سال پیش ، بدون تصور وپیش بینی ما ، جامعه درهمه سطوح سیاسی، اقتصادی ، فرهنگی واجتماعی جهت عکس شکوفائی وپیشرفت راطی کرده است. لذا یکی از شاهراههای حفاظت ازملک وملت ، تآمین وتظمین تمنی هاواحتیاجات سیاسی- اقتصادی و اجتماعی مردم وشریک نمودن آنان درتعیین سرنوشت خویش ، قبول واجرای پروژه انتخابات آزاد است. راهی که تمام اقشار جامعه را دربرمیگیردوزندگی مسالمت آمیز را برای تمام اجزای جامعه بصورت ِکسان وباسربلندی میسر میسازد.

چندسالی ازعمر جمهوری اسلامی نگذشته بود که شکاف میان روشنفکران ایران با سنت گرایان دینی نمایان شد. باشروع پروسه شکاف ، روند فرسایش ساختاری رژیم نیز آغاذ گردید. درسالهای اخیر دامنه ریزش درنهادهای حکومتی بوضوح نمایان تر شده است. فرسایش اقتدار رژیم بامعضل بریدن گروه های اجتماعی ازحمایت های علنی وپیوستن به نیروهای مخالف تشدید پیداکرده است . دوران جدیدی شروع شده است.،، باید شعار ، «میخواهم زندگی کنم، به شعار ، میخواهم بنابرسبک وشیوه زیست خودم زندگی کنم ودراداره امورمحلی وملی مشارکت نمایم، ارتقاء یابد» (سید مصطفی تاجزاده درهمانجا)

هماکنون رزیم در ایران بابحرانی بسیارعظیم روبروست . بحران فروپاشی قدرت ، بحران ریزش مشروعیت شرعی وعرفی ، بحران اخلاقی کردن سیاست ازطریق دین، بحران کنترل اقتصاد ویاری رسانی به خواستهای روزمره مردم وبحران حفاظت ازتمامیت ارضی کشور. ما به عینیت شاهدهستیم که فروپاشی ساختارهای اقتدار حکمرانان هرچه زمان پیشتر میرود، گسترش بیشتری میگیرد. درمقابل جنبش محق ترشده ودوران پیروزی نزدیک میشود.
«هدف جنبش سبز حاکمیت آراء مردم است ومن اعتقاد دارم انشااله بزودی جنبش سبز پیروز خواهد شد چون دنبال تحقق حقوق مردم است. چون مدافع آزادی های بشریت چون مدافع عقلانیت ومنطق است» (یرحسین موسوی در،، هدف جنبش سبز حاکمیت مردم است).

جنبش رنگین کمان ما، جنبش سبز که مانیز عضوی از آن هستیم، در حال رشد وبالندگی است. روز بروز توانش گسترش پیدا میکند. خواست انتخابات آزاد از نظر و بحث و گفتمان گذر کرده است. دوران اجرای آن نزدیک می‌شود. استبداد حاکم متمرکز در ارگان امنیتی- نظامی بیت رهبری با میل خود امکان اجرای عادلانه قانون اساسی را ندارد لذا باین نتیجه میرسم که باید برای تحقق بخشیدن به خواست انتخابات آزاد از سدها ومحدودیت های نظام ولایت فقیه عبورکرد.

« نظارت استصوابی سرنخ کنترل جامعه دردست نهادهای ولایت فقیه ومرکز حساس پروژه مهندسی انتخابات است. باهدف قراردادن آن پاشنه نظام ولایت فقیه هدف قرار میگیرد.» حسن شریعتمداری در ،، کمپین انتخابات آزاد، تحکیم اراده ملی.

نظارت استصوابی یکی از محدودیتهائی است که ساختار حاکم چون ساختارهای خویشاوندانه جوامع قبیله ای برای ملت مان بارمغان آورده است . جنبش ایران برای کسب آزادیهای بحق خود مورد تهاجم نظامیان وشبه نظامیان قرارگرفته وخسارات فراوانی داده است. لذا یکی از اولین واصلی ترین خواستهای جنبش «آزادی زندانیان سیاسی، آزادی مطبوعات، رفع توقیف احزاب واجازه فعالیت به آنها» (مهدی کروبی در «آقایان حتی ازسایه های اموات نیز هراس دارند) می باشد. یکی دیگرازخواستهای جنبش سبز دورنگهداشتن ارتش از سیاست است. ترکیب ودخالت نیروهای نظامی در تعیین سیاست واجرای آن همان اندازه به حال مملکت ضرر دارد که حاکمیت دین برحکومت دارد. حاکمیت استبداد خودکامه امنیتی- نظامی باهدایت ومرکزیت بیت رهبری بجز خشم ونفرت مردم و فقرو تهیدستی مالی وفرهنگی امتیاز دیگری برای آنان میسرنکرده است.

علاوه براینها ، گزینش انتخابات آزاد برای ایرانیان مبارز خارج ازکشورکه برای عزیمت به کشورشان بامحدودیتهای عدیده ای روبرو هستند، شرایط عزیمت به کشور و شرکت فعال درسرنوشت ایران که از اهمیت زیادی برخورداراست را فراهم می‌کند.

چه استبداد حاکم بخواهد وچه نخواهد این پروسه درحال تداوم است وشواهد امرنشان میدهند که زمانی نه چندان طولانی انتخابات آزاد درایران موفق خواهد بود.

منصور سحرخیز




 

ايران امروز (نشريه خبری سياسی الکترونیک)
«ايران امروز» از انتشار مقالاتی كه به ديگر سايت‌ها و نشريات نيز ارسال می‌شوند معذور است.
استفاده از مطالب «ايران امروز» تنها با ذكر منبع و نام نويسنده يا مترجم مجاز است.
Iran Emrooz©1998-2024