همه چيز درباره انتخابات پارلمانى عراق

همه چيز درباره انتخابات پارلمانى عراق و آرايش نيروها براى تشكيل دولت بعدى
علاوى پيش از اين و در زمان نخست وزيرى عراق، به شدت از ايران انتقاد مى كرد و مدعى بود تهران از گروه هاى شبه نظامى شيعه حمايت مى كند اما هم اكنون خبرهايى منتشر شده كه نشان مى دهد علاوى به دنبال مناسب سازى روابط با تهران است.
اعلام نتايج دومين دوره انتخابات پارلمانى عراق پس از سقوط صدام با جنجال فراوان همراه شده است.

به گزارش عصر ايران، نتيجه رسمى شمارش كل آراى انتخابات پارلمانى عراق از پيروزى ائتلاف العراقيه به رهبرى اياد علاوى حكايت دارد.

نتايج انتخابات
كميسيون برگزارى انتخابات عراق اعلام كرد كه فهرست العراقيه توانسته است بيشترين كرسى هاى پارلمان عراق را در اختيار خود بگيرد.

براساس نتايج انتخابات، فهرست العراقيه ۹۱ كرسى و پس از آن فهرست دولت قانون به رهبرى نورى المالكى نخست وزير ۸۹ كرسى را از آن خود كردند.

فهرست نورى المالكى بيشترين راى را در استان بغداد و استان هاى شيعه نشين جنوب را كسب كرد و علاوى در استان هاى شمالى و غربى كه اكثريت ساكنان آنها را عرب هاى سنى تشكيل مى دهند، بيشترين راى رابه خود اختصاص داد.

همچنين فهرست ائتلاف ملى عراق متشكل از شيعيان مذهبى به رهبرى عمار حكيم -رئيس مجلس اعلاى اسلامى عراق- كه داراى روابط خوبى با ايران است ، در جايگاه سوم قرار گرفت و ۷۰ كرسى پارلمان را از آن خود كرد.

فهرست ائتلافى دو تشكل سياسى كردها يعنى حزب دموكرات (به رياست مسعود بارزانى) و اتحاديه ميهنى(به رياست جلال طالبانى) نيز تنها ۴۳ كرسى پارلمان را كسب كردند.

نتيجه اعلام شده از سوى كميسيون برگزارى انتخابات مى بايست توسط دادگاه عالى عراق تاييد شود.

فهرست هاى اصلى
فهرست العراقيه به رهبرى اياد علاوى نخست وزير اسبق: مجموعه اى متشكل از نيروهاى تكنوكرات، شيعه سكولار و عرب هاى سنى مذهبى و سكولار است. شخص علاوى ، شيعه اما سكولار و نزديك به كشورهاى عربى مانند عربستان سعودى و مصر .

فهرست دولت قانون به رهبرى نورى المالكى نخست وزير كنونى: مجموعه اى از نيروهاى سياسى شيعه، حزب الدعوه، عشاير جنوب و حاميان نورى المالكى .

فهرست ائتلاف ملى عراق به رهبرى عمار حكيم رئيس مجلس اعلاى اسلامى: متشكل از نيروهاى مذهبى شيعه، مجلس اعلاى اسلامى ، حزب بدر، هواداران مقتدى صدر، احمد چلبى و ابراهيم الجعفرى نخست وزير سابق.

فهرست ائتلاف كردها : متشكل از دو حزب اصلى كردهاى عراق يعنى حزب دموكرات به رياست مسعود بارزانى رئيس منطقه كردستان عراق و اتحاديه ميهنى به رياست جلال طالبانى رئيس جمهور عراق.

اظهارات علاوى پس از اعلام نتايج
اياد علاوى پس از اعلام رسمى پيروزى اش در انتخابات اظهار داشت كه دستش را به سوى همه دراز مى كند و قلبش را براى همه گروه ها و ائتلاف باز مى كند.

علاوى كه پيش از اين و در سال هاى ۲۰۰۴ تا ۲۰۰۵ ، نخست وزيرى عراق را برعهده داشت ادامه داد: با هر كسى كه خواهان مشاركت در ساختن عراق است همكارى مى كند تا بتواند بر نزاع ها و درگيرى هاى فرقه اى سياسى چيره شود.

وى در كنفرانس مطبوعاتى نيز گفت آماده است با همه طرف هاى پيروز و غيرپيروز انتخابات براى تشكيل كابينه آينده همكارى كند چرا كه نتايج انتخابات به اين معنى است كه فهرست ما يعنى العراقيه مى بايست كابينه آينده را تشكيل دهد.

وى افزود: عراق آماده است تا دست برادرى خود را براى همه كشورهاى همسايه سوريه، عربستان ، تركيه ، ايران، اردن و كويت براساس ارتباط و عدم دخالت در امور داخلى دراز كند .

اياد علاوى گفت : ارتباطى با فهرست ائتلاف دولت قانون نداريم ولى ارتباطاتى با ائتلاف كردستان، صدرى ها ، مجلس اسلامى عراق ، گروه ها و شخصيت هاى عراقى تماس هايى داريم.

وى اضافه كرد: آمادگى صدرى ها و مجلس اسلامى عراق را براى ائتلاف دريافت كرده ايم. از كانديداتورى جلال طالبانى براى تصدى دوباره پست رياست جمهورى عراق نيز حمايت مى كنيم.

نورى مالكى: تقلب بزرگى رخ داده است
در همين حال نورى المالكى نخست وزير عراق پس از اعلام نتايج شمارش كل آراى انتخابات پارلمان عراق گفت كه اين نتايج، نهايى نيستند.

وى كه پس از اعلام نتايج انتخابات در كنفرانس مطبوعاتى سخن مى گفت، تاكيد كرد كه " به طور حتم ائتلاف تحت رهبرى وى نتايج انتخابات را نمى پذيرد."

مالكى اضافه كرد: نتيجه اعلام شده براى انتخابات نشان دهنده بروز تقلب بزرگى است.

مالكى سپس شاهدى را نيز براى ادعاى تقلب مطرح كرد و گفت: آيا مى شود كه وزير دفاع از ميان كاركنان وزارتخانه خود تنها ۸۲ راى را به دست آورد اين در حالى است كه هزاران نفر وابسته به وزارت دفاع هستند.
عبدالقادر العبيدى وزير دفاع عراق از كانديداهاى فهرست دولت قانون به رهبرى نورى المالكى بود.

وى همچنين خبر داد كه فهرست دولت قانون تحت رهبرى وى به دنبال تشكيل كابينه نيز خواهد بود.

هواداران نورى المالكى: تهديد به نافرمانى مدنى

جمعى هواداران نورى المالكى نخست وزير عراق ديروز جمعه ساعاتى قبل از اعلام نتيجه انتخابات، مقابل ساختمان استاندارى بغداد تجمع كردند و خواستار بازشمارى دستى آراى انتخابات پارلمانى عراق شدند.
آنها دست نوشته هايى را در دست داشتند كه در آن "تقلب" در انتخابات محكوم شده بود.

شركت كنندگان در اين تجمع تهديد كردند در صورتى كه خواسته آنان براى بازشمارى دستى آراى انتخابات محقق نشود دست به نافرمانى مدنى خواهند زد.

قاسم موسوى سخنگوى طرح برقرارى امنيت در بغداد نيز گفت كه نيروهاى امنيتى عراق مقررات منع آمد و شد را اعمال نكرده اند اما آماده مقابله با هر گونه ناآرامى احتمالى هستند.
برخى منابع خبرى نيز اظهار نگرانى كرده اند در صورتى كه بازندگان انتخابات عراق ، نتايج را نپذيرند اين كشور دوباره با موجى از ناآرامى و خشونت روبه رو شود.

موضع آمريكا
بى جى كرولى سخنگوى وزارت امور خارجه آمريكا پس از اعلام نتايج انتخابات عراق، با تبريك برگزارى موفق اين انتخابات اعلام كرد كه ناظران داخلى و خارجى هيچ نشانه اى از بروز تقلب گسترده يا خطرناك در انتخابات گزارش نكرده اند.

سفيرآمريكا در بغداد و فرمانده نيروهاى آمريكايى در عراق نيز اعلام كردند هيچ دليلى از بروز "تقلب گسترده" در انتخابات پارلمانى عراق وجود ندارد.

در بيانيه اى كه به امضاى كريستوفر هيل سفير آمريكا و ژنرال راى اوديرنو فرمانده نيروهاى آمريكايى در عراق منتشر شد، آمده است كه آنها نتيجه اى را كه ناظران عراقى و بين المللى به آن رسيده اند يعنى اينكه تقلب گسترده اى رخ نداده را تاييد مى كنند.

براساس توافق هاى گذشته نيروهاى نظامى آمريكا مى بايست در ماه سپتامير آينده عمليات هاى مسلحانه خود را در عراق متوقف كنند و در پايان سال ۲۰۱۱ نيزعراق را به طور كامل ترك كنند.

موضع سازمان ملل متحد

آد ميلكرت نماينده سازمان ملل متحد در بغداد نيز در واكنش به اعلام نتايج شمارش كل آراى انتخابات عراق، آن را موفق و معتبر توصيف كرد و از همگان خواست تا نتيجه انتخابات را هر چه كه باشد بپذيرند.

آينده ائتلاف فهرست هاى مختلف
پارلمان عراق دارى ۳۲۵ كرسى است كه ميان فهرست هاى پيروز در هر استان توزيع خواهند شد.
نتايج اعلام شده از انتخابات عراق نشان مى دهد كه هيچ يك از فهرست ها نمى تواند به تنهايى كابينه آينده را تشكيل دهد و مجبور به ائتلاف با بيش از يك فهرست ديگر است تا بتواند از پارلمان راى اعتماد بگيرد.

همچنين ممكن است برخى از گروه هاى تشكيل دهنده ائتلاف ها نيز به تنهايى با فهرست پيروز ائتلاف كند كه در اين ميان مستعد ترين گروه، هواداران مقتدى صدر هستند.

براساس قانون، فهرست پيروز در انتخابات پارلمانى مسول تشكيل كابينه مى شود و يك نفر را براى تصدى پست نخست وزيرى معرفى مى كند. براين اساس اياد علاوى رهبرفهرست العراقيه مسول تشكيل كابينه خواهد شد. وى به احتمال بسيار با فهرست هاى ائتلاف كردستان و ائتلاف ملى عراق (به رهبرى حكيم) ائتلاف مى كند تا بتواند كابينه آينده عراق را تشكيل داده و از پارلمان راى اعتماد بگيرد.

به نظر مى رسد مهمترين هدف علاوى تصدى پست نخست وزيرى آينده عراق باشد و براى اين منظور حاضر به هر گونه ائتلاف و توافقى با تمامى فهرست ها به جز فهرست رقيب اصلى يعنى دولت قانون به رهبرى نورى المالكى باشد.

در مرتبه بعدى معلوم نيست آيا شيعيان كه با دو فهرست ائتلاف ملى و دولت قانون رتبه هاى دوم و سوم را كسب كرده اند، آيا به دنبال سمت تصدى رياست جمهورى عراق خواهند رفت يا اينكه به سمت رياست پارلمان بسنده خواهند كرد.

همچنين ممكن است به دليل اينكه شخص علاوى شيعه است، تنها به حضور در معاونت هاى رياست جمهورى ، نخست وزيرى و رياست پارلمان رضايت دهند.

اين در حالى است كه جلال طالبانى در دوره رياست جمهورى خود كارنامه قابل قبولى را از خود به جا گذشته و حمايت اكثريت را از خود دارد.

در ديگر سو در روزهاى اخير دو فهرست حكيم و نورى المالكى اعلام كردند كه در پارلمان با يكديگر ائتلاف خواهند كرد تا بزرگترين فراكسيون پارلمانى را در عراق تشكيل دهند. در اين صورت اين دو فهرست مى توانند ۱۶۳ كرسى را در اختيار خود بگيرند كه اين تعداد مناسب تشكيل كابينه است.

در صورتى كه اياد علاوى نتواند دولت ائتلافى تشكيل دهد رئيس جمهور عراق، رهبر فهرست بعدى يعنى نورى المالكى را مسول تشكيل كابينه خواهد كرد.
به همين دليل علاوى سخت مى كوشد تا از فهرست هاى مختلف - به جز فهرست نورى مالكى- يارگيرى كند تا با به دست آوردن حد نصاب لازم ، مانع از افتادن بازى به دست نورى مالكى شود. او حتى در اين راه مى تواند چشم اميد به گروه هاى قعر جدولى داشته باشد مانند اقليت ها كه ۸ كرسى را به خود اختصاص داده اند يا جماعت اسلامى كردستان با ۲ كرسى.

همچنين اين سوال مطرح است كه دو فهرست اصلى شيعه يعنى ائتلاف ملى و دولت قانون سعى خواهند كرد تا مانع از شكل گيرى دولت ائتلافى علاوى شوند يا اينكه حداقل ائتلاف ملى عراق به رهبرى حكيم به دولت ائتلافى علاوى خواهد پيوست؟

به نظر مى رسد حكيمى ها بيشتر متمايل به دومين گزينه باشند.يعنى از يك سو با گروه مالكى در مجلس ائتلاف كنند و در بزرگترين فراكسيون پارلمانى سهيم شوند و از ديگر سو با علاوى ببندند و چند وزراتخانه را در دولت به دست بياورند. همچنين فهرست حكيم تاكنون از ادعاى تقلب نورى المالكى حمايت نكرده و همين نشانه اى از تمايل اين فهرست به ائتلاف با علاوى و مشاركت در كابينه است.

وضعيت ائتلاف ها در انتخابات گذشته

در انتخابات گذشته، شيعيان مذهبى به صورت يكپارچه فهرستى را با عنوان " ائتلاف عراق يكپارچه" ارائه دادند و توانستند بيشترين كرسى هاى پارلمان را از آن خود كنند ؛ يعنى دو فهرست كنونى ائتلاف ملى (حكيم) و دولت قانون (نورى المالكى) در قالب يك فهرست و با عنوان "ائتلاف يكپارچه عراق" به رهبرى مرحوم سيد عبدالعزيز حكيم درانتخابات شركت كردند و توانستند بيشترين راى را كسب كنند و تشكيل كابينه را برعهده بگيرند.
همين ائتلاف نيز در ابتدا ابراهيم جعفرى و سپس نورى المالكى را براى سمت نخست وزيرى معرفى كرد.

همچنين در انتخابات دوره گذشته ، عرب هاى سنى و هواداران اياد علاوى به طور جداگانه فهرست ارائه كردند كه به ترتيب در جايگاه سوم و چهارم قرار گرفتند كه براى انتخابات فعلى، اين دو فهرست باهم ائتلاف و فهرستى واحدى را تحت نام العراقيه ارائه كردند.

دو حزب اصلى كردهاى عراق يعنى حزب دموكرات و اتحاديه ميهنى در انتخابات فعلى به مانند گذشته عمل كردند و با ائتلاف با يكديگر، فهرست واحدى را ارائه كردند.

البته در دوره گذشته ائتلاف كردستان پس از فهرست شيعيان (عراق يكپارچه) ، در جايگاه دوم قرار داشت اما ائتلاف كردستان در انتخابات فعلى ، پس از فهرست هاى اياد علاوى (العراقيه)، نورى المالكى (دولت قانون) و حكيم (ائتلاف ملى)، در جايگاه چهارم قرار گرفت.

ائتلاف كردستان همچنان به عنوان يكى از مهمترين گروه ها براى موفقيت تشكيل كابينه مورد توجه فهرست پيروز درانتخابات قرار دارد.

اشتباه استراتژيك شيعيان

واگذارى نتيجه انتخابات به نيروهاى سكولار و عرب هاى سنى و شكست نورى المالكى از اياد علاوى را مى توان در انشقاق شيعيان مذهبى دراين دوره از انتخابات دانست. شيعيان مذهبى اگر به مانند انتخابات گذشته، در اين دوره نيز در فهرست واحدى وارد رقابت هاى انتخابات مى شدند به آسانى پيروز انتخابات و مسوليت تشكيل كابينه را برعهده مى گرفتند.

همچنين به طور حتم ائتلاف عرب هاى سنى با اياد علاوى نيز سهم به سزايى را در پيروزى وى ايفا كرد چرا كه فهرست علاوى انتخاب نخست عرب هاى سنى بود.

انتخابات عراق و رابطه با ايران

از ميان فهرست هاى پيروز در انتخابات عراق ، فهرست هاى ائتلاف ملى عراق به رهبرى عمار حكيم رئيس مجلس اعلاى اسلامى عراق و فهرست دولت قانون به رهبرى نورى المالكى نخست وزير به ترتيب رابطه گرمى با ايران دارند.

اين درحالى است كه فهرست العراقيه به رهبرى اياد علاوى رابطه بهترى با كشورهاى عربى چون عربستان سعودى و مصر دارد.

علاوى چند روز قبل از برگزارى انتخابات به عربستان سعودى سفر كرد و با ملك عبدالله پادشاه اين كشور ديدار كرد . اين در حالى است كه پادشاه عربستان تاكنون ديدارى با نورى المالكى نخست وزير عراق را نداشته است.

علاوى پيش از اين و در زمان نخست وزيرى عراق، به شدت از ايران انتقاد مى كرد چرا كه مدعى بود تهران از گروه هاى شبه نظامى شيعه حمايت مى كند اما هم اكنون خبرهايى منتشر شده كه نشان مى دهد علاوى به دنبال مناسب سازى روابط با تهران است.

علاوى قرار بود قبل از برگزارى انتخابات پارلمانى به ايران نيزسفر كند اما به دليل نامعلومى اين ديدار انجام نشد.

همه مدعى تقلب

دومين دوره انتخابات پارلمانى عراق پس از سرنگونى صدام را شايد بتوان از يك نظر استثنايى دانست چرا كه تمامى طرف هاى اصلى و رقيب در انتخابات، مدعى تقلب شدند.

در ابتدا كه نتايج اوليه شمارش بخش هايى از آرا اعلام شد و فهرست نورى المالكى صدرنشين بود، علاوى به شدت مدعى بروز تقلب بود ولى پس از تغيير صدرنشين و اعلام نام فهرست علاوى به عنوان پيروز انتخابات، اين بار نورى المالكى مدعى بروز تقلب شد و خواسته بازشمارى آراى انتخابات را مطرح كرد.

موضع ايران

مقامات ايرانى در روزهاى پس از برگزارى انتخابات كه نتايج اوليه حكايت از پيروزى مالكى بود به شدت از برگزارى انتخابات و نتايج آن استقبال مى كردند اما پس از اعلام نتايج اظهار نظرى از آنها مشاهده نشد.

البته حسن كاظمى قمى سفير ايران در بغداد پس از اعلام نتايج شمارش كل آراى انتخابات پارلمانى عراق گفت: نخست وزير عراق نسبت به شمارش مجدد برخى صندوق‌ها در برخى مناطق درخواستش را تكرار كرده كه در چارچوب قانون به آنها بايد رسيدگى شود. وى همچنين پيش بينى كرد كه تشكيل دولت جديد در عراق با تأخير انجام خواهد شد.


علاوى كيست؟

ويكى پديا علاوى را چنين معرفى مى كند: اياد علاوى نخست وزير سابق عراق و رهبر جنبش وفاق ملى در سال ۱۹۴۵ از پدرى عراقى و مادرى لبنانى كه هر دو شيعه بودند به دنيا آمد.

اياد علاوى كه پس از سرنگونى رژيم صدام حسين در سال ۲۰۰۳ از سوى نيروهاى آمريكايى به عنوان يكى از اعضاى ۲۵ گانه «مجلس الحكم» شوراى حكومت انتقالى عراق انتخاب شده بود، در تاريخ۲۸ ژوئن به سمت نخست وزير و اولين رئيس دولت عراق پس از صدام حسين برگزيده شد و قدرت را از پل برمر حاكم آمريكايى عراق تحويل گرفت و تا هنگام پيروزى ائتلاف عراق يك‌پارچه در انتخابات پارلمانى و معرفى ابراهيم جعفرى به عنوان نخست وزير جديد عراق اين سمت را بر عهده داشت.

علاوى مدتها عضو حزب بعث بود و در هنگام اقامت براى ادامه تحصيل در انگلستان ارتباط نزديكى با سيا و ام آى ۶ سازمان‌هاى اطلاعاتى آمريكا و انگليس داشت.
وى در سال ۱۹۷۸ در انگليس مورد سوءقصد عوامل اطلاعاتى عراق قرار گرفت. در سال ۱۹۹۰ جنبش وفاق ملى عراق را كه جريانى مخالف حكومت عراق وقت عراق بود بنيان نهاد كه بسيارى از بعثيون سابق به آن پيوستند. علاوى سه سال نيز در اردن زندگى كرد و با كشورهاى مصر، اردن و امارات ارتباط نزديكى دارد.

ائتلاف العراقيه به رهبرى او هم اكنون حدود ۹۱ كرسى‌ پارلمان عراق را در اختيار دارد.

شيعه بودن و بعثى بودن او موجب شده تا به نوعى سمبل اتحاد شيعه و سنى در عراق باشد. علاوى در هنگام پايان جنگ از معدود افرادى بود كه با اقدام نيروهاى ائتلاف در انحلال حزب بعث و ارتش عراق مخالف بود و آن را باعث افزايش هرج و مرج مى‌دانست. اعتراض شديد او به حمله نظامى گسترده ارتش آمريكا به فلوجه نيز موجب افزايش محبوبيت او در بين مردم عراق شد.

آخرين خبر / هشتم فروردين ۸۹
با وجود حكم دادگاه فدرال عراق مبنى بر اينكه فراكسيونى مى تواند دولت جديد را تشكيل دهد كه بتواند اكثريت پارلمانى رادر اختيار بگيرد، نه گروهى كه در انتخابات به پيروزى رسيده است، اياد علاوى رئيس فهرست العراقيه كه تنها دو كرسى بيشتر از ولت قانون به رهبرى نورى المالكى نخست وزير به دست آورده، مدعى است كه فراكسيون وى دولت را تشكيل خواهد داد.

انتظار مى رود اين حكم، بحث و جدل را به ويژه درباره جريان سياسى كه بر اساس قانون اساسى عراق حق تشكيل دولت آينده را دارد، پايان دهد.

در اين حال ائتلاف دولت قانون به رهبرى نورى المالكى همگام با العراقيه تلاشهاى گسترده اى را براى تشكيل ائتلافهايى كه زمينه تشكيل دولت آينده به رياست وى را فراهم كند، آغاز كرده است.

مالكى تاكيد كرده بود نتايج نهايى اعلام شده از سوى كميسيون عالى انتخابات عراق را نخواهد پذيرفت و در اين زمينه به دادگاه فدرال شكايت كرده است.

گزارشها حاكى است كه نمايندگان ائتلاف دولت قانون و ائتلاف ملى عراق به رهبرى عمار حكيم، امكان ائتلاف و تشكيل يك گروه سياسى واحد را بررسى مى كنند.

ائتلاف ملى عراق هفتاد كرسى به دست آورده است كه اكثر آن به نمايندگان وابسته به جريان صدر به رهبرى مقتدى صدر است و همين سبب هئيتى از ائتلاف ملى و دولت قانون در حال رايزنى با مقتدى صدر هستند تا موافقت وى را براى ايجاد همپيمانى ميان دو ائتلاف مهم شيعه به دست آورند.

دولت قانون و ائتلاف ملى عراق در صورت ائتلاف با يكديگر مى توانند فراكسيونى با ۱۵۹ نماينده را تشكيل دهند و براى تشكيل دولت به ۱۶۳ راى نياز است، يعنى آنها در صورت ائتلاف فقط نياز به جذب چهار نماينده ديگر دارند؛ پارلمان عراق كه ۳۲۵ نماينده دارد.