پیام‌های مناظره غنی‌نژاد - علیزاده!
مهران صولتی
مناظره از هر دو سو عالمانه آغاز شد. از غنی‌نژاد پیشاپیش انتظار می‌رفت ولی علیزاده هم کوشید تا کارشناسانه سخن بگوید. اما هر چه جلوتر رفتیم مشخص شد که علیزاده بی‌تاب بازگشت به تنظیمات کارخانه‌ی “اتهام زنی” است و بالاخره در نیمه دوم مناظره همان علیزی شد که بدان اشتهار داشت؛ حراف، هیجانی، شعار زده و ایدئولوژیک! این نشان می‌دهد که زندگی در غرب به دلیل تنگناهای هویتی می‌تواند به جزمیت‌گرایی دامن زده و افراد را در مواضع ایدئولوژیک‌شان متصلب‌تر سازد.
دیدن مناظره‌های علیزاده از این نظر آموزنده است که او یک “جوان انقلابی تراز” محسوب می‌شود. همان‌ها که در کمند باورهای غرب ستیزانه خود اسیر، و به شدت در توهم دانایی غوطه ورند. برای حل و فصل مشکلات پیچیده نسخه‌های ساده و آماده در دست دارند و همچنان با ادبیات جنگ سرد سخن می‌گویند. سودای رهبری جهان داشته و نابرده رنج، به دنبال گنج پیشرفت در رقابت‌های جهانی هستند. چهره‌هایی که مشاوران یا مجریان دولت سیزدهم نیز هستند.
مناظره همچنین نشان داد که رادیکال‌های انقلابی تنها در یک فضای گلخانه‌ای همراه با خطابه‌های یک‌طرفه و گریز از مناظره می‌توانند نقشی قهرمانانه را برای هواداران خود ایفا نمایند. دلیل اصلی مخالفت این مجموعه با آزادی رسانه‌ها در کشور هم به دلیل عوارض ناشی از شکست در عرصه گفت‌وگوهای استدلالی و ریزش ناگزیر نیروهای جوان این جریان است. به عبارت دیگر آزادی رسانه‌ها موثرترین پادزهر برای خنثی کردن ماجراجویی‌های رادیکال‌های حکومتی تلقی می‌شود.
این مناظره پاشنه آشیل سیاست‌گذاری‌های چهل و پنج سال گذشته را نیز به خوبی آشکار کرد. سیاست‌هایی که به دلیل علمداری رادیکال‌ها در عمل به عقب‌ماندن ایران از فرآیند توسعه، محروم ماندن از کریدورهای ترانزیتی منطقه، گسترش تحریم‌ها، فرسایش طبقه متوسط، گسترش فقر مطلق، سقوط سرمایه اجتماعی و بی‌اعتمادی عمومی انجامیده است. شاید اگر رسانه ملی برگزاری این دست از مناظره‌ها را از دو دهه پیش در دستور کار قرار داده بود حجم خسارت‌ها تا این حد وسیع و عمیق نبود.
آیا پخش این نوع مناظره‌ها از رسانه ملی ادامه خواهد یافت؟ به نظرم آری و خیر! مناظره‌ها ادامه می‌یابند چون در سال انتخابات قرار است بر مشارکت رای دهندگان بیفزایند، و خیر به این دلیل که احتمالا برگزاری مناظره‌هایی از جنس؛ غنی‌نژاد- درخشان یا علیزاده چون تهی بودن انبان تئوریک رادیکال‌های انقلابی را در گستره وسیعی به نمایش می‌گذارد و موجب ریزش هواداران جوان این جریان می‌شود تداوم نخواهد یافت و مناظره‌های کنترل شده و خنثی‌تری جایگزین آن‌ها خواهد شد.
