از زندگی در غرب چه آموخته‌اید؟!

جمعه شب مناظره ای درباره بررسی کارنامه رهبری میان مهدی نصیری و علی علیزاده برگزار شد. نصیری مدیر مسئول دیروز روزنامه کیهان و منتقد امروز جمهوری اسلامی و علیزاده فعال عدالت‌خواه و امپریالیسم‌ستیز ساکن لندن است. پیش از این در گذشته‌ای نه چندان دور مواضع علیزاده را در گفت‌وگو با bbc فارسی پیگیری می‌کردم. جوانی پرشور و سخنور که می‌کوشید تا از حقانیت جمهوری اسلامی در مناسبات‌اش با نظام جهانی دفاع کند.

در آن گفت‌وگوها علیزاده می‌کوشید تا حدی مستدل و کارشناسانه برخورد کند ولی در مناظره دیشب صرفا “اتهام زنی” به وجه غالب رفتار وی تبدیل شده بود. به سخنان بی‌استدلال و سفسطه‌های بی‌بنیاد علیزاده در این مناظره کاری ندارم ولی نمی‌توانم این رویکرد را از کسی که چند دهه لندن‌نشین است، هر روز تمام مطبوعات انگلیس را تورق می‌کند، دیری است که با رسانه عجین است، و در این مناظره مدام نصیری را به داشتن ذهن پیشامدرن و عقب ماندن از زمانه متهم می‌کند درک کنم.

پیش از این در نقد مناظره اقتصادی؛ “غنی‌نژاد- درخشان”، اصول گرایان انقلابی را کسانی توصیف کرده بودم که از؛ سیاست زدگی، اتهام زنی، توطئه‌اندیشی، اراده‌گرایی و خیال پردازی رنج می‌برند. اما دیشب با شگفتی تمام دیدم که چگونه “اتهام زنی” به رفتار غالب و رویکرد پوپولیستی علیزاده تبدیل شده بود. رفتاری که در بسیاری اوقات به نشستن یک بازجو مقابل نصیری شباهت یافت! در حقیقت آن چه بر رفتار علیزاده چیره بود نوعی مدنیت‌ستیزی آشکار به رغم زیستن در اروپا بود.

سخن مشهوری در وصف بخشی از اپوزیسیون خارج از کشور گفته می‌شود و آن این است که؛ این جماعت از ایرانیان که قرار است برای ما آزادی و دموکراسی به ارمغان بیاورند خود نتوانسته‌اند مداراجویی، تکثر گرایی و احترام به آرای دیگران را از همان غربیانی بیاموزند که مدت‌های طولانی با آن‌ها زندگی کرده‌اند. شگفت آن که مواجهه علیزاده به عنوان مدافع جمهوری اسلامی در این مناظره تفاوتی با رفتار آن اپوزیسیونی که در نقطه مقابل او هستند نداشت. به بیان دیگر هر دو نیروی خارج‌نشین از یک منطق مشترک یعنی”اتهام زنی” در قبال مخالفان فکری خود بهره می‌گیرند.

به عنوان یک موضوع شایسته پژوهش باید به این پرسش پاسخ گوییم که؛ چرا رفتار برخی ایرانیان در غرب به‌رغم زندگی در جوامع چندفرهنگی و آشنایی با آرای متفکران و فیلسوفان منادی مدرنیت و مشوق خوب شنیدن، صبوری ورزیدن، و احترام گذشتن به عقاید مخالف، تا این حد سطحی، جنجالی، و عقده‌گشایانه است؟ و در یک کلام این مطالبه را مطرح کنیم که؛ آقایان، از زندگی در غرب چه آموخته‌اید؟!

تلگرام نویسنده