روح شریعتی در آسمان تهران
فرشاد قربان‌پور
یکم:
سیدجواد طباطبایی چند هفته‌ای پیش از درگذشتش نوشتار درازدامنی با عنوان انقلاب ملی در انقلاب اسلامی منتشر کرد.
او که خود را بنیادگر ایده ایرانشهری دانسته و نوملی‌گرایی ایرانی را در اندیشه می‌پروراند در این نوشته و برخی نوشته‌ها و سخنرانی‌های دیگر برآن بود که عصر ما عصر برآمدن ملی‌گرایی نوین ایرانی از خاکسترش است.
او لحظه تبدیل آن آتش ملی به این خاکستر را در انقلاب اسلامی ۵۷ جسته و مدعی بود که حرکت نوین تحول‌خواهی نسل نو ایران، برخاستن ققنوس‌وار ایران، ایرانی، آزادی و ناسیونالیسم از آن خاکستر است.
طباطبایی عامل اصلی تبدیل آن آتش به خاکستر را در انقلابی می‌دانست که معلمش علی شریعتی بود از این رو بارها و در جای‌جای نوشته‌اش وقتی به علی شریعتی می‌رسید، از کاری که او کرده بود با جمله‌بندی “خاکستری از ایدئولوژی چپی-اسلامی که شریعتی در چشم جامعه ریخته بود” یاد کرد و او را بچه‌مرشد معرکه مارگیران می‌خواند.
طباطبایی در نوشته‌های خود اعتباری که برای شریعتی و روشنفکران مذهبی خویشاوند با اندیشه او همچون جریانات سیاسی حول جریان ملی-مذهبی، نهضت آزادی، خداپرستان سوسیالیست، مجاهدین، اصلاح‌طلبان، نوگرایان دینی و.... قائل شد در حد همان خاک پاشیدن و کور کردن جامعه بود.
دوم:
۲۹ خرداد ۱۳۹۵ بنیاد باران که توسط سیدمحمدخاتمی بنیاد گذاشته شد نشستی را برای بزرگداشت علی شریعتی در سالگرد درگذشتش برگزار کرد.
سخنرانان سه نفر بودند. مسعود پدرام، حاتم قادری و هاشم آغاجری.
هرسه برخاسته و خویشاوند نحله شریعتی. اما با این تفاوت که از این میان تنها حاتم قادری از عشق شریعتی راه به نقد و گاه رد نظریه او برد.
آن دو دیگر و بیشتر هاشم آغاجری همچنان عاشق ماندند.
در همین نشست بود که در مقابل نقدهای حاتم قادری از شریعتی، هاشم آغاجری به مقام دفاع درآمد و مانند همان نی‌نوازان مقابل توبره مارگیران دستهایش را موعظه‌وار در هوا تکان داد و گفت:”به گمان من روح شریعتی در آینده و امروز می‌تواند در كالبدهای جدید با خوانش‌های نو دوباره رستاخیز پیشه كند و زندگی از سر بگیرد”.
سوم:
حالا ۷ سال پس از آن نشست و ۴۶ سال پس از درگذشت دکتر علی شریعتی، ایران در میانه تلاطم برای تحول قرار گرفته است.
احزاب، گروه‌ها و چهره‌ها هریک به فراخور وقت و زور خود سعی دارند خودی نشان داده و ابراز وجود کنند.
از جمله هفته پیش نشستی با عنوان گفت‌وگو برای نجات ایران در کلاب‌هاوس برگزار شد که در آن ۴۲ نفر حضور داشتند.
یعنی افراد زیر:
نرگس محمدی- کیوان صمیمی- حاتم قادری- ابوالفضل قدیانی- مهرداد خوانساری- الهه امیرانتظام- مهدی نصیری- سعید مدنی- فائزه هاشمی- مهرانگیز کار- صدیقه وسمقی- مهرداد درویش‌پور- هاشم آقاجری- نیره توحیدی- علی کشتگر- گلرخ ایرایی- اردشیر امیرارجمند- منصوره شجاعی- مهوش ثابت شهریاری- بهزاد کریمی- عدنان حسن‌پور- مریم سطوت- علیرضا رجایی- مصطفی تاج‌زاده- منیره برادران- تقی رحمانی- رضا علیجانی- علی افشاری- محسن کدیور- محمدجواد اکبرین- عالیه مطلب‌زاده- عزیز قاسم‌زاده- پروین فهیمی- مهدی نوربخش- فریبا کمال‌آبادی- احسان شریعتی- علیرضا بهشتی شیرازی- زهرا رحیمی- حسین رفیعی- قربان بهزادیان‌نژاد- عبدالله ناصری- عبدالله مؤمنی.
این همایش در ۶ پنل و در ۲ روز برگزار شد:
پنل اول: ایران نیازمند و مهیای تحولی بنیادین
پنل دوم: رنگین کمان ایران، جامعه مدنی و دادخواهان
پنل سوم: آینده ایران؛ تقابل گفتمان‌ها
پنل چهارم: دست در دست هم دهیم به مهر
پنل پنجم: تحولات فرهنگی برای نجات ایران
پنل ششم: بلوک‌ها و منشورها؛ راهی به سوی آینده
نکته اینجاست اولین سخنران و افتتاح‌کننده همایش که یک نوع اعلام موضع همایش نیز تلقی شد، هاشم آغاجری بود، یعنی همان کسی که وعده داده بود روح شریعتی طی یک رستاخیز بازخواهد گشت.
جالب نیست؟
برگزار کننده‌ها و نیز افراد حاضر در نشست اغلب از یک نحله فکری بوده و شریعتی‌گرایی نقطه مشترک‌شان بود.
اگر نام این همایش را نشست شریعتی‌گرایان و دیگران می‌گذاشتند، بی‌مناسبت نبود.
گویی همه از ممیزی جریان سیاسی که نماینده شریعتی‌گرایی است عبور کرده‌اند.
این رویکرد هراسناک است.
چنین رویکردی یکبار در سال ۱۳۵۷ در چشم‌ها خاک پاشید.
این نگاه بود که در سال ۵۷ آزادی را در مرگ برشاه جست و گمان برد مملکت را با مکتبی کردن ارکانش آزاد می‌کند.
همین نگاه بود که توسط مهدی بازرگان و دیگران نمایندگی شد و تا امروز در سایه سخاوتمندی ملت ایران در نوازش اپوزیسیون سیاسی و خست در نقد اپوزیسیون مبرا مانده است.
این جریان غیرسکولار همان شرمگینانی هستند که روزی روزگاری در سال ۵۷ کمر به نجات ایران با انقلاب بسته بودند!!!
فرشاد قربان‌پور، روزنامه‌نگار
تلگرام نویسنده
