کتاب”قذافی”

کتاب”قذافی”، نوشته آلیسون پارجتر، پس از سه ماه که از آغاز انتشار آن می گذرد به چاپ سوم رسید.اگر حوصله خواندن این کتاب را ندارید، آن را در شش فراز، به شرح زیر برایتان خلاصه کرده‌ام:

** قذافی زمانی در لیبی به قدرت رسید که جمعیت این کشور یک و نیم میلیون نفر بود و تولید نفت خامش روزی سه میلیون بشکه. با این جمعیت کم و این پول هنگفت می شد لیبی را به بهشت روی زمین تبدیل کرد اما قذافی ترجیح داد که تقریبا همه این درآمد هنگفت را صرف حمایت از گروه های تروریستی در چهار گوشه جهان کند.

** اوج قساوت قذافی، قتل عام تقریبا سه هزار زندانی سیاسی در زندان ابوسلیم طرابلس بود. اینها زندانیانی بودند که مشغول گذراندن احکام زندانشان بودند. سال‌ها بعد، دادخواهی خانواده های همین قربانیان جرقه انقلاب علیه قذافی را زد و دودمان او را بر باد داد.

** قذافی برای بیش از چهل سال مشغول مهندسی اجتماعی در کشورش بود. مردم لیبی عملا در حکم خوکچه‌های آزمایشگاهی او بودند. هیچ دیکتاتوری به اندازه قذافی بنیان‌ها و ساختارهای متعارف سیاسی و اجتماعی را زیر و رو نکرد. این تجربیات احمقانه که زیر نام انقلاب انجام می‌شد جز مصیبت و فاجعه چیز دیگری به دنبال نیاورد.

** قذافی به دلیل حمایتش از تروریسم بین الملل و عدم تحویل بمب گذار هواپیمای پان آمریکن، که موجب مرگ حدود دویست انسان بیگناه شده بود، مردم لیبی را وادار به تحمل تحریم های بین المللی کرد. این دوره تحریم‌ها حدود ده سال طول کشید که ماحصل آن پایین آمدن سطح رفاه عمومی، فقیرتر شدن مردم و افزایش نارضایتی عمومی از رژیم بود.

** قذافی گرچه پی برده بود بدون اصلاحات اقتصادی و سیاسی رژیمش دوام پیدا نمی‌کند و به جناح اصلاح طلب رژیمش هم اجازه فعالیت داده بود اما از پشت پرده چوب لای چرخ آنها می‌گذاشت و نهایتا هم بساط آنها را کاملا برچید و با این کار بر شدت نومیدی و نارضایتی عمومی افزود.

** قذافی عاقبت پس از چهل و دو سال حکمرانی با مردمی روبرو شد که علیه او به پا خاسته بودند. او تصمیم به سرکوب آنها گرفت. او چنین ارزیابی کرده بود که آمریکا و انگلستان به دلیل تجربیات ناگوار اخیرشان در افغانستان و عراق حاضر به دخالت نظامی در لیبی نخواهند شد و لذا او می‌تواند با خیال راحت مردم لیبی را سرکوب کند. اما این ارزیابی‌اش کاملا غلط از کار درآمد و سازمان ملل متحد ضمن اعلام منطقه پرواز ممنوع بر فراز خاک لیبی به دولت های غربی اجازه دخالت نظامی در لیبی را داد.مردم لیبی هم تحت حمایت قوای نظامی غربی ها توانستند قذافی را ساقط کنند.هر چند که سقوط دیکتاتور هنوز آرامش را به لیبی نیاورده.