چرا جهان به ما لبخند نمی‌زند؟
سجاد بهزادی
عصر ایران
به تازگی سازمان ملل متحد اعلام کرده است جمعیت جهان به زودی و کمتر از ۴ ماه دیگر به هشت میلیارد نفر می‌رسد. جهانی که امروز با اراده قدرت‌ها اداره می‌شود، اگر چه به کام بسیاری بوده اما برای نسل‌هایی هم هرگز تا کنون رفاه و آزادی به همراه نداشته است. در حقیقت جهان هستی تا کنون به بسیاری از ساکنین خود لبخند نزده است.
فقر و تهیدستی و نبود آزادی‌های سیاسی و اجتماعی و حکم‌رانی‌های غلط، مهم ترین عواملی بوده است که جمعیت بزرگی از جهان به خاطر آن نتوانستند تا کنون از هستی خود لذت ببرند. برنامه توسعه سازمان ملل اعلام کرده، تنها در سه ماه گذشته دستکم ۷۱ میلیون نفر جمعیت فقیر به این جهان اضافه شده است.
جهان به جمعیت ۸ میلیاردی خود نزدیک می‌شود. اگر چه حداقل نیمی از ساکنین امروز جهان با خوشبختی و زندگی معمولی روزگار را سپری می‌کنند، اما برای جمعیت بزرگی از این کره خاکی، پرسش‌ها، حسرت‌ها وچالش‌های فراوانی همچنان بلا تکلیف مانده است.
چرا جهان به ما لبخند نزد و چرا زندگی برای بسیاری از ساکنین کره زمین همچنان با بیم و اضطراب همراه است؟ جهان چند قطبی شده است و ما کجای این جهان چند قطبی ایستاده‌ایم؟
جهان به ما لبخند نزد زیرا که ما نخواستیم به جهان لبخند بزنیم. تغییر باید جوششی باشد و یک ملت ابتدا باید خودش بخواهد که تغییر کند. ما انزوای جهانی را جایگزین “درهم تنیدگی” در جهان کردیم. سیستم بانکی ما جهانی نیست و میزان تبادلات اقتصادی ما با جهان در حداقل ترین شکل خود قرار دارد. ما با دنیا کار نمی‌کنیم و لذا اندیشه ما جهانی نمی‌شود و حکم‌رانی ما مدام در سعی و خطا می‌گذرد.
در جدید ترین حکم‌رانی “سعی و خطا” و به دنبال اجرای اصلاح اقتصادی، سیاست حذف ارز ۴۲۰۰ تومانی را در دستور کار قرار دادند و گفته شد تنها قیمت چهار کالا آزاد خواهد شد و ما‌به‌التفاوت این کالا‌ها نیز در قالب یارانه ۳۰۰ و ۴۰۰ هزار تومانی به مردم پرداخت می‌شود. اما قیمت تمامی کالا‌ها چند برابر و تورم سرسام آور شد. این سیاست شکست خورد و دولت دوباره با ارائه لایحه دو فوریتی جدید می‌خواهد نرخ ارز را به ۴۲۰۰ تومان برگرداند. این جدید ترین نمونه‌ای از حکم‌رانی با سعی و خطاست که هزینه‌های زیادی بر ملت تحمیل می‌کند.
ما چقدر رابطه تجاری با دنیا داریم که با لبخند دنیا، ما نیز بخندیم و توسعه پیدا کنیم؟
گفته می‌شود رابطه تجاری بین آمریکا و اتحادیه اروپا یک تریلیون و ۴۰۰ میلیون دلار است. هر ۲۴ ساعت تجارت بین کانادا و آمریکا دو میلیارد دلار است. مکزیک در سال ۳۷۱ میلیارد دلار به آمریکا صادرات دارد و کل تجارت مکزیک با آمریکا ۶۷۰ میلیارد دلار است. اما ما کجای این تجارت جهانی ایستاده ایم.
جهان به ما لبخند نزد زیرا که ما ملت غمگینی بودیم. ملتی که باید شاخص فلاکت سر به فلک کشیده‌ای را تحمل کند چگونه می‌تواند به جهان لبخند بزند.
امروز طبق آمارها و بر اساس نسبت نرخ تورم و نرخ بیکاری، شاخص فلاک در ایران، بیش ترین سطح را در بازه ۲۵ سال گذشته دارد. این ملت چگونه به جهان لبخند بزند؟
در فهرستی که هر سال از سوی سازمان ملل متحد و بر اساس شاخص‌های امید به زندگی سالم، آزادی در انتخاب، فساد و... منتشر می‌شود، کشور ایران در رتبه‌های بالای غمگین ترین کشورهای جهان قرار دارد و به عنوان مثال در این رتبه بندی که در سال گذشته منتشر شد، کشور ما فاصله ۱۱۷ پله‌ای با کشورهای دیگر جهان داشت. جامعه‌ای چنین ناشاد، چگونه می‌تواند به جهان لبخند بزند؟
جهان انسانی در آستانه ۸ میلیاردی شدن به ما لبخند نمی‌زند، زیرا که ما قدر محیط زیست خود را ندانستیم و چالش‌های زیست محیطی کشور ما بسیار زیاد است.
مدیرکل مدیریت بحران آذربایجان غربی می‌گوید: هرسال به طور متوسط ۴۰ سانتی متر از ارتفاع دریاچه ارومیه کاسته و اکنون ۹۵ درصد از آب این دریاچه خشک شده است. خشکسالی، تبخیر آب، توسعه بی‌رویه کشاورزی و استفاده نادرست از آب دریاچه برای کشت محصولات زراعی پرآب از مهمترین عوامل خشک شدن دریاچه ارومیه است.
در حال حاضر نزدیک به ۳۰۰ شهر ایران با تنش آبی دست وپنجه نرم می‌کنند و ۴۳ درصد تالاب‌های کشور در معرض تبدیل شدن به منشأ گرد و غباراست”. حاصل بحران‌های زیست محیطی یعنی ناامنی غذایی و مرگ و پایان زندگی.
سازمان غذا و کشاورزی ملل متحد به تازگی گزارش داده است که شمار افراد متاثر از گرسنگی به ۸۲۸ میلیون نفر در سال ۲۰۲۱ رسیده که یک افزایش ۴۶ میلیون نفری نسبت به سال قبل از آن است.
جهان به ما لبخند نزد زیرا که در کانون انرژی‌های طبیعی این عالم قرار داریم اما با حکم‌رانی اشتباه، نتوانستیم پیوندی میان این سرمایه ارزشمند خود با مشتریان جهانی آن برقرار کنیم.حتی این ثروت به طور شایسته در خدمت جامعه میزبان نیز تا کنون قرار نگرفته است.
جای دوری نمی‌رویم. کشور امارات با در هم تنیدگی تمامی اجزاء خود با جهان بیرون و تولید ثروت فراوان دیگر وابسته به درآمد نفت نیست! این کشور سالانه حدود ۷۰ تا ۸۰ میلیارد دلار از بنادر و صنعت هوایی پیشرفته، تجارت دریایی و گردشگران خود درآمد دارد.
امارات ۷۰ درصد درآمد نفتی خود را در صندوق توسعه کشورش سرمایه‌گذاری می‌کند و این در حالی است که بسیاری از کشورهای نفتی حدود ۳۰ درصد درآمدشان را می‌توانند به صندوق توسعه ببرند.
باید دید دنیای بیرون و حتی برخی کشورهای عرب خلیج فارس، با کدام الگوی حکم‌رانی به دنیا لبخند می‌زنند که جمعیت بزرگی از جامعه ۸ میلیاردی جهان، یا به این کشورها سفر کرده‌اند و یا برای سفر و سرمایه گذاری در آن کشورها بی میل نیستند.
یکی از مقامات اماراتی گفته است “ما می‌خواهیم طی ١٠ سال آینده، تولید ناخالص داخلی امارات را از ۴٠٠ میلیارد دلار فعلی به ٨٠٠ میلیارد دلار برسانیم و این نیاز به روابط صلح آمیز و تعادلی با ایران، ترکیه و حتی سوریه دارد.”
جهان به ما لبخند نزد، زیرا که ما خود بارها در سیاست گذاری‌هایمان علیه خویشتن خویش اقدام کردیم وگرفتار تناقض شدیم وهیچ چیزی بدتر از تناقض و پارادوکس در جامعه نیست.
به قول “شنون آدلر” گیج کننده ترین اقدامی که علیه خویش می‌توانیم بکنیم این است که بکوشیم قلب مان را به چیزی قانع کنیم که مغزمان می‌داند، یک دروغ بزرگ است... ” و ما با خودمان و دنیای بیرون مان بارها گرفتار این تناقض بوده‌ایم.
تناقض، بدفهمی ایجاد می‌کند و منطق را تضعیف می‌کند و آنگاه فرد، گرفتار یک زندگی کاذب می‌شود. به چیزهایی که نباید دل خوش باشد، شاد است و به مسائل عمیق تری که سبب رفاه و خوشبختی جامعه می‌شود، بی اعتناء می‌شود و اساسا درک درستی از خوشبختی ورفاه حقیقی ندارد.
اگر می‌خواهیم در جهان ۸ میلیاردی سخنی برای گفتن داشته باشیم، باید ابتدا بپذیریم که جهان چون زنجیره‌ای به هم متصل است. دنیا در هم تنیده شده و رقابت برای توسعه جوامع سخت در جریان است.
اگر می‌خواهیم این جهان به ما لبخند بزند و رفاه پایداری برای ملت آغاز شود، باید بپذیریم این حکم‌رانی اشتباه است که ۸۵ درصد اقتصاد کشور نزد نهاد دولت وحاکمیت باشد. باید بپذیریم که در کنار اخلاق، تنها طبقه متوسط بزرگ و بخش خصوصی سالم وکارآمد، سبب نشاط و آبادانی یک کشور می‌شود.
