خشم رئیس جمهور و شکسته شدن سکوت رهبر
م ر‌ها
سرانجام کاسه صبر رئیس جمهور لبریز شد و در دانشگاه بهشتی منتقدین تندرو را زیر حملات شدید گرفت. هرچند توافقنامه هسته‌ای و رویکرد راست افراطی نسبت به آن، مهم‌ترین بخش انتقادات دکتر روحانی به اصولگرایان تندرو بود اما انتقادات دیگری نیز در سخنان رئیس جمهور یافت می‌شد که در سایه واکنش پرسروصدای رسانه‌ها و نمایندگان وابسته به نیروهای نظامی امنیتی به واژه «کم سواد»، که رئیس جمهور علیه تندرو‌ها بکار برد، نادیده گرفته شد.
انتقادات رئیس جمهور به راست افراطی در واقع موارد اختلاف دولت اعتدلال نه تنها با اصولگرایان تندرو بلکه با رویکرد نهادهای انتصابی زیر نظر رهبری را نیز برملا کرد که می‌توان به غیر از توافقنامه هسته‌ای از جمله به فضای امنیتی در دانشگاه‌ها و در بند بودن رهبران جنبش نیز اشاره کرد.
توافقنامه هسته‌ای
در انتخابات ۲۴ خرداد، رهبر و سپاه بناچار به رأی مردم گردن نهادند و از کودتای انتخاباتی دیگری پرهیز کردند زیرا شکاف میان ملت و حکومت آنقدر ژرف بود که پی آمدهای ناشی از آن زمامداران را به هراس می‌انداخت. دوم برخلاف توهمات نامزد رهبر و نیروهای نظامی امنیتی (آقای جلیلی) که می‌پنداشت جمهوری اسلامی به پشت «خیمه» دشمن رسیده است و بنابرین باید راه گذشته را همچنان ادامه داد، تحریم‌ها، ویژه خواری و فساد همه گیر، چنان گلوی اقتصاد کشور را می‌فشرد که بحران ناشی از آن می‌توانست پایه‌های حکومت دینی را بلرزه در آورد.
پس از پیروزی دکتر روحانی، تعامل با جامعه جهانی در رابطه با پرونده هسته‌ای در تارک برنامه‌های دولت قرار گرفت و پس از مدت زمان کوتاهی توافق نامه میان دولت ایران و وزرای خارجه ۵+۱ به امضاء رسید. در پی این رویداد مهم، رئیس جمهور در نامه‌ای به رهبر تاکید کرد که «حقوق هسته‌ای و حق غنی‌سازی ملت ایران» برسمیت شناخته شده است. رهبر در پاسخی دو پهلو، از اقدامات تیم مذاکره کننده پشتیبانی کرد اما جای اما و اگر را با هدف‌های مشخصی باز گذاشت. وی در نامه‌اش نوشته بود:» دستیابی به آنچه مرقوم داشته‌اید [نه آنچه برداشت من است]، در خور تقدیر.... است. «وی در پایان این پاسخ نیز تأکید می‌کرد که» ایستادگی در برابر زیاده‌خواهی‌ها همواره باید شاخص خطّ مستقیم حرکت مسئولان این بخش باشد و چنین خواهد بود ان‌شاء‌الله. «
این پاسخ دوپهلو در ذهن پیروان راست افراطی و هواداران تیم مذاکره کننده پیشین، می‌توانست چنین تعبیر شود که رهبر در مورد دستاوردهای توافق نامه از جمله برسمیت شناخته شدن حق غنی سازی تردید دارد و از تیم مذاکره کننده می‌خواهد که در برابر غربی‌های زیاده خواه، ایستادگی نشان دهند. سکوت دراز مدت رهبر نیز این برداشت را تقویت می‌کرد.
پس از مدت‌ها سکوت، اما سخنان روز نوزدهم بهمن ماه در برابر فرماندهان و نیروهای هوائی ارتش نشان داد که شرط و شروط ۵+۱ برای برداشتن تحریم‌ها به مذاق ولی مَطلقه فقیه خوش نیامده است و ظاهرا ادامه این مذاکرات را به سود برنامه ناشفاف هسته‌ای خود نمی‌داند. وی گفته است:» راه برطرف کردن مشکلات اقتصادى کشور - حالا این بخش از مشکلات - نگاه به بیرون نیست، نگاه به برداشتن تحریم دشمن و مانند این‌ها نیست. «وی پس از بی‌اهمیت نشان دادن تأثیر تحریم‌ها براقتصاد بحران زده کشور به ادامه راه گذشته یعنی اقتصاد مقاومتی نیز تأکید کرد: ان‌شاءاللَّه سیاستهاى اقتصاد مقاومتى هم در آینده‌ى نزدیکى ابلاغ خواهد شد.»
تاکنون سکوت و موضع ناشفاف رهبر زمینه انتقاد‌ها و کارشکنی‌های نمایندگان جبهه پایداری و هواداران پروپاقرص دولت کودتا را در مجلس در پی داشته است و پس از شکستن این سکوت و بی‌اهمیت جلوه دادن تحریم‌ها باید انتظار داشت رویارویی این گروه تندرو با دولت افزایش یابد بویژه آنکه این گروه شرایط را برای ادامه ویژه خواری در خطر می‌بیند.
جولان نیروهای امنیتی و چماق قوه قضائیه
در پی چیدمان دولت یازدهم که بطور ۱۰۰ درصد مورد دلخواه بلوک انتصابی قدرت نبود، نهادهای موازی از جمله سازمان اطلاعات سپاه فعال‌تر گردید، بویژه آنکه اینبار حداقل وزیر اَطلاعات از دایره نفوذ راست افراطی خارج شده بود. تلاش نهادهای انتصابی بویژه سپاه در این است که فضای امنیتی دوران کودتا را تا حد ممکن پابرجا نگه دارند و از سازماندهی جامعه مدنی، دگراندیشان و احزاب پرنفوذ‌تر و سازمانیافته‌تر اصلاح طلبان مانند حزب مشارکت و سازمان انقلاب اسلامی و متشکل شدن دانشجویان جلوگیری کند. از زمان شروع به کار دولت یازدهم از جمله وبلاگ نویسان بسیاری از سوی سپاه به اتهام واهی «جاسوسی» دستگیر شده‌اند. چندی پیش نیز خانه و محل کار برخی از اعضای حزب مشارکت مورد هجوم مأمواران سازمان اطلاعات سپاه قرار گرفت و وسائل آنان ضبط گردید.
چماق سرکوب قوه قضائیه غیر مستقل نیز بی‌وقفه بر سر منتقدین نهادهای انتصابی، غیر خودی‌ها و حتی هواداران دولت یازدهم فرود می‌آید اما فعالان راست افراطی، رسانه‌های نظامی امنیتی و ذوب شدگان در ولایت حتی در اتهام زنی به دکتر روحانی از مصونیت برخوردارند. اعلام جرم دادستانی تهران علیه آقای مطهری که با شهامت از زندانی بودن رهبران جنبش انتقاد کرده بود؛ اعلان جرم علیه دکتر زیبا کلام که در پی دو نامه به آقای شریعتمداری خواسته بود تنها یک مورد از سودهای اقتصادی فعالیت‌های هسته‌ای برای منافع ملی کشور را بیان کند؛ اعدام زندانیان سیاسی عرب و کرد زبان، توقیف روزنامه بهار و... از این موارد است.
در برابر روزنامه‌های نظامی امنیتی مانند جوان و روحانیون راست افراطی از جمله آیت الله مصباح یزدی آزادند رئِیس جمهور را به اردوکشی خیابانی متهم کرده وی را «عزت فروش، دروغگو، مخالف روحانیت و سنگ دل» بنامند. این در حالی است که این روحانی فرصت طلب در زمان ریاست جمهوری آقای احمدی‌نژاد گفته بود. «وقتی رئیس‌جهموری حکم ولی فقیه را دریافت کرد، اطاعت از او نیز چون اطاعت از خداست.»!
رئیس جمهور در دانشگاه بهشتی اختلافاتش با نهادهای انتصابی را در قالب انتقاد از فضای امنیتی دانشگاه، ادامه زندانی بودن رهبران جنبش و دخالت کسانی که خود را «متولی» تمام امور کشور به شمار می‌آورند و در همه چیز دخالت می‌کنند بیان داشت. شوربختانه این نارضایتی‌ها با شفافیت کامل بیان نگردید و وزارت اَطلاعات دولت یازدهم نیز با توجه به اذیت و آزار دکتر ملکی و نمونه‌های دیگر، تاکنون رویکرد کاملا متفاوتی از دوران دولت کودتا با دگراندیشان اتخاذ نکرده است.
نگاه به درون و تأکید بر تک صدائی
در آغاز انتظار رهبر و اصولگرایان از دولت یازدهم این بوده است که تنها به وضعیت اقتصادی بحران‌زده کشور سرسامان بخشد و از پایبندی به وعده‌های انتخاباتی‌اش از جمله بازشدن فضای سیاسی کشور و تغییر نگاه به مسائل فرهنگی به پرهیزد. اینبار رهبر در سخنانش در برابر فرماندهان نیروی هوائی در قالب «نگاه به درون» بر این رویکرد تأکید بیشتری کرده است. وی گفت: «آنچه کشور را نجات می‌دهد، تکیه به نیروى داخلى و نگاه به درون است؛ هم در زمینه‌ى اقتصاد، هم در زمینه‌ى مسائل گوناگون اجتماعى و سیاسى، هم در زمینه‌ى مسائل فرهنگى.»
وی برخلاف پشتیبانی‌های بی‌سابقه‌اش از دولت‌های نهم و دهم در برابر منتقدین اینبار کوشید از دو طرف فاصله بگیرد و دولت و منتقدین تندرو را به اتحاد دعوت کرد و بنا را بر «وحدت» گذاشت که به معنی دعوت به پیروی بی‌چون چرا از منویات ملوکانه است. وی گفته است: «همه با هم، همه در کنار هم، همه در راه امام بزرگوار، همه در راه اقتدار این کشور ان‌شاءاللَّه به پیش برویم. و خداى متعال ملّت را موفّق خواهد کرد و ان‌شاءاللَّه کار‌ها به بهترین وجهى پیش خواهد رفت و در این برهه‌ى از زمان هم ان‌شاءاللَّه چه در قضیّه‌ى هسته‌اى و چه در قضایاى گوناگون دیگر، ملّت ایران بر دشمنان خود به توفیق الهى و به‌حول و قوّه‌ى الهى پیروز خواهد شد.»
تاکید رهبر بر تک صدایی، خبر خوشی برای دولت اعتدال نیست که بر وفاداری بر قول قرارهای انتخاباتی تأکید کرده است.
هرچند سکوت رهبر پس از خشم رئیس جمهور علیه راست افراطی، در مجموع به سود دولت شکسته شد اما اختلاف بر سر تعامل با جهان، فضای امنیتی و رویکردهای فرهنگی بین دولت و نمایندگان افراطی و نهادهای انتصابی باقیست. حسن روحانی برای پیش‌گیری از ریزش پشتوانه مردمی‌اش ناچار است در برابر کارشکنی‌های راست افراطی و نهادهای انتصابی، مشکلات را با شفافیت تمام با مردم درمیان گذارد و باز شدن فضای سیاسی کشور، آزادی زندانیان سیاسی و رهبران جنبش سبز و جلوگیری از دخالت نیروهای نظامی امنیتی در کلیه امور کشور را نیز با جدیت تمام در دستور کار قرار دهد.
۲۰ بهمن ۱۳۹۲
