فخرالسادات محتشمی‌پور از نوشتن عریضه تا اعتصاب غذا

مدرسه فمینیستی: خبر دستگیری‌های متعدد؛ برخوردهای غیرقانونی به فعالان مدنی، نگهداری زندانیان سیاسی در سلول‌های انفرادی، ابلاغاحکام حبس طولانی، محروم کردن مته‌مان سیاسی از وکیل مدافع، دستگیری و محرومیت اجتماعی خود وکلای مدافع، و در نتیجه، اعتصاب غذای فعالان حقوق زنان و فعالان سایر حوزه‌ها در اعتراض به چنین رفتارهایی، انگار به اخبار هر روزه ایران تبدیل شده‌اند. گویی همهٔ ما عادت کرده‌ایم که هر روز که صفحهٔ اخبار را باز می‌کنیم نام یکی از فعالان حقوق زنان، مدنی و سیاسی را در لیست طولانی بازداشتی‌هایی ببینیم که به طور غیر قانونی در انفرادی نگاه داشته شده‌اند وهیچ دلیل مستندی هم مبنی بر علت دستگیری و اتهامات مطرح شده علیه آنان نیست.

در این میان فعالان با سابقه‌ای هم بوده و هستند که یا به دلیل فعالیت‌های خود و یا به منظور فشار آوردن به یکی از اعضای خانواده‌هایشان، بازداشت شده‌اند. با این حال رویه بازداشت‌های گسترده ضرورتاَ به جایگاه و نقشی که افراد در جنبش اعتراضی داشته‌اند، باز می‌گردد از جمله به دلیل اطلاع رسانی است که در مورد وضعیت هر یک از اعضای زندانی شدهٔ خانوادهٔ خودشان، داشته‌اند.

بازداشت غیرقانونی زنان فعال و معترض که بعضی از آن‌ها علاوه بر فعالیت‌های مستقل و حق خواهانهٔ خود، همسران شخصیت‌های سیاسی بوده‌اند، و علاوه بر فعالیت‌ها و پیشینهٔ مبارزاتی که داشته‌اند با ابتکار و کاربستِ شیوه‌های نو در مبارزات دموکراتیک مردمی ــ در اعتراض به وضعیت وخیم زندانیان سیاسی ــ نقش مهمی در نشان دادن وضعیت زنان زندانی و خانواده‌های معترضین ایفا کرده‌اند. یکی از این افراد خانم «فخرالسادات محتمشی‌پور» است. ایشان که سابقهٔ فعالیت در حوزهٔ زنا ن و مسئولیت امور بانوان را در دورهٔ اصلاحات برعهده داشته است؛ بعد از انتخابات ۸۸ و به ویژه بعد از دستگیری همسرش «مصطفی تاج‌زاده» با نوشتن بیانیه‌های اعتراضی و عریضه‌های مختلف به دادستانی، همواره در مورد وضعیت زندانیان سیاسی ـ و به ویژه همسر خود ـ افشاگری و اعتراض کرده است و به نوعی صدای خانواده‌هایی بوده است که در این مدت متحمل رنج‌ها ی فراوانی گشته‌اند.

اهمیت نوشتار او به ویژه در زمانی که هر صدایی بسته و هر خبر و هرحرکتی به شدت سرکوب می‌شد، نمی‌تواند نادیده گرفته شود. پیش از این هم خانم محتشمی‌پور به دلیل نوشتن همین عریضه‌ها و سازماندهی تجمع در مقابل زندان اوین بازداشت شده بود اما آخرین بار در روز دهم اسفند ۱۳۸۹ و در حالی که همراه سایر مردم در تجمعات اعتراضی علیه حصر خانم رهنورد و آقایان موسوی و کروبی شرکت کرده بود؛ بازداشت شده و از آن موقع تا به کنون در سلول انفرادی به سر می‌برد.

نگاهی به فعالیت‌های مسالمت آمیز و تلاش‌های مدنی فخرالسادات محتمشی‌پور، نشان می‌دهد که نقش ایشان به عنوان «یک زن» در اطلاع رسانی از وضعیت دردناک زندانیان سیاسی، و اعتراض عملی به چنین وضعی، چقدر پر رنگ و مؤثر بوده است. روش‌های خلاق مدنی (و در عین حال قانونی) که ایشان برای بسط اعتراض و همینطور در رساندن صدای زندانیان سیاسی و خانواده‌هایشان به کار بسته‌اند، می‌تواند دستمایه‌ای برای ادامه راه فعالیت‌های کنشگران مدنی در ایران امروز باشد. حضور فعال و مستقل این زن برابری خواه ـ چه در فضاهای مجازی از جمله وب سایت‌ها و شبکه‌های اجتماعی همچون فیس بوک، و چه در فضای حقیقی و همراه با مردم ـ باردیگر ثابت کرد که زن ایرانی ظرفیت و قدرت سازماندهی و حرکت و حق خواهی را همچون مردان حق خواه جامعه، دارد و می‌تواند پا به پای هموطنان خود در راه اعتلای دموکراسی در کشور، مبارزه کند.

فخرالسادات محتشمی‌پور و بسیاری دیگر از خانواده‌های زندانیان سیاسی کشورمان در تمام مدتی که همسرانشان در بازداشت به سر برده‌اند در مواجهه با بی‌عدالتی، عدم ملاقاتهای حضوری و سلب امنیت فردی و خانوادگی ـ که روی پوست خود تجربه کرده‌اند ـ به جای تسلیم و انفعال، دست به عمل زده‌اند و سعی نموده‌اند که به هر وسیله و امکانی که در دسترس دارند، این ستم‌ها را به گوش افکار عمومی و مسئولان، برسانند. برای نمونه نوشته‌های خانم محتشمی‌پور به ویژه در خصوص آنچه که در طول بازداشت آقای تاج‌زاده بر آن‌ها گذشته است، یا نوشته‌های خانم نرگس محمدی در انعکاس رنج‌هایش وقتی که همسرش آقای «تقی رحمانی» را به زندان بردند، و نمونه‌های فراوانی از این دست، در واقع نکات مستندی از رفتارهای غیرمسئولانه و فراقانونی مقامات با زندانیان سیاسی و خانواده‌های آن‌ها و همچنین نشان دهندهٔ وضعیت خانواده‌های زندانیان سیاسی، به ویژه همسران و دختران آن هاست که متاسفانه از آماج این حمله‌ها و تفتیش‌ها در امان نمانده‌اند.

نشانه رفتن دختران و همسران زندانیان سیاسی برای فشار آوردن به آن‌ها نیز از دیگر اتفاقات ناگواری است که در طول این مدت و برای هر یک از خانواده‌های این زندانیان رخ داده است. نقد و اعتراض و نشان دادن جزییات این موارد را می‌توان در یادداشت‌ها و نوشته‌های جسورانهٔ این زنان دید که عموماَ در فضاهای مجازی منتشر شده‌اند. خانم محتشمی‌پور همچنین در طول این مدت و با وجود فشارهای مضاعفی که بر خانوادهٔ ایشان اعم از دستگیری دخترشان به بهانه‌های واهی و بازداشت‌اش بوده است، حتا یک قدم کوتاه نیامده است. با وجود این همه مقاومت و پایداری مدنی اما مشخص نیست که رویه فشار مضاعف بر این خانواده‌ها، همسران و دختران و مادران آن‌ها، تا کی و کجا می‌خواهد ادامه پیدا کند؟ با این حال مقاومت مدنی فخرالسادات محتشمی به همراه دیگر زنان زندانی در بازداشتگاه اوین، با روش‌های گوناگون از جمله اعتصاب غذا، بی‌وقفه ادامه یافته است و در آخرین ملاقات خود با دخترش که در روز ۱۶ فروردین ماه بوده است خاطرنشان کرده که در اعتراض به بازداشت غیرقانونی خود دست به اعتصاب غذا می‌زند.

با اینکه هنوز در هیچ دادگاهی جرمی برای فخرالسادات محتشمی‌پور مشخص نشده است و اصلا فعالیت‌های مسالمت آمیز ایشان نمی‌تواند جرم محسوب شود هنوز از دلایل بازداشت ایشان اطلاع دقیقی در دست نیست. مشخص نیست که بازداشت ایشان به چه دلایل حقوقی و جزایی صورت گرفته است، اما طبق گفتهٔ داماد ایشان برای فشار آوردن به آقای تاج‌زاده و به نوعی خاموش نگه داشتن ایشان در زندان است. اما به نظر می‌رسد که بازداشت خانم محتشمی‌پور هم در ادامهٔ سیاست‌های فشار بر گروه‌های زنان معترض در داخل کشور و فشار مضاعف بر همسران و خانواده‌های زندانیان سیاسی است؛ نحوهٔ برخورد با خانواده‌های زندانیان سیاسی که این روز‌ها در مورد اکثر زندانیان سیاسی همچون «نسرین ستوده» مثلا با گشتن جیب‌های فرزندانش و سخت گیری در ملاقات و یا ندادن مرخصی و عدم ملاقات حضوری برای اکثر زندانیان زن و همینطور انتقال آن‌ها به بند متادون و رفتارهای مشابهی که با خانواده‌های زندان سیاسی همچون «مهدیه گلرو»، «بهاره هدایت»، «هاله سحابی» و... صورت گرفته و متاسفانه با شدت بیشتری دنبال شده است.

حال باید پرسید که رویه فشار مضاعف برخانواده‌ها و همینطور بازداشت اعضای خانواده زندانیان سیاسی به بهانه‌های واهی؛ آیا قانونی و انسانی است؟ و آیا نباید آن را بی‌عدالتی محض در قبال حقوق شهروندی زندانیان در نظرگرفت؟ آیا صرفاَ نوشتن در مورد حقوق انسانی و اولیه زندانیان سیاسی و دفاع از حق آن‌ها و خانواده‌هایشان می‌تواند جرم محسوب شود؟ واقعاَ سئوال اینجا است که تا چه زمانی قرار است که خانواده‌های زندانیان سیاسی، همسران؛ دختران و مادران آن‌ها آماج حمله‌ها و فشارهای امنیتی قرار بگیرند و حتی از بودن در خانهٔ خود احساس امنیت نکنند (۱) (نمونه بارزش وضعیت نرگس محمدی و دو کودک خردسال‌اش است که در نامه‌هایش آن را به خوبی بیان کرده است) و کسانی همچون فخرالسادات محتشمی‌پور که جرمی مرتکب نشده‌اند با آن‌ها اینگونه رفتار شود. گذراندن دو ماه در انفرادی و شرایط حاضر برخانوادهٔ ایشان که در بسیاری دیگر از خانواده‌ها همچون نرگس محمدی و یا نسرین ستوده اتفاق افتاده است، نشان از بی‌عدالتی دستگاه قضایی و عدم توجه به حقوق قانونی و شرایط انسانی بازداشتی هاست.

باید خاطر نشان کرد که روند فشار برخانواده‌ها و تهدید امنیت اجتماعی و فردی آن‌ها ـ که از قضا جلوگیری از این حرمت شکنی‌ها مشخصاَ و قانوناَ بر عهده مسئولان امنیتی کشور است ـ انگار به فراموشی سپرده شده است و مقامات امنیتی فراموش کرده‌اند که فشار آوردن بر همسران و دختران وخانواده‌ها به بهانه‌های واهی نه تنها از شدت اعتراضات به بی‌عدالتی‌ها نمی‌کاهد بلکه کسانی مثل فخرالساداات محشتمی حتا از درون زندان هم صدایشان را بلند تربه گوش دیگران خواهند رساند.

------------------
پانوشت:

فخرالسادات محتشمی پور در بند سپاه نوشته ی فرشته قاضی در روزآن لاین

http://www.roozonline.com/persian/news/newsitem/archive/2011/march/03/article/-056efaf317.html

فخرالسادات محتشمی‌پور بازداشت شد
http://www.bbc.co.uk/persian/iran/2011/03/110301_l10_mohtashamipour_arrested.shtml

۱- استمداد نرگس محمدی از فرمانده نیروی انتظامی استان تهران بزرگ

http://www.rahesabz.net/story/32744
ما و زندانیان، انسان و هموطنان شما هستیم نامه ی نرگس محمدی به دادستان تهران
http://www.rahesabz.net/story/35220/