چرا شش ساعت تأخیر؟
کاظم علمداری
«خدا خواسته است که شما این سرزمین را به خاطر اعمال رهبری حماس از دست بدهید.»(۱)
نوشته زیر با استفاده از اطلاعات منتشر شده در چند منبع خبری و اطلاعاتی تهیه شده است.
مطابق گزارش نیویورک تایمز (شماره چهارشنبه ۱۱ اکتبر ۲۰۲۳)، در روز هفتم اکتبر مرگبارترین حملات در تاریخ اسرائیل در بسیاری از نقاط جنوب به‌طور همزمان آغاز شد. پاراگلایدرهای مسلح از غزه برخاستند. شبه‌نظامیان از هواپیماهای بدون سرنشین برای نابودی ایستگاه‌های تجسسی اسرائیل استفاده کردند و شروع به شلیک هزاران موشک کردند. کماندوهای سوار بر کامیون و موتور سیکلت به سمت جنوب اسرائیل حرکت کردند. موشک‌ها آسمان سپیده دم را در یک جشنواره روشن کردند و در پی آن شرکت‌کنندگان در فستیوال موسیقی شروع به تخلیه محل و فرار کردند.
واکنش آهسته و کُند نیروهای اسرائیلی در روز شنبه، یک روز تعطیل ملی، به تروریست‌های حماس فرصت داد تا به بیش از ۲۰ شهر خارج از غزه نفوذ کنند و در آنجا دست کم ۱۲۰۰ نفر را کشتند و حدود ۱۵۰ نفر را به گروگان گرفتند. (اطلاعات تا تاریخ گزارش نیویورک تایمز)
پاسخ اسرائیل برای دلیل تأخیر در واکنش نیروهای نظامی چه بوده است؟(۲)
نیویورک تایمز می‌افزاید: دستگاه اطلاعاتی اسرائیل افزایش غیرمعمول فعالیت شبکه‌های شبه‌نظامی غزه را شناسایی کرد و به سربازان اسرائیلی که از مرز غزه محافظت می‌کردند هشدار داد. اما به این هشدار عمل نشد، ظاهراً یا به این دلیل آن که سربازان آن را دریافت نکردند و یا سربازان آن را نخواندند. مقامات اسرائیلی از پاسخ دادن به سوالات در مورد تأخیر در پاسخگویی به این حملات خودداری کردند.
به‌رغم این پنهانکاری، در روزهای بعد اسنادی از دستگاه امنیتی اسرائیل به بیرون درز کرد که ممکن است دلایل پاسخ ندادن مقامات اسرائیلی را توضیح دهد. جو لوریا، سردبیر سایت کنسرسیوم نیوز، در روز دوشنبه ۳۰ اکتبر ۲۰۲۳ در شماره ۲۹۷ خود گزارش داده است: به موجب سندی که روز دوشنبه ۳۰ اکتبر از وزارت اطلاعات اسرائیلی به یک سایت خبری اسرائیل درز کرده است، نقشه‌ای را افشا می‌کند که مطابق آن انتقال بیش از ۲ میلیون فلسطینی از نوار غزه به صحرای سینا در مصر طراحی شده بود.
کنسرسیوم نیوز توسط رابرت پاری، افشاکننده ماجرای «ایران کنترا»، یعنی فروش اسلحه به جمهوری اسلامی در زمان رونالد ریگان پایه‌گذاری شده بود.
سندی که محتوای کامل آن برای اولین بار در آنجا منتشر شد، طرح انتقال اجباری جمعیت نوار غزه به صحرای سینا را برای همیشه توصیه می‌کند و هم زمان خواستار مهار جامعه بین‌المللی برای واکنش به این عمل است. این سند پیشنهاد می‌کند که یک “کارزار اختصاصی” برای ساکنان غزه ترویج شود که «آنها را برای موافقت با این طرح ترغیب کند.»
جو لوریا در ادامه گزارش خود از قول تایمز اسرائیل می‌نویسد: «این سند توسط مقامات دولتی کم‌اهمیت جلوه داده می‌شود و دفتر نخست وزیری به هاآرتص گفت که این سند نشان دهنده «افکار اولیه» در مورد این موضوع است. اما در حال حاضر مقامات حول تلاش‌های جنگی متمرکز هستند، نه روزهای بعد از آن.»
مطابق این سند که تاریخ آن ۱۳ اکتبر است، اسرائیل در مرحله نخست خواستار انتقال جمعیت غیرنظامی غزه به شهرهای چادری در شمال سینا و در نهایت ساخت شهرهای دائمی و افتتاح یک کریدور بشردوستانه است. این طرح شامل یک منطقه حائل «استریل» به عرض چند کیلومتر در داخل مصر نیز هست تا اطمینان حاصل شود که جمعیت ساکن شهر ساخته شده در صحرای سینا نتوانند در مرزهای اسرائیل مستقر شوند.
این سند ابتدا به زبان عبری توسط وب سایت خبری سیچا مکومیت منتشر شد.(۳) به گفته سیچا مکومیت، در این سند آمده است: «پیام‌ها [به غزه‌‌ای‌ها] باید حول محور از دست دادن زمین باشد، یعنی روشن شود که دیگر امیدی به بازگشت به سرزمین‌هایی که اسرائیل اشغال خواهد کرد وجود ندارد. در آینده نزدیک… تصویر باید این باشد که خدا خواسته است که شما این سرزمین را به خاطر اعمال رهبری حماس از دست بدهید – چاره‌ای جز این نیست که با کمک برادران مسلمانتان به مکان دیگری بروید.»
به گفته سیچا مکومیت، دولت اسرائیل به خوبی از آسیب بین‌المللی چنین طرحی که با زور باید انجام گیرد، آگاه است. [در سند] ادعا شده است که اگر جمعیت غزه در نوار باقی بمانند، در طول اشغال غزه، «کشته‌های عرب زیادی» رخ می‌دهد و این به وجهه بین‌المللی اسرائیل حتی بیشتر از اخراج جمعیت آسیب می‌زند. به همه این دلایل، توصیه وزارت اطلاعات این است که طرح انتقال دائمی همه شهروندان از غزه به سینا را ترویج کند.
نا گفته نماند که مطابق نوشته‌ای که در روزنامه تایمز اسرائیل هم منتشر شده، نتانیاهو در سخنرانی نشست سالانه سازمان ملل خود در ۲۲ سپامبر ۲۰۲۳، نقشه‌ای از اسرائیل را به نمایش گذاشت که اثری از غزه و سال غربی رود اردن در آن نبود. آیا این بدان معناست که پس از اجرای طرح بیرون راندن ۲.۳ میلیون فلسطینی ساکن غزه نوبت اخراج سه میلیون فلسطینی دیگر می‌رسد؟
به گزارش واشنگتن پست، مصر و ایالات متحده راه‌هایی را برای جلوگیری از خروج اجباری جمعیت فلسطینی از غزه مورد بحث قرار داده‌اند. بر اساس یک فراخوان کاخ سفید، رهبران ایالات متحده و مصر «درباره اهمیت حفاظت از جان غیرنظامیان، احترام به قوانین بشردوستانه بین‌المللی و اطمینان از اینکه فلسطینیان غزه به مصر یا هیچ کشور دیگری آواره نخواهند شد، بحث کرده‌اند.» اما مشخص نیست در شرایط فاجعه‌بار کنونی تا کی و چه اندازه دولت مصر بتواند در برابر ادامه کشتار مردم غزه زیر بمباران‌های اسرائیل مقاومت کند، و تا چه تعداد از مردم فلسطین باید زیر بمباران اسرائیل کشته شوند و یا سرنوشت ۲۲۰ گروگان در دست حماس چه خواهد شد تا طرح عملی شود.
مطابق آنچه تا به حال برای آوارگان فلسطین رخ داده است، مصر میداند که ساکن شدن آوارگان غزه در صحرای سینا راه برگشتی نخواهد داشت. به همین دلیل در برابر انتقال فلسطینی‌های غزه به خاک مصر مقاومت کرده است.
حمله تروریستی حماس با پشتوانه نظامی و مالی جمهوری اسلامی، و کشتار جنایتکارانۀ ۱۴۰۰ نفر عمدتاً افراد غیرنظامی یهودی و گروگان‌گیری بیش از ۲۰۰ یهودی، زمینه‌ساز جنایت متقابل اسرائیل شده است؛ که ضمن کشتار بیش از ۸۵۰۰ نفر مردم غیرنظامی فلسطین، ۶۷ امدادگر سازمان ملل متحد، شامل پزشک و پرستار در شلیک یک بمب به کمپ آوارگان در خاک غزه و زخمی کردن بیش از ۲۰ هزار نفر، ویرانی تمام امکانات زیرساختی نوار غزه، و ممانعت از رسیدن آب و غذا و سوخت به غزه شده است، که طرح افشا شده بالا را بتواند عملی کند.
ابعاد این فاجعه می‌تواند جنگ را در تمام منطقه و فراتر از آن، تا حد رخداد یک جنگ جهانی پیش ببرد. آیا دولت آمریکا همچنان در برابر خواست جهانی با آتش‌بس و طرح صلح مخالفت خواهد کرد؟ آیا جامعه جهانی، به ویژه مردم کشورهای عرب نسبت به طرح اسرائیل بی‌تفاوت خواهند ماند و یا بستری برای پذیرش اجباری طرح دو دولت مستقل اسرائیل و فلسطین سرانجام با هزینه‌ای بسیار زیاد فراهم خواهد شد؟
سی ام اکتبر ۲۰۲۳
—————————————
1. افشای اسناد جدید درباره طرح اخراج جمعیت غزه
New Document Leak on Plan to Expel Gaza Population (consortiumnews.com)
۲. نیویورک تایمزانتظار طولانی برای کمک در کشتارحماس در اسرائیل.
How Israel Responded to the Deadly Hamas Attacks: A Timeline - The New York Times (nytimes.com
۳. Sicha Mekomit
نظر خوانندگان:
■ بعید است که اسرائیل عمداً حس امنیتی را که در طول ۷۵ سال برای مردم خود بوجود آورده بود را اینگونه نابود کند. حماس با کمک دیگران سیستم الکترونیکی امنیتی اسرائیل را توانسته بود مختل کند. با این جنگ، روسیه توجه جهان از اوکراین به غزه سوق داد و جمهوری اسلامی هم شاید نقشی در این حمله ایفا کرده است.
Johnwest
■ متاسفانه؛ دکتر علمداری دوست عزیز من همانگونه می‌نویسد که برخی دوستان شعارهای بسیار تند بر علیه خامنه‌ای و سپاه و بسیج را کار خود حکومت می‌دانند. یعنی دولت نتانیاهو مردم خودش را به کشتن می‌دهد تا به هدفی برسد. دکتر به این و آن نشریه امریکایی هم رجوع می‌دهد. چطور ممکن است چنین حرفی در نشریات معروف مثل واشنگتن پست چاپ شود و میلیون‌ها مردم اسرائیل نفهمند؟ می‌توانستم با دکتر علمداری مستقیما تماس بگیرم و خواهم گرفت اما این نظریه غریب و بی‌حد منفی در فضای عمومی پخش شده و باید آنجا پاسخ داده می‌شد.
خسرو بندری
■ درود بر شما علمدارى گرمى: در سال ٢۰٢۰ پيشنهاد قرارداد قرن ترامپ كه امارات متحده عربى به طور فعال و آشكار و عربستان سعودى نيز با اين قرارداد همراهى مى‌كرد در کنفرانس منامه در بحرین در ماه ژوئن ۲۰۲۰ طرح اسكان فلسطينى‌ها در صحراى سينا مطرح گرديد و قرار شد که هزينه ساخت شهرى در صحراى سينا را دولت امارات متحده عربى و عربستان به مصر بپردازند و علاوه بر آن ایالات متحده امریکا نیم میلیارد دلار برای توسعه کانال سوئز به مصر کمک نموده و بخش عمده بدهی‌های مصر نیز بخشیده شود. علاوه بر آن محمد بن سلمان و محمد بن زاید به مصر قول دادند که در اقتصاد مصر سرمایه‌گذاری‌های میلیاردی نمایند.
من این طرح را در روزنامه‌های جهان عرب که بارها به آن پرداخته شده بود مشاهده نموده و از اعتراض دیگر کشور های عرب مطلع شده بودم. اما بنظر می‌رسد با حادثه ۷ اکتبر بعید بنظر نمی‌رسد که زمینه برای اجرای این طرح فراهم گردیده است.
اما این طرح اهداف زیر را دنبال می‌کند: ۱. اخراج آرام فلسطینی‌ها از کرانه غربی که هم اردن و هم سازمان فتح نگرانی خود را قبل از این حادثه ۷ اکتبر بیان نموده بودند ۲. تصرف منابع گازی در دریای مدیترانه روبروی غزه ۳. فراموش شدن طرح دو دولت ۴. به احتمال زیاد ایجاد کانالی از مدیترانه به دریای سرخ که درست از غزه می‌گذرد که رقیبی برای کانال سوئز خواهد بود.
موفقیت این طرح بستگی به فشار دولتهای عربستان و امارات متحده عربی، اسراییل و ایالات متحده بر مصر و اردن و احتمالا بسته اقتصادی و نیز فشار بر اتیوپی برای دادن حقابه مصر دارد. و اما مصر از آنجاییکه با مشکلات اقتصادی و نیز مشکل آب به دلیل ساختن سد النهضه اتیوپی که با سرمایه امارات متحده عربی و احتمالا با مشاوره با اسراییلی‌ها ساخته شده، روبروست و اردن هم با مشکلات اقتصادی فراوانی دست به گریبان است، حمله ۷ اکتبر و شرایط اقتصادی دو کشور مصر و اردن و نیز فشار محور ایالات متحده-عربستان-امارات- اسراییل و شرایط دو کشور مصر احتمالا زمینه طرح اخراج فلسطینی‌ها می‌تواند فراهم نماید..
جوان
■ دوست عزیز جناب خسرو بندری و دیگر دوستانی که ممکن است، این ماجرا به معمایی برایشان تبدیل شده باشد. آنچه من نوشته‌ام در رسانه‌های آمریکایی و اسرائیلی مانند نیویورک تایمز و واشنگتن پست و تایمز اسرائیل و اطلاعات امنیتی درز کرده به بیرون نوشته شده. فکر نمی‌کنم اگر گزارش آنها واقعیت نداشته باشد دولت اسرائیل ساکت بماند. نقل از گزارش نیویورک تایمز: “آمیت من، ۲۲ ساله، پس از ۵ ساعت پنهان شدن از دست مهاجمان حماس، قبل از اینکه مورد اصابت گلوله قرار گیرد و کشته شود، به خانواده‌اش پیام داد: «ارتش کجاست. برخی دیگر در جنگل پنهان شدند، خود را در اتاق های امن محصور کردند و تا ۲۶ ساعت برای رسیدن کمک منتظر ماندند.” (پایان نقل قول)
امروز یکی از شخصیت‌های شناخته شده جامعه ایران با من تماس گرفت و گفت چرا نوشته‌ای شش ساعت تأخیر، مطابق گزارشی که نیویورک‌تایمز بر اساس مصاحبه‌هایی که با افرادی که توانستند نجات پیدا کنند، سربازان اسرائیلی حداقل ۸ تا ۲۶ ساعت تأخیر داشتند که به کمک ساکنین کیبوتزها و شرکت کنندگان در فستیوال موسیقی بروند. او اضافه کرد: با توجه به اینکه مرز اسرائیل با غزه گذشته از حضور دائمی ۳۰۰ سرباز مسلح، و برج های متعدد نگهبانی، دیوار بُتنی ۶ تا ۹ متری، با سیسم خار دارد دو لایه، و سیستم های الکترونیکی نظارتی، و البته صدها خبرچین فلسطینی در درون غزه برخوردار است چطور ممکن است که همه امکانات امنیتی اسرائیل یک جا از کار افتاده باشد؟
علمداری
■ چرا بعضی‌ها بر این باورند که اسرائیل نتوانسته است حمله حماس را ردیابی کند. سازمان امنیت اسرائیل اگر قوی‌ترین در دنیا نباشد، بدون شک چیزی از قوی‌ترین هم کم ندارد. اسرائیل متاسفانه بیش از ۷۰ سال است که سوار بر حماقت و استبداد دولتهای پیرامون خودش همه‌ی برنامه‌هایش را یکی پس از دیگری پیش برده است. دولت جمهوری اسلامی از بزرگترین حامیان اسرائیل بواسطه حماقت رهبران آن بوده است. بهتر است مقایسه‌ای بکنید قدرت اسرائیل در ۴۴ سال پیش و همین قدرت در حال حاضر. آقای علمداری مستنداتش را از منابع خارجی مطمئن می‌آورد نه اینکه از خود ادعایی داشته باشد. احتمالا یادتان هست که نتانیاهوی جانی وقتی در سازمان ملل صحبت تورقوزآباد را پیش کشید، همه به او خندیدند. یادم نمی‌آید که وقتی اسناد را رو کرد کسی خندیده باشد. کشورهای عرب کلوپی از دیکتاتور های نفتی هستند که مدت ۷۰ سال است که همه‌ی مشکلات مردم را به فراموشی می‌سپرند و اسرايیل را هدف و مشکل اصلی نشان دهند. ۴۴ سال است که ایران هم در این کلوب پردرآمد و کم خرج (به نفع استبداد و به ضرر دموکراسی) عضو شده است. حماقت در سیاست فاجعه بار است. و نتایج آنرا ما ۴۴ سال است که تحمل می‌کنیم.
ایرانی
■ صحبتهای جناب علمداری کمال واقعیت دارد و من بطور جداگانه این اطلاعات را در روزنامه‌های امریکا خوانده‌ام. متشکر از آقای علمداری
نسرین آزاد
■ ضمن عرض ارادت و احترام به جناب دکتر علمداری به نظر می‌رسد که ایشان اساسا اسرائیل، یا حداقل جناح راست حاکم بر آنرا طراح و مسئول جنگ اخیر با حماس میداند. به نظر من سه عامل بسیار مهم و تعیین‌کننده در نوشته جناب علمداری غایب‌ا‌ند.
یکم، اینکه از بیش از شش ماه گذشته دولت حاکم بر اسرائیل به رهبری نتان یاهو در پی تلاش برای محدود کردن اختیارت دادگاه سراسری، بقول بسیاری از صاحب نظران، با بزرگترین چالش قانون اساسی این کشور از ابتدای شکل گیری آن درگیر بوده است. همه می‌دانند که این شکاف عظیم در جامعه اثر خود را بر ارتش و دستگاه اطلاعاتی اسرائیل هم داشته است. بدون شک عکس‌العمل کند و ناقص نیروهای نظامی و اطلاعاتی نمی‌‌تواند به این شکاف و حتی کم‌کاری در میان این نیروها بی‌‌ارتباط باشد.
دوم، اینکه تاریخا موضوع امنیت مهمترین و اساسی‌‌ترین مساله برای همه ساکنین کشور اسرائیل با هر پیشینه‌ای به شمار می‌‌آید. تصور اینکه یکی از مسئولین بلند پایه کشور، در اینجا نخست‌وزیر، این اصل حیاتی را دست‌آویز پیشبرد طرحی حتی برای اشغال سرزمین‌های بیشتر نماید، اگر غیر ممکن نباشد، تقریبا محال است.
و بالاخره سوم اینکه درست قبل از حمله حماس در ۷ اکتبر، قرارداد صلح میان اسرائیل و عربستان یکی از مهمترین اقداماتی بود که برای عادی سازی روابط میان اسرائیل و جهان عرب در حال تکوین و تکمیل بود. از هر جهت جنگ با حماس در بدترین زمان ممکن اتفاق افتاد.
اگر جناب علمداری به این سه نکته مهم بیشتر توجه می‌‌کرد، شاید در نظریه خود تجدید نظر می‌‌نمود.
آرش جهاندار، ۱ نوامبر ۲۰۲۳
■ جناب آرش جهاندار گرامی
شما سه نکته اطلاعاتی و توضیحی اضافه کرده‌اید که همه درست‌اند. اما نه پرسشی است که من بتوانم به آنها پاسخ بدهم و نه نکته‌های درست اطلاعاتی و توضیحی شما پاسخی به “چرا شش ساعت یا هشت ساعت تأخیر” در واکنش دستگاه‌های نظامی و امنیتی کم نظیر اسرائیل است. به قول دوستی که پیش از من این پرسش را به میان کشیده بود، با توجه به امکانات حفاظتی اسرائیل در مرز غزه حتا پنج دقیقه تأخیر هم در این فاجعه تروریستی عظیم قابل قبول نیست تا چه رسد به هشت ساعت. دولت اسرائیل باید به این پرسش بزرگ پاسخ بدهد. اینکه دستگاه اطلاعاتی اسرائیل افزایش غیرمعمول فعالیت شبکه‌های شبه‌نظامی غزه را شناسایی کرد و به سربازان اسرائیلی که از مرز غزه محافظت می‌کردند هشدار داد. اما به این هشدار عمل نشد، ظاهراً یا به این دلیل آن که سربازان آن را دریافت نکردند و یا سربازان آن را نخواندند، قانع کننده نیست. پرسش همچنان باقی است. همانگونه که خانم نسرین آزاد و خانم/آقای ایرانی نوشته‌اند مستندات من از منابع خارجی معتبر است. اگر این ادعاهای رسانه درست نیست دولت اسرائیل باید آنها را به چالش بکشد. تازه گذشته از ادعای رسانه‌های، حمله به ۲۰ شهر مرزی و کشتار ۱۴۰۰ نفر افراد بیگناه و گروکان گیری ۲۴۲ نفر کافی نیست که پرسیده شود “ارتش اسرائیل کجا بود؟” این فاجعه که نمی‌توانست در نیم ساعت و یک ساعت اتفاق بیفتد. کسانی که با پاسخ این رسانه‌ها قانع نشده‌اند، باید خودشان پاسخ چرا شش ساعت تاخیر را جستجو کنند.
علمداری
■ با نظر دکتر علمداری موافقم، بی‌شک هنوز زود است که با اطلاعات موجود بتوان علل تاخیر اسراییل را درست ارزیابی کرد. مضافا به این که به گزارش روزنامه اسراییلی یدیعوت آهارونوت مقامات امنیتی اسراییل از سال ۲۰۱۶ در گزارش‌های متعدد چنین حمله‌ای را پیش‌بینی کرده بودند. در هر صورت بسیاری از نظراتی که ابراز می‌شود بر مبنای ارزیابی درست از شرایط نیست و بیشتر بر مبنای نظر گاه‌های سیاسی نظر دهنده است که در کدام طرف است. زمانی لازم است که پشت پرده روشن‌تر شود.
شیرازی
