ریاست بهزاد نبوی بر ناسا و معنای آن! /احمد زیدآبادی
مهندس بهزاد نبوی به عنوان رئیس “نهاد اجماع‌ساز اصلاح‌طلبان” برگزیده شد. نهاد اجماع‌ساز که اختصاراً “ناسا” خوانده می‌شود عمدتاً به منظور ایجاد وحدت در صفوف پراکندۀ احزاب اصلاح‌طلب برای تعیین چگونگی ورود آنها به انتخابات ریاست جمهوری سال ۱۴۰۰ تشکیل شده است.
انتخاب بهزاد نبوی به سمت ریاست این نهاد اما پیشاپیش از جهت‌گیری اصلاح‌طلبان در انتخابات سال آینده پرده برمی‌دارد. به عبارت صریح‌تر، احزاب اصلاح‌طلب با انتخاب آقای نبوی، آمادۀ حضور کامل در انتخابات سال آینده می‌شوند.
مهندس نبوی تجربه‌ای طولانی در امر مبارزه و سیاست دارد و برای ناظران سیاسی در ایران فردی ناشناخته نیست. کسانی که بهزاد نبوی را از راه دور می‌شناسند معمولاً با کسانی که با او از نزدیک آشنایند، نظر واحدی در باره‌اش ندارد. او از راه دور چندان دلچسب به نظر نمی‌رسد! دستکم برای من اینطور بوده است! اما از نزدیک به لحاظ ویژگی‌های فردی، نبوی چهره‌ای دلسوز و صادق و پرتلاش و پیگیر و صریح و شجاع و ساده‌زیست و فداکار و وطن‌دوست و فروتن به نظر می‌آید؛ گرچه به رغم فروتنی بر دریافت‌ها و تجارب خود تعصب می‌ورزد و به وقت ضرورت از خود اقتدار مدیریتی هم نشان می‌دهد.
در واقع او از نقطه نظر خصایص شخصی، فرد کاملاً مناسبی برای ریاست نهاد اجماع‌ساز اصلاح‌طلبان است، اما به نظرم او مثل بسیاری دیگر از کسانی که در دوران شاه مبارزه کرده و سپس تجربۀ جمهوری اسلامی را از نزدیک لمس کرده‌اند، دریافت و شناخت تصلب‌آمیزی از پدیدۀ سیاست و اجتماع در ایران پیدا کرده است.
این قبیل چهره‌ها با توجه به تجارت طولانی و عمدتاً بی‌نتیجه یا شکست‌خوردۀ خود در امر سیاست، در درجۀ نخست نسبت به “تحول” نوعی بدبینی ناخودآگاه بروز می‌دهند. به معنای روشن‌تر، آنان گونه‌ای فوبیای تحول پیدا کرده‌اند و به این باور رسیده‌اند که تحولاتِ بخصوص ناگهانی، به خلاف انتظار عموم، معمولاً وضع را بدتر و خراب‌تر می‌کند و باید از آنها اجتناب کرد. در اینجا منظورم از تحول از جمله تحول ناگهانی، “انقلاب” یا چیزی مشابه آن نیست، بلکه هر نوع تغییر محسوس در رویه‌های جاری و مرسوم در زمینه‌های مختلف است!
در واقع چهره‌هایی چون مهندس نبوی، آهستگی و احتیاط و تدریج و روال معمول را بر راهکارهای مستلزمِ تغییر و تحول در نگاه یا خط - مشی مرسوم، ترجیح می‌دهند و بخصوص به ابتکارات جدید به دیدۀ شک و تردید و بدگمانی می‌نگرند.
بنابراین، از نگاه آنان همین مسیری که از دوم خرداد بدین سو در پیش گرفته شده است، عاقلانه‌ترین و عملی‌ترین و مجرب‌ترین راه بهبود شرایط است و به سادگی نباید از آن دست شست.
شاید گفته شود که اگر مهندس نبوی اینگونه محتاط و محافظه‌کار است، پس چرا بعد از وقایع سال ۸۸ او را بازداشت و به پنج سال زندان محکوم کردند؟ این پرسش را در واقع باید از بازداشت‌کنندگان او پرسید! تا آنجا که من اطلاع دارم آقای نبوی حتی در طول زندان هم به این خط‌مشی وفادار ماند و از آن عدول نکرد.
گذشته از این، مهندس نبوی در چند دهۀ اخیر، بسیار بیش از همگنان خود با برخی ضرورت‌ها و اقتضائات روز از لحاظ فکری همراه شده و حتی در مواردی پیشگام دوستان خود در این مورد بوده است، اما عجیب اینکه چارچوب و دستگاه تحلیلی او نسبت به تحولات سیاسی ایران، گویی در همان دهۀ شصت فریز شده و در تمام این مدت دست نخورده است!
آقای نبوی در کل، همان بازی و نوع تعامل دو قطب چپ و راست را که در دهۀ شصت در ایران رایج بود، به عنوان محور تحلیل سیاسی خود تا امروز حفظ کرده و داستان امروز را هم عین داستان دیروز می‌بیند.
از نگاه او، جناح راست که به محافظه‌کار و بعد به اصولگرا تغییر نام داده است؛ فقط یک هدف دارد و آن اینکه چپ‌های دیروز یا اصلاح‌طلبان امروز را از صحنۀ قدرت رسمی به کلی حذف کند و برنامه‌های تماماً افراطی خود را به اجرا بگذارد. از نظر نبوی چنین اتفاقی، کشور را به ویرانی و فلاکت و نابودی می‌کشاند و به هر شیوه‌ای باید در برابر آن ایستاد. تنها شیوه‌ای هم که مهندس نبوی در این مورد می‌شناسد و بر آن تأکید اکید دارد و بدیلی هم برای آن قائل نیست، حضورِ تمام عیار در انتخابات با همۀ محدودیت‌ها و شرایط آن است. از منظر بهزاد نبوی، حتی اگر بتوان از طریق انتخابات به بخشداری زیدآباد هم دست یافت، به نوبۀ خود غنیمت است و به اندازۀ خودش در خنثی کردن نقشۀ افراطی‌ها برای نابودی کشور تأثیر می‌گذارد!
با این حساب تردیدی نیست که مهندس نبوی با تمام قوای خود خواهد کوشید تا مجموعۀ اصلاح‌طلبان را به حضور در انتخابات متقاعد و هدایت کند هر چند که کاندیدای ضعیفی داشته باشند.
