پیشنهاد ایران به سه کشور اروپایی‌ها برای دیدار در رم

خبرگزاری رویترز روز دوشنبه، ۲۸ آوریل، از قول چهار دیپلمات نوشت، ایران پیشنهاد ملاقات با طرف‌های اروپایی توافق هسته‌ای ۲۰۱۵ را احتمالاً در روز جمعه در رم مطرح کرده است، درصورتی که مذاکرات با ایالات متحده از سر گرفته شود. با این‌حال اروپایی‌ها هنوز پاسخی به این پیشنهاد نداده‌اند.

مقامات عمانی گفته‌اند که دور جدید مذاکرات ایران و آمریکا ممکن است در ۳ مه (۱۳ اردیبهشت) در اروپا برگزار شود، اما هنوز تصمیم رسمی در این باره گرفته نشده است.

پیشنهاد ایران به بریتانیا، فرانسه و آلمان (معروف به E3) نشان می‌دهد که تهران گزینه‌های خود را باز نگه داشته، اما در عین حال می‌خواهد موضع اروپایی‌ها را درباره احتمال بازگشت تحریم‌های سازمان ملل قبل از اکتبر(اسنب‌بک)، زمانی که قطعنامه تأییدکننده توافق ۲۰۱۵ منقضی می‌شود، ارزیابی کند.

دو دیپلمات از E3 و یک دیپلمات غربی گفتند که ایران پس از مذاکرات روز شنبه با آمریکا(در مسقط)، پیشنهاد ملاقات احتمالی در روز جمعه در رم را مطرح کرده است. در صورتی که این امکان وجود نداشته باشد، ایرانی‌ها همچنین پیشنهاد گفت‌وگو در تهران را قبل از آن تاریخ داده‌اند.

یک مقام ایرانی این پیشنهاد را تأیید کرد، اما گفت که E3 تاکنون پاسخی نداده است.

دیپلمات‌های اروپایی و غربی گفتند که E3 در حال ارزیابی این موضوع است که آیا ملاقات با ایران در این زمان به نفع آنهاست یا بهتر است صبر کنند تا ببینند مذاکرات با واشنگتن چگونه پیش می‌رود، اما آنها برگزاری جلسه در تهران را رد کرده‌اند.

مقام ایرانی گفت: «مهم است که همه طرف‌های توافق ۲۰۱۵ در یک راستا باقی بمانند. بنابراین، ملاقات با کشورهای E3 این هفته قبل از دور بعدی مذاکرات با آمریکایی‌ها مفید خواهد بود.»

مهلت تحریم‌های سازمان ملل

عباس عراقچی، وزیر امور خارجه ایران، روز پنجشنبه گفت که آماده سفر به اروپا برای گفت‌وگو است، اما اشاره کرد که پس از تیرگی روابط دو طرف، این اروپایی‌ها هستند که باید اقدام کنند.

از سپتامبر گذشته، تهران و سه قدرت اروپایی چندین بار برای بررسی روابط و موضوع هسته‌ای دیدار کرده‌اند.

آخرین جلسه آنها در ماه مارس در سطح کارشناسی برگزار شد و در آن پارامترهای یک توافق آینده برای تضمین عقب‌نشینی برنامه هسته‌ای ایران در ازای لغو تحریم‌ها بررسی شد.

دونالد ترامپ، که در سال ۲۰۱۸ و در دوران ریاست‌جمهوری خود از توافق ۲۰۱۵ ایران و قدرت‌های جهانی خارج شد، تهدید کرده است که در صورت عدم دستیابی سریع به توافقی جدید که مانع از توسعه سلاح هسته‌ای توسط ایران شود، به این کشور حمله خواهد کرد.

غرب به ایران مشکوک است که در پی دستیابی به سلاح هسته‌ای است، اتهامی که ایران آن را رد می‌کند. دیپلمات‌ها می‌گویند تهدید تحریم‌های مجدد برای تحت فشار قرار دادن تهران جهت امتیازدهی طراحی شده و بحث‌های دقیق درباره استراتژی بین آمریکایی‌ها و اروپایی‌ها حیاتی است.

از آنجا که آمریکا از توافق هسته‌ای ۲۰۱۵ با ایران خارج شده، نمی‌تواند مکانیسم بازگشت فوری تحریم‌ها (snapback) را در شورای امنیت سازمان ملل فعال کند. این موضوع E3 را تنها طرف‌های توافق می‌کند که هم توانایی و هم تمایل به اعمال snapback را دارند.

وقتی از این مقام ایرانی پرسیده شد که آیا پیشنهاد ملاقات با اروپایی‌ها درباره snapback است، او اشاره کرد که این بخشی از هدف است.

او گفت: «مذاکرات با آمریکا، به ویژه درباره گام‌های هسته‌ای، به سرعت پیش نمی‌رود و واضح است که ما به زمان بیشتری نیاز داریم. تهران چندان موافق یک توافق موقت نیست، چون به طرف آمریکایی اعتماد ندارد.» 

«اگر در یک توافق موقت، ما گام‌های خود را برداریم و طرف مقابل این کار را نکند، چه می‌شود؟ ما نیاز داریم اروپایی‌ها درک کنند که ما به دنبال یک توافق جدید هستیم و آماده‌ایم گام‌هایی برای محدود کردن غنی‌سازی برداریم، اما به زمان نیاز داریم.» 

وزارت خارجه بریتانیا و آلمان در مورد اینکه آیا ایران پیشنهاد ملاقات برای این هفته را داده است، به طور خاص اظهارنظری نکردند. وزارت خارجه فرانسه نیز بلافاصله پاسخی نداد.