تفاوت طرح‌های آمریکا و اروپا برای آتش‌بس‌ در اوکراین

مقامات اوکراینی و اروپایی این هفته در برابر برخی پیشنهادات آمریکا برای پایان دادن به جنگ روسیه در اوکراین مقاومت کردند و در موضوعاتی از قلمرو تا تحریم‌ها، پیشنهادات متقابلی ارائه دادند. این اطلاعات بر اساس متن کامل پیشنهادات مشاهده‌شده توسط رویترز است.

به گزارش رویترز، پیشنهادات مطرح‌شده در مذاکرات بین مقامات آمریکایی، اروپایی و اوکراینی در پاریس (۲۸ فروردین) و لندن (۳ اردیبهشت) جزئیات دیپلماسی فشرده‌ای را نشان می‌دهد که در جریان است، در حالی که دونالد ترامپ، رئیس‌جمهور آمریکا، به دنبال پایان سریع جنگ است.

اختلافات اصلی در این دو سند بر سر ترتیب حل مسائل مربوط به قلمرو، رفع تحریم‌های روسیه، تضمین‌های امنیتی و اندازه ارتش اوکراین است.

اگرچه برخی از این اختلافات توسط منابع نزدیک به مذاکرات مطرح شده‌اند، اسنادی که رویترز مشاهده کرده برای اولین بار این تفاوت‌ها را به‌صورت کامل و صریح نشان می‌دهند.

سند اول پیشنهاداتی را منعکس می‌کند که استیو ویتکاف، فرستاده ترامپ، در پاریس به مقامات اروپایی ارائه داد و سپس به اوکراینی‌ها منتقل شد. مارکو روبیو، وزیر امور خارجه آمریکا، این پیشنهادات را یک «چارچوب کلی» برای شناسایی تفاوت‌ها توصیف کرد.

سند دوم یک هفته بعد از مذاکرات مقامات اوکراینی و اروپایی در لندن پدیدار شد و به طرف آمریکایی ارائه شده است.

ولودیمیر زلنسکی، رئیس‌جمهور اوکراین، روز پنج‌شنبه گفت که معتقد است سندی با پیشنهادات حاصل از مذاکرات روز چهارشنبه در لندن اکنون روی میز ترامپ قرار دارد.

این دیپلماسی جدی‌ترین تلاش برای توقف درگیری‌ها از ماه‌های اولیه تهاجم روسیه در فوریه ۲۰۲۲ است. نیروهای مسکو اکنون نزدیک به یک‌پنجم خاک اوکراین را تحت کنترل دارند.

قلمرو: پیشنهادات ویتکاف خواستار به‌رسمیت‌شناختن قانونی (de jure) کنترل روسیه بر کریمه، شبه‌جزیره اوکراینی که مسکو در سال ۲۰۱۴ آن را تصرف و ضمیمه کرد، و به‌رسمیت‌شناختن عملی (de facto) کنترل روسیه بر مناطق جنوبی و شرقی اوکراین تحت اشغال نیروهای مسکو است. در مقابل، سند اوکراینی-اروپایی بحث مفصل درباره قلمرو را به پس از برقراری آتش‌بس موکول کرده و هیچ اشاره‌ای به به‌رسمیت‌شناختن کنترل روسیه بر هیچ بخش از خاک اوکراین ندارد.

امنیت بلندمدت اوکراین: سند ویتکاف اعلام می‌کند که اوکراین «تضمین امنیتی قوی» با کشورهای اروپایی و دیگر کشورهای دوست به‌عنوان ضامن خواهد داشت، اما جزئیات بیشتری ارائه نمی‌دهد و می‌گوید کی‌یف به دنبال عضویت در ناتو نخواهد بود. سند رقیب مشخص‌تر است و بیان می‌کند که هیچ محدودیتی برای نیروهای اوکراینی وجود نخواهد داشت و هیچ محدودیتی برای استقرار نیروهای نظامی متحدان اوکراین در خاک این کشور اعمال نخواهد شد ـــ شرطی که احتمالاً مسکو را خشمگین خواهد کرد. این سند پیشنهاد می‌دهد تضمین‌های امنیتی قوی برای کی‌یف، از جمله از سوی ایالات متحده با «توافقی مشابه ماده ۵» ناتو (بند دفاع جمعی) ارائه شود.

اقدامات اقتصادی: پیشنهادات ویتکاف می‌گویند تحریم‌های اعمال‌شده بر روسیه از زمان الحاق کریمه در سال ۲۰۱۴ به‌عنوان بخشی از توافق مورد بحث برداشته خواهد شد. در مقابل، پیشنهادات اوکراینی-اروپایی اعلام می‌کنند که «پس از دستیابی به صلح پایدار، تحریم‌ها به‌تدریج کاهش خواهد یافت» و در صورت نقض شرایط توافق صلح توسط روسیه، تحریم‌ها می‌توانند دوباره اعمال شوند.

سند اوکراینی-اروپایی همچنین پیشنهاد می‌دهد که اوکراین برای جبران خسارات ناشی از جنگ، از دارایی‌های مسدودشده روسیه در خارج از این کشور غرامت مالی دریافت کند. متن ویتکاف تنها می‌گوید که اوکراین به‌صورت مالی جبران خواهد شد، بدون مشخص‌کردن منبع این وجوه.

این اختلافات نشان‌دهنده رویکردهای متفاوتی است؛ آمریکا به دنبال راه‌حل‌های سریع‌تر و امتیازدهی است، در حالی که اوکراین و اروپا بر استراتژی‌های مبتنی بر آتش‌بس اولیه و اقدامات امنیتی قوی‌تر تأکید دارند.