جان رابرتس، رئیس دیوان عالی ایالات متحده

رئیس دیوان عالی آمریکا درخواست ترامپ را رد کرد

در نمایشی فوق‌العاده از تقابل میان قوه مجریه و قضاییه، رئیس دیوان عالی ایالات متحده، جان رابرتس، درخواست‌ها برای استیضاح قضات را رد کرد. دونالد ترامپ، رئیس‌جمهور، خواستار برکناری قاضی‌ای شده بود که علیه برنامه‌های اخراج مهاجران او حکم صادر کرده است.

به گزارش خبرگزاری آسوشیتدپرس، این واکنش رئیس دیوان عالی نشان داد که چگونه جنجال بر سر پروازهای اخیر مهاجران ونزوئلایی به یک نزاع قانون اساسی میان دو تن از قدرتمندترین مردان کشور تبدیل شده است.

رابرتس اظهار داشت: “بیش از دو قرن است که مشخص شده استیضاح، پاسخ مناسبی به اختلاف نظر درباره‌ی یک تصمیم قضایی نیست. روند عادی تجدیدنظر برای این منظور وجود دارد.”

این بیانیه‌ی کم‌سابقه تنها چند ساعت پس از انتشار پستی در شبکه‌های اجتماعی توسط ترامپ صادر شد که در آن قاضی جیمز ای. بوسبرگ، قاضی منطقه‌ای ایالات متحده را “مزاحم و تحریک‌کننده‌ی منتخب نشده” توصیف کرده بود. بوسبرگ با صدور حکمی، پروازهای اخراج مهاجران را که ترامپ بر اساس اختیارات زمان جنگ از یک قانون قرن هجدهمی اجرا می‌کرد، متوقف کرد.

ترامپ در شبکه‌ی اجتماعی خود، «تروث سوشال»، نوشت: “او هیچ چیزی نبرد! من به دلایل متعددی پیروز شدم، با یک مأموریت تاریخی، اما مبارزه با مهاجرت غیرقانونی ممکن است دلیل شماره یک این پیروزی تاریخی باشد. من فقط کاری را انجام می‌دهم که رأی‌دهندگان از من خواسته‌اند. این قاضی، مانند بسیاری از قضات فاسدی که مجبورم در برابر آن‌ها حاضر شوم، باید استیضاح شود!!!”

اگرچه ترامپ همواره از قضات انتقاد کرده، به ویژه زمانی که تلاش‌هایش برای گسترش قدرت ریاست‌جمهوری را محدود کرده‌اند، اما این پیام جدید او تنش میان او و دستگاه قضایی را که یکی از معدود نهادهای بازدارنده‌ی برنامه‌های تهاجمی اوست، تشدید کرده است. استیضاح، اقدامی نادر است که معمولاً تنها در موارد سوءرفتار اخلاقی یا جنایی جدی انجام می‌شود.

رابطه‌ی رابرتس و ترامپ طی سال‌ها تغییر کرده است. رابرتس در دوران نخست ریاست‌جمهوری ترامپ بر استقلال قوه‌ی قضاییه تأکید کرد و در سال ۲۰۱۸، با توصیف یکی از قضات به عنوان “قاضی منصوب اوباما” توسط ترامپ مخالفت کرد.

پیش از آغاز دور دوم ریاست‌جمهوری ترامپ، رابرتس نسبت به تهدیدات علیه دستگاه قضایی هشدار داد و خواستار احترام به احکام دادگاه‌ها شد، حتی آن‌هایی که محبوبیت ندارند.

رئیس دیوان عالی آمریکا همچنین در حکمی مهم در سال گذشته نقش برجسته‌ای داشت که بر اساس آن، روسای جمهور از مصونیت گسترده‌ای در برابر پیگردهای کیفری برخوردارند. این تصمیم به ترامپ کمک کرد تا از یکی از محاکمات کیفری خود قبل از انتخاباتی که او را به کاخ سفید بازگرداند، اجتناب کند.

ترامپ اوایل این ماه، زمانی که قضات دیوان عالی در سخنرانی او در جلسه‌ی مشترک کنگره حضور داشتند، از رابرتس به گرمی استقبال و از او تشکر کرد و گفت: “من این را فراموش نخواهم کرد”،  رئیس‌جمهور بعداً گفت که از رابرتس به دلیل ادای سوگند ریاست‌جمهوری تشکر کرده است.

آخرین اختلاف میان قوه‌ی قضاییه و دولت ترامپ پس از آن رخ داد که دادگاه، استفاده‌ی او از “قانون بیگانگان دشمن” مصوب ۱۷۹۸ را به چالش کشید. این قانون تاکنون تنها سه بار در تاریخ ایالات متحده و در دوران جنگ‌های اعلام‌شده توسط کنگره مورد استفاده قرار گرفته است. ترامپ اعلام کرد که این قانون با توجه به “تهاجم” ادعایی توسط گروه تبهکاری ونزوئلایی ترن دِ آراگوا به اجرا گذاشته شده است. دولت او در حال پرداخت هزینه به السالوادور برای زندانی کردن اعضای مظنون این گروه است.

بوسبرگ، که توسط باراک اوباما منصوب شده بود، روز دوشنبه جلسه‌ای برگزار کرد تا درباره‌ی “احتمال نادیده گرفتن” حکم خود بحث کند، پس از آنکه دو پرواز اخراجی به السالوادور علیرغم دستور شفاهی او برای بازگرداندن آن‌ها به ایالات متحده ادامه یافتند.

وکلای دولت ترامپ از اقدامات خود دفاع کردند و گفتند که دستور کتبی بوسبرگ صریح نبوده است، در حالی که یک وکیل اتحادیه‌ی آزادی‌های مدنی آمریکا گفت: “فکر می‌کنم داریم به یک بحران قانون اساسی نزدیک می‌شویم.”

وزارت دادگستری همچنین در دادگاه برای برکناری بوسبرگ از این پرونده تلاش می‌کند.

قانون اساسی به مجلس نمایندگان، که جمهوری‌خواهان در آن اکثریت اندکی دارند، قدرت استیضاح یک قاضی را با رأی اکثریت ساده می‌دهد. اما، مانند استیضاح رئیس‌جمهور، هرگونه برکناری مستلزم رأی دو-سوم اکثریت در سنا است.

آخرین پیام ترامپ در شبکه‌های اجتماعی او را بیشتر با متحدانی همچون میلیاردر ایلان ماسک هم‌راستا کرده است، که درخواست‌های مشابهی داشته است.

مارین لوی، استاد حقوق دانشگاه دوک که در زمینه‌ی دادگاه‌های فدرال تخصص دارد، در ایمیلی گفت: “آنچه ما شاهد آن هستیم، تلاش یک شاخه‌ی حکومت برای ارعاب شاخه‌ی دیگر از انجام وظیفه‌ی قانون اساسی خود است. این یک تهدید مستقیم برای استقلال قضایی است.”

تنها یک روز پیش‌تر، کارولین لویت، سخنگوی کاخ سفید گفت: “من نشنیده‌ام که رئیس‌جمهور درباره‌ی استیضاح قضات صحبت کند.”

طبق گزارش نهاد قضایی ایالات متحده، تاکنون تنها ۱۵ قاضی در تاریخ این کشور استیضاح شده‌اند و تنها هشت نفر از آن‌ها برکنار شده‌اند.

آخرین مورد استیضاح قضایی در سال ۲۰۱۰ رخ داد. جی. توماس پورتئوس جونیور از نیواورلئان به دلیل دریافت رشوه و سپس دروغ گفتن درباره‌ی آن استیضاح شد. او توسط سنا محکوم و در دسامبر ۲۰۱۰ از سمت خود برکنار شد.

درخواست‌ها برای استیضاح قضات با توجه به مخالفت‌های دادگاه‌ها با برنامه‌های گسترده‌ی ترامپ افزایش یافته است و حداقل دو نماینده‌ی کنگره اعلام کرده‌اند که قصد دارند طرح استیضاح علیه بوسبرگ را مطرح کنند. جمهوری‌خواهان مجلس نمایندگان قبلاً مقالات استیضاح علیه دو قاضی دیگر، امیر علی و پل انگلمایر، را به دلیل احکامی که در پرونده‌های مرتبط با ترامپ صادر کرده‌اند، ارائه داده‌اند.