برخی جزئیات درباره سیاست خارجی ترامپ

دونالد ترامپ، رئیس جمهوری منتخب آمریکا تاکید کرده است که قصد دارد جزیره گرینلند را خریداری کرده و جنگ در اوکراین را پایان داده و روابط میان ایالات متحده و «ناتو» را طی دوران دوم ریاست جمهوری خود مورد اصلاحات بنیادین قرار دهد.

ترامپ طی هفته‌های اخیر، این تهدید را مطرح کرد که در صورت عدم اعمال محدودیت‌ها از سوی کانادا و مکزیک بر سرازیرشدن مواد مخدر و مهاجران به آمریکا، کنترل آمریکا را بر کانال پاناما بازگردانده و ۲۵ درصد تعرفه بر واردات کالا از این دو کشور را اعمال کند.

«ناتو»، اوکراین و هم‌پیمانان اورپایی
ترامپ تاکید کرده است که در دوران ریاست جمهوری او، ایالات متحده، ماموریت و هدف از تاسیس پیمان آتلانتیک شمالی «ناتو» را مورد بازبینی قرار دهد.

او با عدم ابراز هیچ‌گونه قصدی برای دادن کمک‌های بیشتر به اوکراین، متعهد شد که از پرداخت غرامت از سوی اروپا به آمریکا را به دلیل مهمات ارسال شده به کی‌یف به ارزش «نزدیک به ۲۰۰ میلیارد دلار»، مطالبه کند.

ترامپ در ماه‌های پایانی دوره اول ریاست‌جمهوری خود، سهم آمریکا در بودجه دفاعی «ناتو» را کاهش داد و بارها از این که ایالات متحده بیش از سهم خود پرداخت می‌کند، شکایت کرد. او در چند هفته گذشته گفته است که کشورهای عضو «ناتو» باید معادل ۵ درصد از تولید ناخالص ملی را برای دفاع هزینه کنند که بسیار بیشتر از مبلغ کنونی است که بالغ بر ۲ درصد است.

در مورد جنگ اوکراین، ترامپ سال گذشته در جریان مبارزات انتخاباتی خود گفته بود که حتی قبل از مراسم تحلیف خود به این جنگ پایان خواهد داد. او در عین حال از زمان پیروزی خود، این تعهد را تکرار نکرد و مشاوران ترامپ در حال حاضر اذعان دارند که دستیابی به توافق صلح، ممکن است چندین ماه زمان ببرد.

طق گفته ترامپ، کی‌یف ممکن است مجبور شود برای دستیابی به یک توافق صلح، از بخشی از خاک خود چشم‌پوشی کند و مشاوران اصلی ترامپ نیز از این موضع حمایت می‌کنند.

ترامپ طرح روشنی برای توقف جنگ در اوکراین ندارد ولی اغلب دستیاران او طرفدار عدم حمایت از اقدامات اوکراین برای پیوستن به «ناتو» دست کم در آینده نزدیک، در هرگونه توافق صلح هستند و از متوقف کردن خطوط درگیری در وضعیت کنونی آن حمایت می‌کنند.

ترامپ در اوایل آوریل گذشته خاطرنشان کرده بود که با ارسال کمک‌های بیشتر به اوکراین در شکل وام موافقت خواهد کرد اما هیچ اظهار نظری در این خصوص همزمان با مذاکرات پیچیده متعاقب با کنگره در مورد بسته کمکی ۶۱ میلیارد دلاری نکرد.

الحاق اراضی جدید
ترامپ در اواسط دسامبر گفته بود که قصد دارد جزیره گرینلند را بخرد، ایده‌ای که او برای مدت کوتاهی در اولین دوره ریاست جمهوری خود از سال ۲۰۱۷ تا ۲۰۲۱ مطرح کرد. دانمارک در واکنش به این اظهارات ترامپ اعلام کرد که اراضی دانمارک در بیرون از کشور، برای فروش نیست.

با این حال ترامپ از طرح خود برای تصاجب بزرگترین جزیره جهان دست برنداشت و در کنفرانسی مطبوعاتی در ژانویه جاری، تهاجم به گرینلند را نامحتمل دانست و تاکید کرد که این جزیره از اهمیت زیاد برای امنیت ملی آمریکا برخوردار است.

ترامپ طی هفته‌های اخیر ضمن تاکید بر احیای کنترل آمریکا بر کانال پاناما، این کشور را به عنوان مسئول «تعرفه‌های بالای گمرکی بر کشتی‌های در حال تردد در این آبراه اصلی جهانی» معرفی کرد.

ترامپ همچنین در مورد تبدیل کانادا به یک ایالت آمریکایی صحبت کرد، اما مشاوران او در مناسبت‌های غیررسمی، این گونه اظهارات در خصوص کانادا را غیر جدی توصیف کردند که بیانگر زیاده‌خواهی‌های واقعی ژئوپلیتیک نیست.

چین و تایوان
از سویی ترامپ بارها تهدید کرده که تعرفه‌ها یا محدودیت‌های تجاری قابل توجهی را بر چین و همچنین چندین متحد نزدیک، اعمال خواهد کرد.

قانون تجارت پیشنهادی ترامپ، دست او را برای افزایش تعرفه‌ها در پاسخ به کشورهایی که مشخص شده موانع تجاری معینی را ایجاد کرده‌اند، باز می‌گذارد.

رئیس جمهوری منتخب همچنین پیشنهاد کرده است که تعرفه گمرکی جهانی معادل ۱۰ درصد اعمال شود که می‌تواند تجارت بین‌المللی را مختل سازد. این در حالی است که عوارض گمرکی دست کم ۶۰ درصدی نیز برای چین در نظر گرفته شده است.

ترامپ خواستار پایان دادن به وضعیت «مطلوب ترین کشور» در تجارت خارجی در خصوص چین شد، که معمولا با هدف رفع موانع تجاری بین کشورها انجام می‌شود. او متعهد شد که «محدودیت‌های شدید جدیدی را در مورد مالکیت چین بر زیرساخت‌های حیاتی در ایالات متحده اعمال کند.»

وب‌گاه رسمی حزب جمهوری‌خواه خواستار ممنوعیت مالکیت چینی بر املاک و مستغلات در ایالات متحده است.

ترامپ در ارتباط با تایوان، اعلام کرد که این کشور باید هزینه برخورداری از چتر حمایتی آمریکا را بپردازد، زیرا تایوان چیزی به ایالات متحده نمی‌دهد در حالی که «تقریباً ۱۰۰ درصد صنعت تراشه‌های ما» را در دست دارد. ترامپ بارها تاکید کرده که پکن در دوران ریاست جمهوری او هرگز جرات نخواهد کرد به تایوان حمله کند.

مکزیک و کانادا و مواد مخدر
ترامپ تاکید کرده اگر مکزیک و کانادا از ورود مواد مخدر و مهاجران به ایالات متحده جلوگیری نکنند، تعرفه‌هایی معادل ۲۵ درصد در مورد این دو کشور وضع خواهد کرد.

رهبران مکزیک و کانادا در راستای اثبات جدیت خود در مقابله با مهاجرت غیرقانونی و تجارت مواد مخدر اقدام کرده‌اند اما طرح‌های عملی ترامپ در خصوص بستن تعرفه‌های گمرکی بر دو کشور، هنوز مشخص نیست.

ترامپ تاکید کرده که باندهای مواد مخدر در مکزیک را به عنوان سازمان‌های تروریستی خارجی طبقه‌بندی خواهد کرد و به وزارت دفاع ایالات متحده دستور خواهد داد تا از نیروهای ویژه برای حمله به رهبری این باندها و زیرساخت‌های آن استفاده کند، اقدامی که موافقت با آن از سوی دولت مکزیک نامحتمل است.

منازعه خاورمیانه
استیو ویتکاف، فرستاده ترامپ به خاورمیانه برای دستیابی به توافق آتش‌بس که پیشتر در اوایل ژانویه میان اسرائیل و حماس اعلام شد، با مقامات دولت جو بایدن، همکاری نزدیکی داشت.

طبق گفته منابع نزدیک به این مذاکرات، ویتکوف فشار زیادی را بر دو طرف توافق آتش‌بس، اعمال کرده است.

ترامپ متعاقبا و پس از انتقاد از رهبری اسرائیل در روزهای پس از حمله حماس به اسرائیل در ۷ اکتبر ۲۰۲۳، گفته بود که حماس باید «درهم شکسته شود.»

ترامپ پیشتر گفته بود که اگر اسرائیل و حماس به توافق آتش‌بسی نرسند که به بازگرداندن گروگان‌های در دست حماس قبل از روی کار آمدن او بیانجامد ، «درهای جهنم در خاورمیانه باز خواهد شد.»

فشار حداکثری بر ایران
طبق گفته مشاوران ترامپ، دولت او به سیاست فشار حداکثری که او در دوره اول ریاست جمهوری خود دنبال کرد، بازخواهد گشت.

این سیاست به دنبال استفاده از تحریم‌های قوی برای خفه کردن اقتصاد ایران و مجبور کردن تهران به مذاکره بر سر توافقی بود که برنامه‌های تسلیحات هسته‌ای و بالستیک آن را محدود می‌کرد.

البته بایدن کاهش چندانی در تحریم‌های اعمال شده از سوی ترامپ نداد ولی اثربخشی تحریم‌ها درعرصه عمل زیر سوال است.

سیاست‌های مربوط به تغییرات اقلیمی
ترامپ بارها متعهد شده است که از توافق بین‌المللی پاریس، با هدف کاهش انتشار گازهای گلخانه‌ای خارج می‌شود که در دوران اول ریاست جمهوری خود عملا از آن بیرون آمد ولی آمریکا در سال ۲۰۲۱ در دوران بایدن به این توافق بازگشت.

دفاع موشکی
رئیس جمهوری منتخب مریکا بدون پرداختن به جزئیات، متعهد شده است که یک دیوار دفاع موشکی پیشرفته دور ایالات متحده بسازد ولی تاکید کرد نیروی فضایی، بخش نظامی که در دوران قبلی ریاست جمهوری او احداث شد، نقش پیشتاز در این روند را ایفا خواهد کرد.

این پروژه در وب‌سایت حزب جمهوری‌خواه با نام «گنبد آهنین» نامیده می شود که همان نامی است که یکی از سامانه‌های پدافند موشکی اسرائیل دارد.

العربیه فارسی