یک وزیر سابق امنیتی بریتانیا:

رژیم ایران طی چند سال آینده سقوط خواهد کرد

روزنامه گاردین

یک وزیر سابق امنیتی بریتانیا می‌گوید تصمیم دونالد ترامپ برای صدور مجوز ترور یک فرمانده برجسته ایرانی زنجیره‌ای از وقایع را به راه انداخت که ایران را به عنوان یک قدرت ضعیف معرفی کرد و به سرنگونی بشار اسد منجر شد.

تام توگندهات، که اکنون در میان اعضای مستقل حزب محافظه‌کار قرار دارد و قصد دارد بر سیاست خارجی تمرکز کند، همچنین پیش‌بینی کرد که رژیم ایران طی چند سال آینده سقوط خواهد کرد. او گفت که اگر به درستی مدیریت شود، سوریه می‌تواند طی یک دهه به قطب اقتصادی خاورمیانه تبدیل شود.

این که یک وزیر سابق کابینه بریتانیا از اقدامی که برخی آن را یک قتل فراقضایی جنجالی می‌دانند تمجید کند، امری غیرمعمول است.

اظهارات او اندکی پیش از پنجمین سالگرد قتل قاسم سلیمانی در بغداد بیان شد، سالگردی که در آن رهبر جمهوری اسلامی، آیت‌الله علی خامنه‌ای، بار دیگر در سخنرانی خود در تهران ادعا کرد که رهبری جدید سوریه مجبور به عقب‌نشینی خواهد شد، زیرا «جوانان قیام خواهند کرد» تا رژیم تازه‌تأسیس سنی را شکست دهند.

سلیمانی نقش کلیدی در استفاده از سوریه و عراق به عنوان پایگاهی برای مقابله با گروه سنی اسلام‌گرا موسوم به دولت اسلامی (داعش) و تثبیت منافع ایران در هر دو کشور داشت.

توگندهات در پادکست Conflicted استدلال کرد که مرگ سلیمانی در یک حمله پهپادی نقطه عطفی بوده است.

او گفت: «همیشه مرا تحت تأثیر قرار می‌دهد که چگونه برخی افراد می‌توانند بسیار کلیدی و محوری برای یک سازمان باشند، بیش از آنچه در لحظه متوجه می‌شوید. واقعیت این است که وقتی قاسم سلیمانی در ژانویه ۲۰۲۰ کشته شد، تمام روابط و توافقات منطقه‌ای را در ذهن خود داشت.»

«او جایگزین شد، اما نه به‌طور واقعی، زیرا هیچ‌کس نمی‌توانست روابط شخصی ۲۰ ساله‌ای را که او داشت جایگزین کند. این همان چیزی است که همه‌چیز را از هم گسست. بنابراین باید بگویم، می‌دانم که این دیدگاه محبوب نیست، اما رئیس‌جمهور ترامپ به طور مؤثری ماشه‌ای را کشید که سرآغاز سقوط رژیم اسد شد.»

توگندهات، رئیس سابق کمیته منتخب امور خارجی، همچنین به بحران داخلی در سپاه پاسداران انقلاب اسلامی ایران به دلیل از دست دادن سوریه اشاره کرد. او گفت: «اعضای جوان سپاه دو چیز می‌گویند. اول اینکه فرماندهان قدیمی فاسد و بی‌کفایت هستند. به همین دلیل است که حزب‌الله به حال خود رها شده و شکست خورده است، به همین دلیل است که متحدان قدیمی مانند اسد سقوط کرده‌اند. این یکی از چیزهایی است که آن‌ها می‌گویند.»

او افزود: «دومین چیزی که آن‌ها می‌گویند این است که شایعاتی شنیده‌اند. نمی‌دانم چقدر صحت دارد، اما شایعاتی شنیده‌اند که آیت‌الله و دولت در تهران می‌خواهند با آمریکایی‌ها مذاکره کنند تا راهی برای خروج از این وضعیت پیدا کنند و بتوانند در قدرت باقی بمانند. آن‌ها می‌گویند که به هیچ وجه هیچ‌کس نمی‌تواند با قاتلان قاسم سلیمانی مذاکره کند.»

«حالا این یعنی که درون خود رژیم یک مشکل بسیار بزرگ و یک چالش واقعاً جدی وجود دارد، چون عملاً هیچ راه‌حلی وجود ندارد. این جوانان تندرو سپاه، یعنی افراطی‌ترینِ افراطی‌ها، تلاش می‌کنند رژیم را به سطحی از پاکی و خلوص متعهد کنند که با واقعیت کاملاً ناسازگار است.»

توگندهات به اجماع فزاینده‌ای در دولت اصلاح‌طلب تهران اشاره می‌کند که بر این باور است که باید به دنبال مذاکره مستقیم با دونالد ترامپ بر سر یک توافق هسته‌ای جدید بود، اعتقادی که با مقاومت تندروها روبه‌رو شده است.

توگندهات، که مخالف توافق اولیه هسته‌ای در سال ۲۰۱۵ بود و به عنوان وزیر امنیت از قرار دادن نام سپاه در فهرست سازمان‌های تروریستی حمایت می‌کرد، انقلاب سوریه را یک نقطه عطف گسترده‌تر می‌داند.

او گفت: «صادقانه بگویم، اگر بتوانیم شرایط سوریه را در ۱۰ سال آینده درست کنیم، سوریه نه تنها می‌تواند یک قطب ثبات باشد، بلکه می‌تواند به یک نیروی اقتصادی فوق‌العاده در منطقه تبدیل شود و همان‌طور که طی ده‌ها هزار سال گذشته این کار را کرده است، ثبات و تمدن را به جهان صادر کند.»

«لحظاتی مانند اکنون وجود دارد که دوران قدیم مرده است، توهمات قدیمی از بین رفته‌اند، و عوامل مختلفی در حال نابودی آن هستند. و من حدس می‌زنم که رژیم تهران نیز در چند سال آینده از بین خواهد رفت. بنابراین فکر می‌کنم یک فرصت واقعی برای گسترش آزادی و فرصت وجود دارد.»

او هم‌زمان تأکید کرد که در سوریه، کشوری که در آن گروه‌های کُرد و گروه اسلام‌گرای سنی افراطی حیات تحریر شام (HTS) برای کسب نفوذ مبارزه می‌کنند، خطرات قابل‌توجهی وجود دارد.

توگندهات غرب را متهم کرد که در خاورمیانه هیچ استراتژی بلندمدتی ندارد. او استدلال کرد که خروج از افغانستان و شکست باراک اوباما در پای‌بندی به خطوط قرمز خود وقتی که اسد در سال ۲۰۱۳ از سلاح‌های شیمیایی استفاده کرد، فرصتی را برای ولادیمیر پوتین فراهم کرد تا خود را به عنوان یک مرد قدرتمند و قابل اعتماد معرفی کند.

توگندهات گفت که غرب در نقاط مختلف تصمیم‌گیری، «ضعف نشان داد و بی‌ثباتی خود را به نمایش گذاشت».

او افزود: «پوتین به هیچ وجه با ثبات‌تر از ما نیست، اما او توهم ثبات را دارد. و این همان نظریه کاملاً کاذب “مرد قدرتمند” است. البته این کاملاً مزخرف است، اما توهم او واقعی به نظر می‌رسد، و همین برای تصمیم‌گیری‌هایی کافی بوده است که به رنج گسترده منجر شده‌اند.»