ماه ژانویه رکورددار صدور حکم اعدام در ایران

در یکماه گذشته میلادی (ژانویه ۲۰۲۴)، ایران با صدور ۳۵ حکم اعدام، بالاترین میزان صدور حکم اعدام در بیش از یک سال گذشته را شاهد بود. در همین دوره یک ماهه مجموعا ۸۶ فرد نیز اعدام شدند.

مجموعه فعالان حقوق بشر در ایران، اخبار نگران کننده‌ای از صدور احکام اعدام توسط دستگاه قضایی ثبت کرده است. طی یکماه گذشته میلادی (ژانویه ۲۰۲۴)، با جهش قابل توجهی در صدور احکام اعدام، ۳۵ متهم به مرگ محکوم شدند، این تعداد در بیش از ۱۲ ماه گذشته یک رکورد محسوب می شود. در همین دوره یک ماهه مجموعا ۸۶ فرد نیز اعدام شدند.

به گزارش خبرگزاری هرانا،  ژانویه ۲۰۲۴ با اعدام محمد قبادلو نیز همراه بود. قبادلو در ارتباط با اعتراضات «زن، زندگی، آزادی» اعدام شد. پرونده او به دلیل گزارش‌های مربوط به بیماری او و محاکمه‌های ناعادلانه، مورد توجه جوامع بین‌ المللی قرار گرفت. او در حالی اعدام شد که طبق قوانین بین‌ المللی از جمله بخش ۳(e) قطعنامه کمیسیون حقوق بشر سازمان ملل متحد (۲۰۰۰/۸۵)، اعمال مجازات اعدام برای افراد مبتلا به بیماری های خاص اکیدا ممنوع است.

در ایران، اجرای مجازات اعدام به طور رایج پس از دادرسی‌های ناعادلانه و در یک سیستم قضایی که فاقد شفافیت و بی‌طرفی است، برای جرائمی که بر اساس استانداردهای بین‌المللی به عنوان جدی‌ترین جرائم تلقی نمی‌شوند، صورت می‌گیرد. ادامه استفاده از مجازات اعدام به این شکل، نقض آشکاری از حق حیات محسوب شده و با میثاق بین‌المللی حقوق مدنی و سیاسی در تضاد است.

بررسی اجرای حکم اعدام و صدور احکام اعدام از ژانویه ۲۰۲۳ تا ژانویه ۲۰۲۴ نشان می‌دهد که تعداد اعدام‌های اجرا شده به طور مستمر از تعداد احکام اعدام جدید صادر شده بیشتر بوده است. این تفاوت قابل توجه نشان‌دهنده یک سیاست تهاجمی تر از سوی دستگاه قضایی یا تلاشی برای پاکسازی است.

ایران با وجود درخواست‌های بین‌المللی برای لغو مجازات اعدام، به خصوص برای جرائم غیرجدی، همچنان به اجرای اعدام ادامه می‌دهد. حکومت ایران از صدور و اجرای حکم اعدام همچنین به عنوان ابزاری برای سرکوب مخالفان استفاده می‌کند.

جمهوری اسلامی ایران در پاسخ به درخواست‌های جامعه جهانی برای رعایت استانداردهای حقوق بشر تعلل می‌کند. قضات، بازجویان و اعضای نیروهای امنیتی که در نقض این استانداردها دخیل هستند، باید از طریق تحریم‌های بین‌المللی مسئول شناخته شوند.