منشور «بنیاد جمهوری ایران»

۱. مقدمه
بيش از يک قرن است که شخصیت‌ها و گروه‌های خواهان آزادی، حکومت قانون، دمکراسی، عدالت اجتماعی، توسعۀ اقتصادی و تجدّد فرهنگی در صحنه سياسی ايران حضور داشته‌اند، ولی فعّاليت‌های آنان از جمله به دلیل پراکندگی‌ها، به نتایج مطلوبی نرسیده است.

در شرایط امروز کشور، کارآيی مقابله با استبداد، بی‌قانونی، مطلق انديشی و بی‌عدالتی نيازی مبرم به گسترش بينش و رفتار دموکراتیک، هم‌گرایانه و ائتلافی در جمع جمهوری‌خواهانی دارد که به حقوق بشر، حکومت قانون، جدايی دين از حکومت، دمکراسی، برابری، آزادی، همبستگی، صلح، محيط زيست و تعامل سازنده و صلح‌آميز با جهان متعهّد باشند.

ما بر این باوریم که تاسیس بنیادی با مشارکت فعال ایرانیان جمهوری‌خواهِ دموکرات و سکولار در خارج از کشور می‌تواند در خدمت تحقق این ارزش‌ها قرار بگیرد.

چنین بنیادی با پرهیز از داشتن راهکار و خط مشی سیاسی متعارف احزاب و نهاد‌های سیاسی، احتمال تبدیل شدن به یک حزب یا جبهه سیاسی رقیب را مرتفع ساخته، ضمن تبلیغ و ترویج گفتمان جمهوری و حقوق بشر، با تاکید بر نهادینه کردن رفتار دموکراتیکِ روادارانۀ و تکثرپذیر به بسترسازی عملی و نظری به منظور تسهیل گفتگو، همکاری و ائتلاف جمهوری‌خواهان یار‌ی برساند.

تاٌسيس بنياد و رسانه‌هائی در خدمت جمهوری و دموکراسی، گامی به سوی غلبه بر پراکندگی، ایجاد پیوند میان کوشندگان داخل و خارج و نهادينه کردن فرهنگ مدارا وهمبستگی به شمار می‌آید.

هیئت موسس موقت، مبانی فکری، اهداف، اصول ناظر بر اساسنامه و چگونگی تاسیس بنیاد را به شرح زیر در دسترس علاقمندان قرار می‌دهد تا پس از گفتگو، بررسی و طی مراحل دموکراتیک، در خدمت تاسیس بنیادی برای جمهوری و دموکراسی قرار بگیرد.

۲. مبانی ارزشی
بنیاد بر پایه کرامت انسان،و دیگر ارزش‌های مندرج در اعلامیۀ جهانی حقوق بشر، حکومت قانون، دموکراسی مبتنی بر آزادی، برابری، همبستگی، صلح، حفظ محیط زیست، تعامل سازنده و صلح آمیز با جهان، جدائی دین از حکومت، رفع تبعیض در همه صور دینی، اتنیکی، نسلی، جنسی و جنسیتی و بویژه تبعیض علیه زنان، آینده‌نگری و افق‌گشائی برای نسل جوان و آینده ساز، احترام به بینش‌ها و اولویت‌های رقبای پیرو دموکراسی و خشونت‌پرهیزی استواراست.

۳. اهداف بنیاد
- فراهم آوردن بستر، ابزار و سکوهای تسهیل گر برای برگزاری سمینار‌ها، اندیشکده‌ها و رسانه‌های مشترک به منظور هم اندیشی و هموارکردن راه گفتگو، همکاری و ائتلاف جمهوریخواهان
- تبلیغ و ترویج ارزش‌های پایه‌ای نظام جمهوری
- تامل و ژرفانگری پیرامون اصول کلی ناظر بر ساختن دمکراسی، ساختار سیاسی، اجتماعی و اقتصادی ایران پسا جمهوری اسلامی از نگاه جمهوری‌خواهان و سازماندهی مطالعات سامانمند در زمینه‌هائی نظیر توسعه پایدارو قانون اساسی
- تبلیغ و ترویج ضرورت عبور خشونت پرهیز از جمهوری اسلامی به یک دمکراسی تبلور یافته در جمهوری عرفی و سکولار
- هشدار پیگیر به حکومت که با سرکوب حقوق بشر، مردم را مجبور به توسل به آخرین چاره و طغیان علیه بیداد و ستم نکند
- تبلیغ و ترویج اصل همبستگی ملی، ضرورت مقابله با تبعیض و پاسداری مشترک از همه داشته‌های ایران به مثابه میهن مشترک همه ایرانیان
- اعتماد سازی و ایجاد بستر‌های مناسب برای حضور بیشتر زنان و جوانان در فعالیت سازمان یافته سیاسی

۴. اصول و مبانی اساسنامه
- استقلال مالی از همه دولت‌ها
- شفافیت در همه زمینه‌ها
- گزینش هیئت امنا در مجمع عمومی. پاسخگویی هیئت امنا در مقابل مجمع و محدودیت زمانی عضویت در هیئت امنا.
- شرط عضویت در بنیاد، پرداخت مستمر حق عضویت، باور به بنیان‌های ارزشی بنیاد، پذیرش اهداف آن، التزام به اساسنامه و درخواست کتبی عضویت است.
- بنیاد به وسیله یک مدیر مسول حرفه ای، برگزیده هیئت امنا و مسول در مقابل آن اداره می‌شود.
- اعضای هیات امنا، داوطلبانه و بدون دریافت مزد و پاداش مالی فعالیت می‌کنند.
- برای تغییر در بنیان‌های ارزشی، اهداف و مبانی اساسنامه، دو سوم آرای مجمع عمومی ضروری است.
- بنیاد به مثابه یک نهاد غیر انتفاعی در کشوری دموکراتیک و قانونمدار که هیئت امنا تعیین می‌کند، در چهار چوب قوانین آن کشور، به ثبت می‌رسد.

***

نام «بنیاد جمهوری ایران» و مفاد این منشور در جلسه مجمع عمومی مورخ ۱۱ دسامبر ۲۰۲۲ برابر با ۲۷ آذر ۱۴۰۱ به تصویب رسیده است.