برندگان خرس‌های طلایی و نقره‌ای برلیناله

خرس‌های طلایی و نقره‌ای، برای «‌لا تتا اوستاتادا» و « در باره الی»

دیشب مراسم اختتامیه پنجاه و نهمین جشنواره فیلم برلیناله برگزار شد و جایزه خرس طلایی برای بهترین کارگردانی به فیلم «لا تتا اوستاتادا» و خرس نقره‌ای، برای بهترین کارگردانی به اصغر فرهادی کارگردان فیلم « در باره الی» از ایران تعلق گرفت. در فیلم در باره الی قویترین ترکیب هنرپیشگان در میان فیلم های جشنواره برلیناله دیده می شد. نه فقط گلشیفته فراهانی در نقش اول برجسته بود بلکه تک تک هنرپیشگان فیلم بازی های چشمگیر و هماهنگی را نشان دادند. این کار فوق العاده اصغر فرهادی به تأیید بسیاری از شرکت کنندگان بهترین فیلم ایرانی بود که تا کنون در برلیناله روی پرده آمده است. اصغر فرهادی در سخنان کوتاه خود، از اینکه ذائقه تماشاگران ایرانی و داوران برلین درباره این فیلم یکسان بوده ابراز خوشحالی کرد..

و اما خرس طلایی امسال به فیلمی که به گمان خیلی از ناظران حاشیه ای محسوب می شد، یعنی فیلم « لا تتا اوستاتادا» از کشور پرو تعلق گرفت.

هیئت نظارت تقریباً اعتراف کر ده بود که فیلم های سیاسی را ترجیح می دهد. بنا بر این انتخاب فیلم « لا تتا اوستاتادا» چندان حیرت آور نبود. کارگردان فیلم « کلودیا لیوسا» که خواهر زاده نویسنده سرشناس پرو « ماریو وارگاس لیوسا» است. فیلم او که ترجمه آن تقریباً « شیر اندوه» می شود، در باره زنان پرو است که چندین دهه زیر فشارهای جسمی و روحی اعضای گروه چریکی « ر اه درخشان» قرار داشتند. فیلم با یک جراحی اظطراری اغاز می شود که باید جان دختری را نجات بدهد که از ترس تجاوز یک سیب زمینی را در دهانه رحم خود جا داده است. این صحنه تکان دهنده یک شروع پرقدرت را برای فیلم می سازد. شاید می شد برخی صحنه ها را تلطیف کرد و شاید دلیل موفقیت فیلم نشان دادن همین خشونت عریانی باشد که علیه زنان پرو و آمریکای لاتین انجام شده است. باید منتظر کارهای دیگر خانم لیوسا بود و دید که این قدرت تدوینگری چگونه ادامه خواهد یافت. شیر اندوه» اولین فیلم پرویی است که در تاریخ 59 ساله جشنواره برلین در بخش مسابقه پخش می‌شود.

اما اتفاق دیگر در برلیناله این بود که یک بار دیگر یک فیلم کوچک با داستانی ساده جایزه های زیادی را تصاحب کرد. صحبت از « گیگانت» است. این فیلم با سه جایزه موفق ترین فیلم فستیوال محسوب می شود. این فیلم جایزه بزرگ هیئت داوران را به طور مشترک با «هر کس دیگر» مارن آده از آلمان دریافت کرد. کارگردان جوان اوروگوئه ای این فیلم « آدریان بینز» که به شدت احساساتی شده بود، سه بار از هیئت داوران تشکر کرد.

«بریژیت مینیشمایر» بازیگر اتریشی برای حضور در نقش زنی که اسیر یک رابطه محکوم به شکست است در فیلم آلمانی «هر کس دیگر» جایزه خرس نقره بهترین بازیگر زن را به دست آورد.
"سوتیگوی کویاته" بازیگر اهل مالی برای بازی در «رود لندن» ساخته «رشید بوغریب» برنده جایزه خرس نقره‌ای بهترین بازیگر مرد شد. او در این فیلم نقش عثمان یک مسلمان آفریقایی ساکن در فرانسه را بازی می‌کند که پس از بمب‌گذاری سال ۲۰۰۵ در لندن به دنبال فرزند گمشده خود می‌گردد. او در وقت شصت ثانیه ای که برای تشکر داشت دوازده دقیقه حرف زد و برگزارکنندگان را به اعتراض واداشت.

اما به نظر می رسد که هر سال یک فیلم از هالیوود هم باید جایی داشته باشد. امسال هم فیلم « مسنجر» با متنی جالب و ساخت و تدوینی مأیوس کننده، جایزه بهترین فیلمنامه را دریافت کرد.

با همه انتقاداتی که می توان به پنجاه و نهمین فستیوال فیلم برلیناله داشت، باید گفت که در این سال هم برگزارکنندگان با تلاش فراوان توانستند عشق و دلبستگی شهر برلین و تمام دنیا را به هنر سینما ثبت کنند.

Sahand Zamani / Berlinale, 15.02.2009