بازگشت پوپولیسم
حمید فرخنده
بررسی اولیه پیروزی دوباره دونالد ترامپ در چهل و هفتمین انتخابات ریاست جمهوری امریکا:
۱. اینکه یک رئیس جمهور پوپولیست با کارنامه ۳۴ مجرمیت کیفری مالی و بسیاری اتهامات دیگر دوباره و با آرای بیشتری از دور قبل که این مجرمیت در دادگاه ثابت نشده بود انتخاب می‌شود، گویای نوعی «بیماری دموکراسی» در این کشور است. گذشته از این، ترامپ سابقه زیر سوال بردن نهادهای دمکراتیک امریکا و تشویق شورش به قلب دموکراسی امریکا یعنی کنگره را در کارنامه خود داشت. گرچه در این انتخابات وضعیت اقتصادی و افزایش قیمت‌ها به ضرر کامالا هریس و به نفع ترامپ عمل کرد، اما انتخاب دوباره دونالد ترامپ با آن کارنامه ضددموکراسی، یک گام به پیش پوپولیسم و دو گام به پس اخلاق سیاسی در جامعه دوقطبی امریکاست.
۲. پیروزی قاطع ترامپ علیرغم پیش‌بینی‌هایی که موسسه‌های نظر سنجی درمورد نزدیکی بی‌سابقه میزان آرای دو کاندیدا، گویای این است که بار دیگر نظرسنجی‌ها در پیشبینی نتیجه انتخابات ناموفق بودند.
۳. روند خروج ترامپ از نهادها و معاهده‌های بین‌المللی خبر خوبی برای محیط زیست هم در امریکا و هم بویژه در سطح جهانی که هم‌اکنون نیز بیمار است، نیست.
۴. پیروزی ترامپ در ایالت میشیگان، قبل از هرچیز محصول سیاست دموکرات‌ها در حمایت از اسرائیل و ناتوانی دولت بایدن در وادار کردن اسرائیل به پایان دادن به کشتار مردم غزه و بمباران لبنان است. بخش از مهاجران خاورمیانه‌ای و مسلمان ساکن میشیگان به همین دلایل یا به ترامپ رای دادند و یا اصولا در انتخابات شرکت نکردند که به ضرر هریس تمام شد.
۵. بخش بزرگی از مهاجران لاتین‌تبار به ترامپ رای دادند. همچنین نکته‌ای که باید در نظر داشت این است که اقلیت‌های مهاجر گرچه با سیاست‌ها و گفتمان نژادپرستانه مخالف هستند اما زمانی که موضوع ورود مهاجران جدید مطرح می‌شود، در بسیاری از موارد بخش بزرگی از آنها با وجود اینکه خود مهاجر هستند، مخالف ورود مهاجران جدید هستند. البته این‌مورد با نظر جامعه‌شنایان و مطالعه آماری باید تدقیق شود.
۶. پیروزی ترامپ در پرقدرت‌ترین کشور و بزرگترین دموکراسی دنیا وزش باد موافق برای نیروهای راست و پوپولیست در سطح جهانی است. دموکراسی‌خواهان هم در دموکراسی‌ها و هم در نظام‌های بسته با چالش‌های بیشتری در برابر نیروهای تندرو، راست‌های افراطی و نیروهای پوپولیست روبرو خواهند بود.
۷. آنچه که مربوط به ایران می‌شود پیروزی ترامپ به نفع تندروهای داخل کشور، اپوزیسیون سلطنت‌طلب و نیروهای افراطی و سرنگونی طلب است. هرچند ترامپ اصولا مخالف مداخله امریکا در دیگر کشورها و شرکت در جنگ‌هاست، شخصیت غیرقابل پیشبینی او و اهمیت خاورمیانه و اسرائیل برای امریکا، سایه جنگ و ادامه درگیری‌ها در این منطقه را کاهش نخواهد داد.
نظر خوانندگان:
■ درست گفتید. باید اشاره‌ای نیز کرد به همراهی دولت ترامپ با سیاست خارجی پوتین و روسیه. در مجموع به لحاظ داخلی ضربه به دمکراسی آمریکا خواهد زد و موجب قطبی شدن بیشتر جامعه. و در سیاست خارجی همانطور که گفتید کمک به راست رو به رشد. انتخاب ترامپ خبر بدی برای اوکراین و زلنسکی است. به احتمال قوی دولت ترامپ اوکراین را وادار به صلح با شرایط ناخواسته می‌کند. بدین ترتیب هم روسیه برنده است، هم ترامپ قهرمان صلح، و هم اروپا زیر فشار بیشتر روسیه قرار می‌گیرد. خاور میانه تا حدودی غیر قابل پیشبینی است. یکی از فاکتور های پنهان ضدیت بخشی از پایگاه راست با اسرائیل است، آنها پنهان و آشکار از جنایات اسرائیل در فلسطین می‌گویند. این موضوع هم در اروپا و هم در امریکا در میان هواداران عوامگرا وجود دارد و ضدیتی است نه با علل درست و اصولی. اما به هر حال می‌تواند بر انتخاب های دولت ترامپ تاثیر گذار باشد.
موفق باشید، پیروز.
■ جناب فرخنده گرامی، در مورد پاراگراف ۵ هم ما مثلی داریم که: مهمون از مهمون خوشش نمی‌آید، صاحبخانه از هر دو تاشون - این در مورد اکثر ما ایرانی هم صادق است - خروج خودمان از ایران را تاریخ هجرت می‌دانیم، هرکس بعد از ما آمده صادراتی و هرکس هم که نیامده پنجاه و هفتی وز وزو.
با احترام کاوه.
■ نتایج انتخابات آمریکا سه شنبه نشان می دهد که بر خلاف سال ۲۰۲۰ اختلاف آرای دو کاندید حزب جمهوریخواه و دموکرات زیادتر شده ست. دونالد ترامپ ۷۳،۵۳۰،۰۳۴ در مقابل کاملا هریس ۶۹،۲۰۱،۲۶۹ (اختلاف بیش از ۴ میلیون ست) کاندیدهای دیگر نیز با وجود مواضع مختلف نسبت به ترامپ و هریس نمی توانستند در صورت حمایت از این دو کاندید اصلی در نتیجه انتخابات تاثیر گزار باشند.
کاندید حزب سبزها، جین استین ۶۶۱،۲۲۳ رای کاندید مستقل ، رابرت کندی ۶۳۹،۱۳۸ رای کاندید لیبرال، چیس اولیور ۵۸۹،۰۴۶ رای کاندید های دیگر ، ۳۳۶،۸۹۵ رای (مجموعا بیش از ۲ میلیون رای) با توجه به این نکات باید در مورد علت افزایش بیش از ۴ میلیون رای دونالد ترامپ نسبت به سال ۲۰۲۰ به آمار انتخاباتی ایالت‌ها مراجعه کرد که در کجا و به چه میزان دونالد ترامپ آرای بیشتری کسب کرده ست. بعد می توان در مورد علل افزایش آن بررسی و تحقیق کرد.
به نقل از بی‌بی‌سی، سناتور برنی سندرز که دو شب گذشته (چهارشنبه) یک بار دیگر توانست کرسی خود در ایالت ورمونت را حفظ کند در بیانیه‌ای به شکست دموکرات‌ها در انتخابات ریاست جمهوری و سنا واکنش نشان داد و گفت: «شکست حزب دموکرات که طبقه کارگر را رها کرده بود نباید برای کسی مایه شگفتی شود چرا که حالا این قشر کارگر بود که به آنها پشت کرد. در حالی که رهبران دموکرات همچنان از وضعیت موجود دفاع می‌کنند، مردم آمریکا عصبانی‌اند و خواستار تغییر؛ و البته حق با آنهاست». با این وجود باید دلایل بیشتری برای شکست دموکرات ها وجود داشته باشد.
با احترام کامران امیدوارپور
