پیامدهای حملۀ احتمالی اسرائیل به تأسیسات اتمی یا نفتی ایران
مقامات اسرائیلی اعلام کرده‌اند که حمله موشکی شامگاه دهم مهرماه سپاه پاسداران به اسرائیل را قطعاً بدون پاسخ نخواهند گذاشت.
بنیامین نتانیاهو، نخست‌وزیر اسرائیل، پس از حمله موشکی سپاه پاسداران به این کشور بار دیگر تکرار کرد که اسرائیل به هر کسی که به این کشور حمله کند، حمله خواهد کرد.
آقای نتانیاهو در ابتدای یک نشست سیاسی – امنیتی گفت «ایران امشب اشتباه بزرگی مرتکب شد» و افزود: «رژیم ایران چیزی از عزم و ارادۀ ما برای دفاع از خود و اقدام تلافی‌جویانه علیه دشمنان مان نمی‌داند.»
در صورت پاسخ اسرائیل، چه جاهایی در ایران ممکن است به‌عنوان اهداف احتمالی اسرائیل در نظر گرفته شود؟
روزنامۀ وال استریت جورنال روز ۱۱ مهرماه در گزارشی نوشت که انتظار نمی‌رود پاسخ اسرائیل به حملات موشکی سپاه پاسداران برخلاف حمله مشابه پیشین که چند ماه قبل رخ داد، محدود باشد.
اسرائیل در واکنش به اولین حملۀ موشکی سپاه به خاک اسرائیل، یک سامانه ضدموشکی اس-۳۰۰ را در نزدیکی اصفهان هدف قرار داد.
نورمن رول که افسر ارشد اطلاعاتی پیشین آمریکا در امور ایران است، به وال استریت جورنال گفته است: «اسرائیل به دنبال جا انداختن این ایده است که برتری فناوری و نظامی‌اش توان حمله به هر هدفی در ایران را به آن می‌دهد.»
وال استریت جورنال به نقل از برخی تحلیلگران این احتمال را مطرح کرده که این بار تأسیسات اتمی ایران یا زیرساخت های نفتی این کشور هدف قرار گیرند، اما چنین حملاتی خطرات را تا حد زیادی افزایش می‌دهد.
فرزین ندیمی، پژوهشگر ارشد مسائل امنیتی در مؤسسه واشینگتن، نیز به رادیوفردا می‌گوید که تأسیسات نفتی جمهوری اسلامی به دلیل این‌که در جنوب ایران واقع هستند، در دسترس‌ترند و آتش‌سوزی ناشی از این حملات احتمالی بازتاب رسانه‌ای بیشتری خواهد داشت.
او می‌گوید که حمله به تأسیسات اتمی جمهوری اسلامی به‌دلیل این‌که در دل زمین و مرکز ایران واقع هستند، نیازمند تلاش نظامی گسترده‌تر از سوی اسرائیل است.
در صورت حمله نظامی اسرائیل به تأسیسات اتمی ایران، اولین بار نخواهد بود که اسرائیل تأسیسات هسته‌ای یک کشور خارجی را هدف قرار می‌دهد.
در سال ۱۹۸۱ نیز اسرائیل، با وجود مخالفت آمریکا، یک رآکتور هسته‌ای را در عراق دوران صدام حسین هدف قرار داد.
همچنین اسرائیل در سال ۲۰۱۸ ادغان کرد که ۱۱ سال قبل از آن، یک حمله هوایی فوق محرمانه را به یک رآکتور هسته‌ای در شرق سوریه انجام داده بود تا سوریه را از توسعه سلاح‌های هسته‌ای باز دارد.
به گفته ارتش اسرائیل، در ۵ سپتامبر ۲۰۰۷، هواپیماهای اف-۱۶ و اف-۱۵ اسرائیل به یک رآکتور واقع در منطقه دیرالزور در شرق سوریه حمله کردند که خسارات جبران‌ناپذیری به بار آورد.
ضمن آن‌که اسرائیل از سوی جمهوری اسلامی متهم است علاوه بر کشتن برخی عوامل دخیل در برنامه هسته ای ایران، حملات خرابکارانه علیه تأسیسات هسته‌ای ایران انجام داده است.
اما در صورت وقوع حمله اسرائیل به تأسیسات اتمی ایران که در دل زمین و مرکز ایران قرار دارد، برای برنامه هسته‌ای ایران چه اتفاق خواهد افتاد؟
کلزی داونپورت، مدیر بخش سیاست منع گسترش سلاح های هسته‌ای در «انجمن کنترل تسلیحات» مستقر در آمریکا، در شبکه اجتماعی ایکس نوشته است: «ایران در حال حاضر توانایی تسلیحات هسته‌ای دارد. دانش آن را نمی‌توان بمباران کرد. حملات ممکن است برنامه هسته‌ای ایران را به عقب برگرداند، اما ایران می تواند از نو بسازد. و با توجه به آن‌چه در گذشته اتفاق افتاد، امکانات خود را در برابر حملات آینده بازسازی و سخت‌تر خواهد کرد و گسترش خواهد داد.»
او افزوده است: «نگران‌کننده‌تر این است که حملات، احتمالاً تهران را به این نتیجه می‌رساند که برای جلوگیری از حملات آینده به سلاح‌های هسته‌ای نیاز دارد. همیشه این احتمال وجود داشته، اما در حال حاضر احتمالش بیشتر است.»
این تحلیلگر مسائل اتمی تأکید کرده است که «مقامات ایرانی علناً تهدید کردند که در صورت حمله به تأسیسات هسته‌ای این کشور، دکترین هسته‌ای این کشور را مورد بازنگری قرار خواهند داد. این اظهارات فشار بیشتری بر دولت وارد می‌کند تا در صورت وقوع حمله، به سمت تسلیحات اتمی برود.»
درحالی که تأسیسات نفتی ایران نیز یکی از هدف‌های احتمالی برای پاسخ اسرائیل است، قیمت نفت همان شامگاه سه‌شنبه و پس از حملات موشکی سپاه به اسرائیل افزایش یافت.
این در حالی بود که هنوز پاسخی از سوی اسرائیل صورت نگرفته بود.
کلی سیگل، تحلیلگر مسائل انرژی، برای رویترز نوشته است: «اسرائیل در گسترش حمله نظامی خود برای ضربه زدن مستقیم به ایران تردید نخواهد کرد و دارایی‌های نفتی ایران به احتمال زیاد در لیست هدف‌ها قرار دارد. حملۀ اسرائیل به تأسیسات تولید یا صادرات نفت ایران می‌تواند باعث اختلال در تولید نفت شود که احتمالاً بیش از یک میلیون بشکه در روز است.»
در مجموع، ابعاد پیامدهای حمله به تأسیسات نفتی ایران دقیقاً مشخص نیست، زیرا بر اساس ارزیابی برخی کارشناسان و همچنین تهدیدات مقامات جمهوری اسلامی، ممکن است اختلال در تولید یا صادرات نفت در اطراف ایران گسترش یابد.
رادیو فردا
