بیانیه انجمن علوم سیاسی ایران
درباره اظهارات اخیر حداد عادل رئیس شورای تحول در علوم انسانی
در پی تدوین و تصویب سرفصل‌های درسی رشته علوم سیاسی توسط شورای تحول در علوم انسانی، انجمن علوم سیاسی ایران تصمیمی بر اعلام موضع رسمی نداشت و ترجیح می‌داد مسیر تعامل و گفتگوی سازنده را در فضایی آرام و به دور از تنش در پیش گیرد، اما اظهارات اخیر رئیس محترم شورای تحول درباره عملکرد این شورا و مشخصاً پاسخ به اعتراضات در مورد سرفصل‌های جدید رشته علوم سیاسی، هیئت مدیره انجمن را به نمایندگی از جامعه علمی کشور در این حوزه مطالعاتی ناگزیر به یادآوری برخی مواضع اصولی خود می‌کند.
واقعیت آن است که در تدوین سرفصل‌های مقطع کارشناسی رشته علوم سیاسی، پس از تجربه ناموفقی که شورای تحول در واگذاری طرح برای بار اول داشت و اعتراض منطقی و یک پارچه جامعه علمی و دانشگاهی را به دنبال آورد، بازنگری سرفصل‌ها در نوبت دوم به کمیته‌ای سپرده شد که می‌خواست فعالیت خود را بر پایه چهار هدف اسلامی سازی، بومی سازی، روزآمدی و کارآمدی بنا کند؛ اهدافی که برای تعریف و سنجش آنها تاکنون هیچ شاخص معتبری مشخص نشده و در نتیجه عملاً راه تفسیر به رای را همواره باز گذاشته و ابهام در ارزیابی را به همراه داشته است.
هیئت مدیره انجمن علوم سیاسی ایران، به رغم ابهامات یادشده، تدبیر را در آن دید که با تعامل سازنده بکوشد آسیب‌های چنین فرایندی را تا حد امکان کاهش دهد؛ چرا که اگرچه شورای تحول صلاحیت خود را از جامعه علمی نمی‌گیرد، اما خروجی‌های تصمیم گیری آن برای جوامع علمی کشور آثار و پیامدهای بسیاری به همراه خواهد داشت. از این رو انجمن به همت و مشارکت برخی از نخبگان و اعضای جامعه علمی کشور در تعامل با کمیته علوم سیاسی شورای تحول بر این برنامه نقدی نوشت و پیشنهادهایی ارائه کرد که برخی از آنها نیز موثر واقع شد. اما این رویکرد عملگرایانه، چنان که بارها بیان شده است، نه به معنی تائید چنین فرایندی است و نه تائید کامل محتوایی که خروجی این فرایند محسوب می‌شود.
انجمن علوم سیاسی ایران به عنوان نماینده خانواده بزرگ علوم سیاسی کشور، بر این باور مشترک اصرار دارد که تصمیم گیری در خصوص محتوا و ساختار آموزشی علوم سیاسی، حق و صلاحیتی است که از آن اعضا و نخبگان جامعه علوم سیاسی ایران است و با معیارهای غیرآکادمیک قابل جابجائی نیست، کمااینکه قابل تقلیل به تجربه یک دانشگاه خاص یا رویکرد خاص هم نیست. بی تردید علوم سیاسی نیز مانند سایر رشته‌های دانشگاهی نیازمند تحول و بازنگری مداوم است و این را بیش از همه، نخبگان دانشگاهی و مستقل از شورای تحول، بدان آگاه و معترفند، اما این تحول و بازنگری تنها در صلاحیت اهل این جامعه است.
حال چگونه می‌توان از جامعه علوم سیاسی کشور انتظار همدلی و همسویی داشت در حالی که معلوم نیست بر اساس چه منطق معتبری، چه رویه آزمون شده و موفقی و چه الگوی استانداردی، شورای عالی انقلاب فرهنگی به این نتیجه رسیده است که می‌تواند متولی تدوین و تغییر سرفصل‌های علوم انسانی باشد؟ در کجای جهان، دولت متولی و مدعی علوم انسانی بوده و تجربه موفقی برجای گذاشته است که بتوان آن را راهنمای خود قرار داد؟ اتفاقاً دانشگاه‌های معتبر دیگر کشورها راساً و مستقلاً بنا بر اقتضائات و ظرفیت‌های مادی و انسانی و مبتنی بر رویکردهای علمی مسلط در گروه-های آموزشی، سرفصل‌های اختصاصی خود را تدوین می‌کنند؛ این تفاوت‌ها برایشان تولید مزیت می‌کند و شکل گیری مکاتب و سنت‌های دانشگاهی را ممکن می‌نماید و آنجاست که استاد و دانشجو در انتخاب میان دانشگاه‌های مختلف برای تدریس و تحصیل، به معنای واقعی درگیر انتخاب‌های جدی می‌شوند.
در هر صورت، پویایی، سرزندگی، کارآمدی، روزآمدی و در مجموع اعتبار این حوزه از دانش در گرو آن است که صلاحیت این جامعه در تعیین مسیر سرنوشت علمی خود بدون ایجاد هر شکلی از محدودیت به رسمیت شناخته شود.
انجمن علوم سیاسی ایران با ایمان به اینکه تعهدات دینی و ملی اعضای جامعه علوم سیاسی ایران اگر از اعضای محترم شورای تحول بیشتر نباشد کمتر نیز نیست، امیدوار است بتواند از شعله چراغ کم فروغ علم سیاست ایران در هجوم تندبادها محافظت نموده و آنرا به سلامت و زنده به روشنائی فردا گره بزند.
