مذاکرات هسته ای در ژنو، به مرحله تصمیم گیری نزدیک شده
مهر، مذاکرات ايران و کشورهای ۱+۵ در روزهای پايانی سال ۱۳۹۳ به حساس‌ترين روزهای خود در طول بيش از يک سال گذشته رسيده است.
در حالی که مذاکرات ايران و آمريکا از روز جمعه در ژنو و در سطح معاونان وزير امور خارجه آغاز شد و قرار است که اين مذاکرات در روزهای يکشنبه و دوشنبه با حضور محمد جواد ظريف و جان کری به سطح وزرا برسد، اتفاقات روز گذشته به شکلی مسير اخبار و گمانه زنی ها درباره سرعت پيشرفت مذاکرات را تغيير داده است.
اعلام حضور علی اکبر صالحی رئيس سازمان انرژی اتمی و ديدار با وزير انرژی آمريکا گمانه زنی های بسياری را به همراه داشت.
منابع داخلی و خارجی حضور رئيس سازمان انرژی اتمی را نشانه بحث های جدی فنی در مذاکرات عنوان کردند و اينکه حضور دو عضو جديد شايد بتواند گرهی را که به نظر بازگشايی آن کمی دور از دسترس شده، باز کند.
حضور فريدون هر چند که به گفته محمد جواد ظريف مسبوق به سابقه است اما همراه شدن اين حضور با ورود علی اکبر صالحی به مذاکرات هسته ای اميدواری هايی را در تحليل ها ايجاد کرد.
درحالی که ايران و کشورهای ۱+۵ در نوامبر و در تمديد توافقنامه ژنو برای دومين بار يک برهه زمانی ۴ ماهه را برای دست يابی به توافق سياسی اعلام کرده‌اند و از ضرب الاجل اين دوره چندماهه تنها چند هفته باقی مانده است، حضور همزمان فريدون و صالحی نشان از تصميم گيری های جديد داشت.
البته اين در حالی بود که سيد عباس عراقچی معاون وزير امور خارجه نيز در پايان روز اول مذاکرات با آمريکا کمی متفاوت‌تر از پيش سخن گفت. عراقچی گفت: به دنبال نو‌آوری و تحولات در نحوه و شکل مذاکرات هستيم تا به کارها در مذاکرات سرعت دهد.
از سوی ديگر همزمان با آغاز مذاکرات صالحی با ارنست مونيز در ژنو آسوشيتدپرس به نقل از مقامات غربی درباره حضور رئيس سازمان انرژی اتمی ايران و وزير انرژی آمريکا در مذاکرات هسته‌ای ژنو نوشت: انتظار می‌رود آنها درباره تعداد سانتريفيوژها، ميزان ذخاير اورانيوم، تحقيق و توسعه و وضعيت رآکتور آب سنگين اراک بحث و گفت‌وگو کنند.
خبرگزاری بلومبرگ نيز به نقل از علی واعظ، تحليلگر مسائل ايران در گروه بين‌المللی بحران بيان کرد: حضور صالحی و مونيز را می‌توان به نزديک شدن به توافق دو‌طرف تعبير کرد. اين حضور نشان می‌دهد که مباحث فنی در حال اتمام است و مواضع دو طرف به هم نزديک شده است.
ظریف درباره حضور دو نماينده جديد در مذاکرات هسته ای گفت: به مراحلی رسيده ايم که نياز است فردی با اشراف کامل به موضوعات هسته‌ای ايران در سطح دکتر صالحی در مذاکرات حضور داشته باشند.
ظريف ادامه داد: حضور فريدون دستيار ويژه رئيس جمهور در گذشته هم مسبوق به سابقه بوده و از حضور ايشان برای هماهنگی با رياست جمهوری و سران کشور استفاده می‌کرديم و در حال حاضر هم به اين هماهنگی به شکل ويژه نياز داريم.
با اين وجود همچنان گمانه زنی ها در مسير مثبت ادامه دارد.
در پی همين گمانه زنی‌ها يک منبع مطلع به خبرنگار مهر گفت: مذاکرات به مرحله تصميم گيری نزديک شده است.او افزود: از اين جهت حضور علی اکبر صالحی و حسين فريدون برای هماهنگی های آخر اين تصميم گيری ها لازم و ضروری است.اين منبع در اين باره که آيا خوش بينی هايی مبنی بر دستيابی به يک تفاهم سياسی در آينده بسيار نزديک صحت دارد، فضای حاکم بر مذاکرات ژنو را جدی ارزيابی کرد و اظهار داشت: با اين وجود هنوز با اين خوش بينی ها فاصله داريم.
به هر حال امروز در ژنو قرار است تا ساعاتی ديگر وزرای امور خارجه ايران و آمريکا بار ديگر پشت ميز مذاکره بنشينند.
وزير امور خارجه ایران در آخرين اظهار نظر خود پيش از اين ديدار گفت: توافقی که ناقص و مبهم باشد را نمی پذيريم.
وزير امور خارجه با بيان اينکه اختلاف نظرهايی درباره برخی موضوعات همچنان وجود دارد، اظهار داشت: من فکر می کنم اختلاف نظر اصلی، روانی است که برخی کشورهای غربی به ويژه آمريکا و برخی جناح های داخلی آمريکا احساس می کنند که تحريم ها يک سرمايه برای آنان است، در صورتی که تحريم ها جز هزينه هيچ سودی برای آنان نداشته است.
از سوی ديگر جان کری وزير امور خارجه آمريکا نيز در اظهارات خود پيش از ديدار با ظريف در لندن گفته است: همچنان اختلاف های جدی وجود دارد، هنوز هم راه درازی برای پيمودن موجود است.
به هر حال اين طور به نظر می‌رسد که گفتگوها در چند روز آينده در ژنو در تعيين سرنوشت مذاکرات بيش از يک سال گذشته بسيار تعيين کننده باشد.
