رهبر مخالفان سوریه: هدف ما سرنگونی رژیم اسد است

در یک مصاحبه اختصاصی با شبکه سی‌ان‌ان، الجولانی به‌صراحت تأکید کرد که اهداف هیئت تحریر الشام (HTS) – گروهی که از یک شاخه سابق القاعده تشکیل شده – چیزی کمتر از پایان دادن به رژیم اسد نیست. در اولین مصاحبه رسانه‌ای خود در سال‌های اخیر، که در مکانی نامعلوم در سوریه انجام شد، او درباره برنامه‌های ایجاد حکومتی مبتنی بر نهادها و یک “شورای منتخب مردم” صحبت کرد.

الجولانی گفت: «وقتی درباره اهداف صحبت می‌کنیم، هدف انقلاب همچنان سرنگونی این رژیم است. ما حق داریم از تمام ابزارهای موجود برای دستیابی به این هدف استفاده کنیم.»

او افزود: «بذرهای شکست این رژیم همواره درون خودش وجود داشته است... ایرانی‌ها تلاش کردند رژیم را احیا کنند و برایش زمان بخرند، و بعداً روس‌ها نیز برای تقویت آن تلاش کردند. اما حقیقت این است که این رژیم مُرده است.»

شورشیان، که بیش از یک هفته پیش از قلمرو کوچک خود در شمال غربی کشور بیرون آمده بودند، با پیشرفت‌های خیره‌کننده‌ای کنترل دومین شهر بزرگ سوریه، حلب، را به دست آوردند و سپس شهر استراتژیک حما را تصرف کردند. این حمله ناگهانی ضربه‌ای شدید به اسد و حامیانش در ایران و روسیه وارد کرد و جنگ داخلی‌ای که سال‌ها تقریباً خاموش شده بود را دوباره شعله‌ور کرد.

نیروهای اپوزیسیون سوریه ساختاری غیرمتمرکز دارند و از ایدئولوژی‌های مختلف تشکیل شده‌اند، هرچند هدف مشترک آن‌ها سرنگونی رژیم اسد است. اما ریشه‌های HTS و الجولانی در جنبش‌های افراطی اسلامی سایه‌ای بر اهداف او انداخته است.

با وجود تلاش الجولانی برای فاصله گرفتن از القاعده، ایالات متحده در سال ۲۰۱۸ HTS را به‌عنوان یک سازمان تروریستی خارجی معرفی کرد و برای دستگیری او ۱۰ میلیون دلار جایزه تعیین کرد.

خروج از سایه‌ها

الجولانی که پیش‌تر در خفا فعالیت می‌کرد، در این مصاحبه اعتمادبه‌نفس بالایی از خود نشان داد و تلاش کرد تصویری مدرن ارائه دهد. این مصاحبه در روز روشن و با حداقل تدابیر امنیتی انجام شد. درست هنگامی که شبکه سی‌ان‌ان برای مصاحبه با الجولانی آماده می‌شد، خبر رسید که نیروهای تحت فرمان او شهر حما را تصرف کرده‌اند.

در مناطق تحت کنترل شورشیان در سوریه، واضح است که او دیگر مانند یک فرد تحت تعقیب عمل نمی‌کند، بلکه بیشتر شبیه یک سیاستمدار به نظر می‌رسد. پس از آنکه نیروهای تحت فرمان او کنترل حلب را به دست گرفتند، الجولانی در قلعه تاریخی این شهر ظاهر شد.

الجولانی می‌گوید که در طول سال‌ها دوره‌های تحول را پشت سر گذاشته است:  «شخصی در دهه بیست زندگی‌اش شخصیتی متفاوت از کسی در دهه سی یا چهل زندگی‌اش دارد، و مطمئناً فردی در دهه پنجاه زندگی‌اش متفاوت خواهد بود. این طبیعت انسان است.»

الجولانی به‌عنوان یک جنگجوی جوان القاعده علیه ایالات متحده در عراق فعالیت می‌کرد. او در جریان جنگ داخلی سوریه به کشور خود بازگشت و رهبری شاخه القاعده در سوریه را تحت عنوان جبهه النصره بر عهده داشت. او بعدها روابط خود را با القاعده قطع کرد و سازمانش در اوایل سال ۲۰۱۷ به هیئت تحریر الشام، یا سازمان آزادی‌بخش شام، تغییر یافت.

ایالات متحده، ترکیه، سازمان ملل و چندین کشور غربی دیگر همچنان هیئت تحریر الشام (HTS) را به‌عنوان یک سازمان تروریستی خارجی معرفی می‌کنند، با وجود تلاش‌های این گروه برای فاصله گرفتن از ریشه‌های گذشته خود.

مصاحبه الجولانی با شبکه سی‌ان‌ان در روز پنج‌شنبه تفاوت چشم‌گیری با لحن تند او در اولین مصاحبه تلویزیونی‌اش در سال ۲۰۱۳ داشت؛ زمانی که با صورت پوشیده در سایه با شبکه الجزیره مصاحبه می‌کرد. در آن زمان، اظهارات او بر تقویت شاخه القاعده در سوریه متمرکز بود.

اما در روز پنج‌شنبه، الجولانی چشم‌اندازی متفاوت برای کشور جنگ‌زده سوریه ترسیم کرد. در نشانه‌ای از تلاش او برای بازسازی تصویرش، برای اولین بار به‌طور عمومی از نام واقعی خود – احمد الشرع – به جای نام مستعارش که با آن شناخته می‌شود، استفاده کرد.

با گسترش پیشروی‌های نظامی ائتلاف شورشیان و افزایش مناطق و جمعیت تحت کنترل آن‌ها، الجولانی تأکید کرد که غیرنظامیان در مناطق تحت کنترل شورشیان نباید نگرانی خاصی داشته باشند. او مدعی شد:  «کسانی که از حکومت اسلامی می‌ترسند یا شاهد نمونه‌های نادرست اجرای آن بوده‌اند یا به‌درستی آن را درک نکرده‌اند.»

او تصور می‌کند که اگر نیروهای اپوزیسیون موفق به سرنگونی رژیم اسد شوند، حکومت به «یک نظام اداری، نهادها و موارد مشابه» تبدیل خواهد شد.

این گروه اعلام کرده است که تلاش می‌کند غیرنظامیان و گروه‌هایی را که در جریان جنگ داخلی ده‌ساله سوریه از سوی گروه‌های افراطی و جهادی مورد آزار و اذیت قرار گرفته‌اند، آرام کند. همچنین به‌طور عمومی به مسیحیان و دیگر اقلیت‌های دینی و قومی اطمینان داده است که تحت حاکمیت این گروه در امنیت زندگی خواهند کرد.

الجولانی در پاسخ به نگرانی‌ها درباره ایمنی اقلیت‌ها گفت:  «در دوره‌های هرج‌ومرج برخی افراد علیه آن‌ها [اقلیت‌ها] تخلفاتی انجام دادند، اما ما این مسائل را رسیدگی کرده‌ایم. هیچ‌کس حق ندارد گروهی دیگر را حذف کند. این فرقه‌ها صدها سال در این منطقه با هم زندگی کرده‌اند و هیچ‌کس حق از بین بردن آن‌ها را ندارد.»

با این وجود، گروه‌های حقوق بشری و ناظران محلی نگرانی‌هایی را درباره برخورد هیئت تحریر الشام با مخالفان سیاسی در ادلب مطرح کرده‌اند. آن‌ها ادعا کرده‌اند که این گروه سرکوب‌های شدیدی علیه اعتراضات انجام داده و مخالفان را شکنجه و آزار داده است. الجولانی به سی‌ان‌ان گفت که موارد سوءاستفاده در زندان‌ها «تحت دستور یا هدایت ما نبوده» و HTS افراد مرتبط با این موارد را مسئول شناخته است.

الجولانی همچنین انتقاداتی به برچسب تروریستی مداوم HTS وارد کرد و آن را «در درجه اول سیاسی و در عین حال نادرست» توصیف کرد. او مدعی شد که برخی اقدامات افراطی اسلامی «شکاف» میان HTS و گروه‌های جهادی ایجاد کرده است. وی همچنین گفت که با تاکتیک‌های خشن برخی گروه‌های جهادی دیگر مخالف بوده و همین موضوع به قطع روابط او با آن‌ها منجر شده است. او همچنین ادعا کرد که شخصاً در هیچ حمله‌ای علیه غیرنظامیان نقش نداشته است.

زمانی که تیم سی‌ان‌ان اوایل روز پنج‌شنبه از حلب بازدید کرد، با شهری مواجه شد که به‌رغم تصرف ناگهانی توسط نیروهای اپوزیسیون تنها یک هفته قبل، آرام به نظر می‌رسید. بازارها باز بودند، مردم در خیابان‌ها قدم می‌زدند و زندگی به جریان عادی خود بازگشته بود، حتی پس از بمباران‌های هواپیماهای جنگی روسیه، حامی اسد، که ده‌ها نفر را در مناطق تحت کنترل شورشیان به کام مرگ کشاندند.

رژیم اسد با کمک متحدانش سلطه خود بر کشور را تقویت کرده است. با رشد نیروهای ضدحکومتی پس از بهار عربی ۲۰۱۱، سپاه پاسداران ایران و نیروی نیابتی آن، حزب‌الله لبنان، به جنگ با گروه‌های شورشی مسلح در زمین پرداختند. در آسمان نیز نیروی هوایی سوریه توسط هواپیماهای جنگی روسیه تقویت شد.

الجولانی ابراز تمایل کرد که نیروهای خارجی سوریه را ترک کنند. در حال حاضر نیروهایی از ایالات متحده، ترکیه، روسیه، ایران و نیروهای نیابتی ایران در این کشور حضور دارند. او گفت:  «فکر می‌کنم با سقوط این رژیم، این مسئله حل خواهد شد و دیگر نیازی به باقی ماندن هیچ نیروی خارجی در سوریه وجود نخواهد داشت.»

او افزود:  «سوریه شایسته یک نظام حکومتی نهادی است، نه نظامی که یک حاکم تنها تصمیمات خودسرانه می‌گیرد.» خاندان اسد از سال ۱۹۷۱ تاکنون، به مدت ۵۳ سال در قدرت بوده است. برای حفظ این حکومت چندین دهه‌ای، رژیم صدها هزار نفر را کشته، مخالفان را زندانی و میلیون‌ها نفر را به‌طور بی‌رحمانه‌ای آواره کرده است.

الجولانی ادامه داد:  «ما درباره پروژه‌ای بزرگ‌تر صحبت می‌کنیم – ما درباره ساختن سوریه صحبت می‌کنیم. هیئت تحریر الشام تنها بخشی از این گفت‌وگو است و ممکن است در هر لحظه منحل شود. این گروه هدف نهایی نیست، بلکه ابزاری برای انجام یک وظیفه است: مقابله با این رژیم.»

سی‌ان‌ان/ سوریه