حدود یک ماه پیش که سرگی لاوروف وزیر خارجهٔ روسیه گفت «هنوز راه درازی تا احیای توافق هستهای باقی مانده است» فهمیدم که روسیه تصمیمم گرفته با صراحت و وقاحت بیشتری از کارت ایران در منازعات خودش با غرب استفاده کند.
لاوروف این حرف را دو هفته قبل از آغاز تجاوز نظامی روسیه به اوکراین بیان کرده بود. حالا لاوروف اعلام کرده که «آمریکا باید تضمین دهد که منافع اقتصادی روسیه در ایران پس از احیای برجام نقض نخواهد شد.»
فقط میتوانم بگویم به عنوان یک ایرانی احساس حقارت میکنم. دولتی که نام دولت ایران را یدک میکشد حتی جرئت نکرده یک اعتراض رسمی و جدی به این زیادهطلبی حکومت روسیه بکند. روسیه حق ندارد قضیهٔ لغو تحریمهای ایران را منوط به تحقق منافع اقتصادیاش در ایران کند.
نکتهٔ حقارتآمیز دیگر این است که روسیه برای همکاری با ایران از دولت آمریکا تضمین میخواهد، تو گویی آمریکا صاحب ایران است. البته سیاستگذاریهای غلط عملاً باعث شده که ادارهٔ خزانهداری آمریکا با اعمال تحریمها عملاً زمام امور اقتصادی ایران را در دست داشته باشد.
مقامات جمهوری اسلامی حالا میتوانند ببینند که سیاستهای نابخردانهشان چه به روز ایران آورده و چگونه غرور ملی ایرانیها را جریحهدار کرده است.
نمیدانم حاکمان جمهوری اسلامی چگونه این همه تحقیر را تحمل میکنند. این آقایانی که سیاست اتحاد با شرق را در پیش گرفتهاند حالا باید فهمیده باشند که چنین اتحادی از نظر شرقیها (روسیه و چین) فقط به معنای متابعت کردن از دستورات مسکو و پکن است. آنها صرفاً نوکر و خدمتگزار میخواهند.
موضعگیریهای اخیر لاوروف ثابت کرد که سیاست اتحاد با شرق جمهوری اسلامی با شکست مطلق روبرو شده است. ادامهٔ این سیاست به ذلت و سرشکستگی بیشتر کشورمان منجر خواهد شد.
* بیژن اشتری نوسنده و مترجم است