ايران امروز

کابوس بازگشت برای پناهجويان افغان در آلمان

بی‌بی‌سی‌ / ناهيد کشاورز(آلمان)
با حمله نظامی امريکا به افغانستان و سرنگونی رژيم طالبان درافغانستان شرايط تازه ای رودرروی افغان های ساکن آلمان قرار گرفته است، دولت آلمان با تاکيد بر اين نکته که شرايط در افغانستان تغيير کرده است از آنها می خواهد که بطور داوطلبانه به کشورشان بازگردند.
طبق آخرين آمار وزارت داخله (کشور) آلمان در سال ۲۰۰۵، ۵۷۹۳۳ افغان در آلمان زندگی می کنند که از اين تغداد ۷۴۷۶ نفر در آلمان متولد شده اند. بايد اضافه کرد که ۴۰۷۷ افغانی که تابعيت آلمان را گرفته اند شامل اين رقم نمی شوند.
گروهی زيادی از کسانی که در سالهای گذشته از افغانستان به آلمان آمده اند، تقاضای پناهندگی کرده اند، آنها يا به عنوان پناهنده سياسی و يا به دلايل انسانی به عنوان پناهنده اجتماعی شناخته شدند و اقامت گرفتند.
در سال ۱۹۹۸ تعدادی از افغان هايی که اقامت کوتاه مدت در آلمان داشتند اما شاغل بودند توانستند اقامت بگيرند.
با تغيير وضعيت سياسی در افغانستان، تمام گروه هايی که به دليل سياسی و اجتماعی اقامت گرفته بودند با مشکل تمديد اقامت خود روبرو شدند و دولت آلمان طرحی را برای بازگشت داوطلبانه آنها تصويب کرد.
با وجود اينکه هنوز بازگشت اجباری افغان ها به اجرا درنيامده اما بيشتر آنها نامه هايی را دريافت کرده اند که در آنها وضعيت تازه افغانستان توضيح داده شده و با دلايل حقوقی به آنها گفته می شود که ماندنشان در آلمان برای دولت اين کشور، معنای سابق را ندارد.
در مواردی هم، کسانی که برای تمديد اقامت خود به اداره خارجيان مراجعه کرده اند تنها توانسته اند اقامت های کوتاه مدت بگيرند.
با توجه به وضعيت اجتماعی و نا امنی در افغانستان، شرايط تازه نگرانی های جدی را برا ی افغانهای ساکن آلمان بوجود آورده است .
در مصوبه وزارت کشور آلمان در تاريخ ۲۴ ژوئن سال ۲۰۰۵، در مورد بازگشت افغان ها به کشورشان مواردی ذکر شده است که طی آن برای گروهی که شرايط خاصی را داشته باشند بطور مثال سن آنها بالای ۶۵ سال باشد و زندگی آنها از طريق کمکهای دولت آلمان تامين نشود ، و يا کسانی که بيش از ۶ سال ساکن آلمان باشند و مدت ۲سال مشغول کار باشند می توانند اقامت بگيرند.
در مورد کسانی که می بايد برگردند الويت به کسانی داده شده است که جرمی مرتکب شده باشند و يا مردان مجردی که زندگيشان از طريق کمکها ی دولتی تامين می شود.
در ميان افغان هايی که به دفتر مشاوره حقوقی مراجعه کرده بودند نگرانی در مورد وضعيت بچه ها بيشتر به چشم می خورد.
سکينه بيش از ده سال است که در آلمان زندگی می کند. او ۷ فرزند دارد به جز دو نفر، بقيه درس می خوانند.
او می افزايد: "درست است که طالبان ديگر در افغانستا ن نيستند، اما از کار هم خبری نيست . امنيت وجود ندارد. هيچکدام از بچه های من حاضر نيستند برگردند . پسرم می گويد اگر مرا مجبور کنند که برگردم خودم را می کشم ."
حبيب، يک افغان ديگر است که ۶ سال در آلمان زندگی کرده است و همچنان اقامت موقت دارد.
او از وضعيت خود شکايت دارد و می گويد در صورتی که تضمينی برای کار و زندگيش در آنجا باشد بر می گردد.
حبيب دولت آلمان را موظف می داند که چنين تضمينی به او بدهد:"من سالهای زيادی از عمرم را در اينجا گذرانده ام . به من اجازه کار ندادند و تمام مدت در کمپ پناهنده ها زندگی کردم . حالا اگر در مملکت خودم بتوانم کار کنم حتما بر می گردم . از غربت اينجا جانم به لبم رسيده است."

بازگشت به عقب
زنان جوان افغان که در آلمان بزرگ شده اند بيشتر از آنکه از وضعيت سياسی در هراس باشند از سنت ها و ارزش های اجتماعی نگران هستند.
يک دختر جوان که نمی خواهد اطلاعات زيادی در مورد خود بدهد، می گويد: " من باور نمی کنم که بتوانم در افغانستان به عنوان يک زن، آزادانه زندگی کنم. درست است که طالبان وجود ندارد اما افکار طالبان از بين نرفته هنوز هم مردم در مورد زنان همانطور فکر می کنند".
او می افزايد: "در اينجا هم که قوانين از ما دفاع می کند نمی توانيم از ارزش های افغانی، بکلی بدور بمانيم. من هنوز هم به عنوان يک زن در آن جامعه (افغانستان) حقی ندارم. من از بازگشت می ترسم . دلم نمی خواهد دوباره به عقب برگردم."

'مشکلات روانی'
تعدادی از آنها می گويند که هنوز تحت درمان روانپزشکی قرار دارند و بازگشت به وخيم تر شدن حالشان می آنجامد.
تشخيص کارشناسان و روانپزشکان در مواردی می تواند برای ماندن آنها موثر واقع شود.
يکی از کسانی که روزهای تلخ زندگيش در افغانستان را هنوز فراموش نکرده زينب است.
زينب می گويد: "چه کسی می تواند فراموش کند که در افغانستان بر سر هزاره ها چه آمد؟ آنها همسر مرا جلوی چشم من کشتند. من هنوز هم اغلب شبها با ترس از خواب می پرم. بازگشت برای من يک کابوس است."
اينکه در ماههای آينده با افغان های ساکن آلمان در مورد بازگشتشان چگونه برخورد می شود موضوعی است که به وضعيت سياسی افغانستان هم مربوط می شود.