پيشبيني کاهش رشد اقتصادی چين در ۲۰۱۹؛ سال دشوار اژدهای زرد
کنفرانس مشورت سیاسی خلق چین با نام اختصاری CPPCC در واقع یک ساختار مهم همکاری چندحزبی و بزرگترین مرجع مشورتی سیاسی جهان است که تحت نظر حزب کمونیست چین فعالیت میکند. این اجلاس از سهشنبه گذشته آغاز شده و به مدت ۱۰ روز ادامه دارد. این کنفرانس در کنار اجلاس سالانه کنگره ملی خلق چین (CPC) بزرگترین و مهمترین رویدادهای سیاسی سال چین محسوب میشوند. یک دهه پیش رشد اقتصادی چین ۷/۸ درصد بود.
اجلاسها امسال در شرایطی برگزار میشود که چین و آمریکا درگیر جنگ اقتصادی هستند و با گذشت ۹ ماه مذاکره هنوز دو کشور نتوانستهاند به توافق برسند. شماری از کارشناسان بر این باورند که اجلاسهای امسال فرصتی برای یافتن راهحل جنگ تجاری از طریق حل قانونی مساله و طرح آن در کنگره است.
رهبران چین در جلسه سالانه کنگره ملی خلق، از سال سخت پیش رو سخن گفتهاند؛ سالی که در آن اقتصاد کشور با مشکلات زیادی روبهرو خواهد بود. جنگ تجاری با آمریکا، یکی از بزرگترین تهدیدها برای اقتصاد چین عنوان شده، آن هم درست هنگامی که رشد اقتصادی کشور به پایینترین سطح در ۳۰ سال گذشته رسیده. دولت قول داده که میلیاردها دلار صرف توسعه زیرساختهای اقتصادی کند، فضای اقتصادی را باز کند و ۱۱ میلیون شغل جدید ایجاد کند.
نخستوزیر چین در سخنرانی در جلسه افتتاحیه اجلاس سالانه کنگره ملی خلق – پارلمان – چین در گزارشی در مورد شرایط اقتصادی این کشور، گفت: دولت نرخ رشد اقتصادی بین ۶ تا ۵/۶ درصد را در سالجاری پیشبینی کرده که پایینتر از نرخ رشد سالانه اقتصاد این کشور در اکثر سالهای گذشته است. او گفت: به منظور دستیابی به این نرخ رشد، دولت در نظر دارد مالیاتها را کاهش و هزینه دولتی را افزایش دهد که شامل ١٨٠ میلیارد دلار بودجه نظامی خواهد بود.
کاهش رشد اقتصاد جهانی و جنگ تجاری با آمریکا از جمله عواملی است که باعث کاهش نرخ رشد اقتصادی چین شده است. دونالد ترامپ با متهم کردن چین به ایجاد مانع در برابر دسترسی صنایع آمریکا به بازارهای داخلی و حمایت غیرمنصفانه از صادرات خود به آمریکا، شماری از کالاهای چینی را مشمول تعرفه گمرکی یا افزایش تعرفه کرده است. نخستوزیر چین با هشدار در این مورد که حفظ برتری اقتصادی چین در بازارهای جهانی مستلزم مبارزهای دشوار است، افزود دولت آمادگی لازم را برای این مبارزه و پیروزی در آن دارد.
در اظهاراتی که میتواند به منزله تلاش برای جلب نظر مساعد دولت آمریکا تعبیر شود، لی کیانگ گفت که دولت چین به باز نگه داشتن اقتصاد چین به روی سرمایهگذاری و کالاهای خارجی متعهد است و از تجارت آزاد با تمامی کشورهای جهان حمایت میکند. سال گذشته میلادی، دولت چین نرخ رشد ۵/۶ درصد را برای اقتصاد این کشور در نظر گرفته بود، اما در عمل رشد ۶/۶ درصد تحقق یافت.
کنگره ملی خلق که نقش قوه مقننه را در جمهوری خلق چین برعهده دارد دارای حدود سه هزار عضو است و رسما به عنوان نماینده مردم این کشور، عالیترین نهاد حکومتی محسوب میشود هر چند در عمل، معمولا اختیارات آن از حد تایید برنامههای دولت فراتر نمیرود. اکثریت نمایندگان کنگره خلق از اعضای حزب کمونیست هستند اما چند حزب و گروه دیگر که اکثرا وابسته به این حزب هستند اجازه شرکت در فعالیتهای انتخاباتی را دارند. تعدادی از اعضای کنگره نیز وابستگی حزبی ندارند اما مورد تایید دولت و حزب هستند.
نشست عمومی این نهاد با حضور تمامی اعضا هر سال یک بار برگزار میشود و حدود دو هفته به طول میانجامد. در بقیه سال، کمیته دائم کنگره خلق با حدود یکصد و هفتاد عضو به نمایندگی از سوی کنگره، وظایف قانونگذاری را در دست میگیرد. اعضای این کمیته از میان اعضای کنگره انتخاب میشوند.
افزایش ۸/۲ درصدی پیشبینی کسری بودجه
از طرفی دولت چین در گزارش عملکردی اعلام کرد نرخ هدف کسری بودجه ۲۰۱۹ خود را با ۲/۰ درصد افزایش نسبت به سال قبل به ۸/۲ درصد تولید ناخالص ملی افزایش میدهد. این گزارش، پیش از اجلاس سالانه قانونگذاران، در اختیار پایگاههای خبری قرار داده شد.
پیشبینی میشود میزان کسری بودجه ۷۶/۲ تریلیون یوآن (حدود ۴۱۲ میلیارد دلار) است که کسری بودجه دولت مرکزی ۸۳/۱ تریلیون یوآن و کسری بودجه دولتهای محلی ۹۳۰ میلیون یوآن خواهد بود.
در گزارش کمیسیون توسعه و اصلاحات ملی که قبل از اجلاس سالانه کنگره خلق چین منتشر شد، آمده است: اقتصاد چین در سال ۲۰۱۹ با رشدی کمتر از رشد ۶/۶ درصدی سال ۲۰۱۸، روبهرو خواهد شد. پیشبینی میشود در سالجاری اقتصاد چین ۵/۶ – ۶ درصد رشد کند. این درحالی است که رشد ۶/۶ درصدی سال گذشته، کمترین رشد اقتصادی چین از سال ۱۹۹۰ تاکنون بود. در همین گزارش اعلام شد که نرخ رشد اقتصادی چین در سال گذشته از ۸/۶ درصد در سه ماهه اول، به ۴/۶ درصد در سه ماهه چهارم، کاهش یافته است.
کاهش ۴۰ درصدی سرمایهگذاری در اروپا
این در حالی است که یک موسسه آلمانی و یک موسسه آمریکایی میگویند سرمایهگذاری مستقیم چین در ۲۸ عضو اتحادیه اروپا در سال ۲۰۱۸، معادل۴۰ درصد کاهش داشته و به کمترین میزان از سال ۲۰۱۴ به این سو رسیده است. پژوهشکده آلمانی مریکس و شرکت آمریکایی «گروه مشاوره رودیوم» میگویند با وجود کاهش سرمایهگذاری چین در کشورهای اروپایی بهطور عمومی، آلمان اما مسیر دیگری را پیموده است. به گفته این دو موسسه در آلمان سرمایهگذاری کمی افزایش یافته و در مجموع به ۱/۲ میلیارد یورو در رسیده است.
دلیل کاهش تمایل سرمایهگذاران چینی برای خرید شرکتهای اروپایی این است که کنترلهای دقیق بر سرمایهها، کار شرکتها برای جمعآوری سود و دریافتی خود در خارج از کشور را مشکل کرده است. علاوه بر آن کاهش عمومی نقدینگی در بازار نیز مشهود است. به گفته تحلیلگران، قوانین سختگیرانه اروپا، یکی از مشکلات رو به افزایش برای سرمایهگذاران چینی است. انتظار میرود این قوانین از آنچه هست نیز سختتر شود.