شنبه ۱۸ فروردين ۱۳۹۷
«تلگرام» هنوز در صدر مهم‌ترین اخبار است؛ شبکه پیام‌رسانی که دولت اصرار به حفظ آن دارد اما بخش‌‌هایی مخالف تداوم فعالیت آن هستند. مخالفان بر این اعتقادند که تلگرام از امنیت کافی برخوردار نیست و دشمنان قادر به سوءاستفاده از آن در جهت تضعیف کشور هستند. از همین‌رو اقدام به راه اندازی پیام‌رسان‌های داخلی از جمله سروش کردند که ناامن بودن «سروش» خیلی زود آشکار شد چنانکه شفقنا نوشت: « میلاد نوری کارشناس فناوری اطلاعات در کانال تلگرامی‌اش با انتشار عکسی نوشت: به درخواست دوستان اپلیکیشن پیام‌رسان سروش رو بررسی کردم. سروش در یک اقدام بسیار غیرحرفه‌ای از شماره موبایل افراد به عنوان آی‌دی استفاده کرده و در پاسخ وبسرویس‌ها، شما می‌توانید شماره موبایل مدیران کانال‌ها و اعضای گروه‌ها رو مشاهده کنید که از نظر امنیتی فاجعه است. به عنوان مثال: در تصویر شماره موبایل ادمین کانال جناب آقای جهرمی (وزیر ارتباطات) رو مشاهده می‌کنید.» پیام‌رسان «ایتا» هم فعالیت خود را آغاز کرد اما از همان ابتدا مشخص بود افراد پشت پرده آن را گروهی از دلواپسان سیاسی حضور دارند که در تضعیف جریان اصلاحات فعال هستند. بنابراین با توجه به این موضوعات باید علت مخالفت دولتمردان با فیلتر تلگرام را دانست. رئیس‌جمهور در روزهای اخیر مخالفت خود را با خواست دلواپسان چنین بیان کرده است: «دولت مصمم است هم شبکه‌های اجتماعی داخلی و پیام‌رسان‌های داخلی را تقویت کند و هم معتقد است در این زمینه انحصار یک پیام‌رسان معنا ندارد. اگر بنا باشد یک اپلیکیشن و پیام‌رسانی بخواهد همه فضا منحصرا در اختیار او باشد، این به نفع کشور نیست. انحصار نادرست است. باید شبکه‌های مختلف خارجی و داخلی و اپلیکیشن‌های مختلف و پیام‌رسان‌های مختلف حضور داشته باشند و مردم باید استفاده کنند که آثار اصلی آن آثار فرهنگی و اجتماعی است.»
نظر سنجی تلگرامی علم‌الهدی!
نکته قابل توجه استفاده اصولگرایان از تلگرام است. یعنی آنها از یک سو مدعی آن می‌شوند که نباید از پیام‌رسان‌های خارجی استفاده شود اما خودشان از جمله فعالان در این شبکه‌ها و پیام‌رسان‌ها هستند و نکته قابل تامل‌تر آنکه برای نظرسنجی‌های خود هم از این شبکه‌ها استفاده می‌کنند مانند آیت‌ا... علم الهدی امام جمعه مشهد که از منتقدان دولت است. ۲۰ اسفند سال ۹۵ بود که امام جمعه مشهد با اشاره به اینکه فضای مجازی خارجی فضایی فسادزده است که باعث گرفتاری جامعه شده، از سیاست‌های دولت در باز گذاشتن فضای مجازی انتقاد کرد. علم الهدی خاطر نشان کرده بود: «دو سال پیش بنده این را به عنوان یک خطر اعلام کردم و مسأله فیلترینگ را مطرح کردم، اما متاسفانه بعضی از دستگاه‌های مسئول نظام تحت عنوان آزادی‌خواهی و آزادی‌نگری با من درگیر شدند. بیش از یک سال است که وعده فیلترینگ هوشمند می‌دهند و آن را نیز انجام ندادند، ما می‌گوییم نیروهای ارزشمند و استعدادهای درخشان آی‌تی که خوشبختانه در کشور داریم، چرا شبکه اجتماعی داخلی تشکیل ندهیم، چرا مشکلات و جریان ارتباطات و تکنولوژی که جامعه خودمان را با یک شبکه اجتماعی داخلی حل نکنیم که مجبور شویم به این مفاسد و آلودگی نجس‌العین شبکه‌های اجتماعی خارجی متصل شویم.» او در حالی خواستار فیلتر تلگرام است که کانال تلگرامی او اقدام به نظرسنجی درباره تلگرام کرده است! که نتایج جالبی دارد.
نتیجه نظر سنجی کانال علم‌الهدی
۹۱ درصد کاربران کانال تلگرامی آیت‌ا... علم‌الهدی در نظرسنجی مربوط به بعد از فیلتر تلگرام اعلام کردند به پیام‌رسان‌های داخلی مهاجرت نمی‌کنند بلکه از طریق فیلترشکن به ادامه حضور در تلگرام ادامه می‌دهند. سوالی که در کانال تلگرامی علم‌الهدی پرسیده شد چنین است: «به نظرتون کدوم پیام‌رسان بعد زا فیلتر شدن تلگرام بیشتر مورد اقبال کابران قرار خواهد گرفت؟» و پاسخ‌ها چنین بود: «۹۱ درصد به تلگرام با استفاده از فیلتر شکن، ۵ درصد به ایتا، ۳ درصد به سروش، ۱درصد به توئیتر از طریق فیلترشکن» رای دادند و همچنین رای به «بله، ویسپی، گپ، آی‌گپ و بیسفون» صفر بود.
ناباوری علم الهدی به نتایج نظرسنجی
ظاهرا علم‌الهدی پیش‌بینی نتایج این نظرسنجی را نداشت چرا که روز گذشته در پشت تریبون نمازجمعه گفت: از چهار سال پیش در همین مکان مقدس و از همین تریبون مساله فیلتر شبکه‌های خارجی را مطرح کردم اما شما فحش دادید و جنجال کردید و حالا خودتان به این نتیجه رسیدید که تمام مشکلات کشور و مفاسد اخلاقی ناشی از همین است. حالا خودتان می‌خواهید فیلتر کنید و می‌خواهید به گردن رهبری بیندازید. بی‌خود اینکه یک روزی گفتید دست ما روی دکمه فیلتر نخواهد رفت و حالا می‌خواهید فیلتر کنید، به گردن رهبری نیندازید. وی تاکید کرد: اگر هنوز هم چهار شبکه خارجی سنگ این شبکه‌ها را می‌زنند، به خاطر رضایت آنها مشکل را گردن رهبری نیندازید. خدایا به همه مسئولان که دلشان می‌خواهد کار کنند، بصیرت رهبرشناسی عنایت بفرما.
فیلتر شدن تلگرام عملیاتی نمی‌شود
از سوی دیگر روز پنجشنبه یکی از نمایندگان فراکسیون امید خبر داد که فیلتر تلگرام به تصویب رسیده است. عبدالرضا هاشم‌زایی با انتقاد از مطرح شدن موضوع فیلترینگ تلگرام، گفت: معتقدم که فیلتر کردن تلگرام در شورای عالی فضای مجازی تصویب شده است. تلگرام بیش از ۴۰ میلیون عضو دارد، اما در جمهوری اسلامی افکار عمومی برای برخی از مسئولان چندان مهم نیست البته اینکه دلیلش چیست را نمی‌دانم. وی با بیان اینکه فیلترشدن تلگرام عملیاتی نمی‌شود، تصریح کرد: به این راحتی نیست که به افکار عمومی و منافع ملی بی‌توجه باشیم و تلگرام را فیلتر کنیم. زمزمه‌هایی از سوی کسانی که مسئول هستند، شنیده می‌شود که باید تلگرام فیلتر شود. من معتقدم که فیلتر شدن تلگرام تصویب شده اما منافع ملی اجازه نمی‌دهد این کار عملیاتی شود. در حالی هاشم‌زادیی از تصویب فیلتر تلگرام خبر داد که محمد حسین‌پور مدیر روابط عمومی مرکز ملی فضای مجازی سخنان این نماینده را تکذیب کرد و به انتخاب گفت: تا این لحظه هیج مصوبه‌ای مبنی بر فیلتر تلگرام نداریم. هر زمان مصوب شد، از طریق شورای عالی فضای مجازی اعلام می شود.
چه خبر از توئیتر؟
موضوع دیگری در این روزها به فراموشی سپرده شده است و آن هم بلا اثر بودن ایجاد محدودیت و فیلتر است. به عنوان نمونه توئیتر که اگرچه هنوز فیلتر است اما بسیاری از مسئولان کشور از آن استفاده می‌کنند و گله‌ای هم مطرح نمی‌شود. چندی پیش بود که «جی کرافت» خبرنگار سی‌ان‌ان گزارشی ارائه و در آن آورد: «شبکه توئیتر در سال ۲۰۰۹ و در پی انتخاب مجدد احمدی‌نژاد به ریاست جمهوری در ایران مسدود شد». گاردین هم نوشته بود:«شبکه اجتماعی توئیتر، زمانی در ایران فیلتر شد که محمود احمدی‌نژاد در ایران رئیس‌جمهور بود». تابناک در زمان آغاز به کار توئیتر احمدی‌نژاد نوشت: «محمود احمدی‌نژاد رسما حساب توئیتری خود را ایجاد و اقدام به دعوت از کاربران برای دنبال نمودن خود در این شبکه اجتماعی کرد. این موضوع که واکنش‌های انتقادی بسیاری در محافل خبری و سیاسی داخل کشور داشت، از چشم رسانه‌های خارجی نیز پنهان نمانده و این رسانه‌ها موضوع ورود احمدی‌نژاد به توئیتر را عمدتا با این محور که در دوران ریاست جمهوری او استفاده از این شبکه اجتماعی در ایران ممنوع اعلام شده، را مورد توجه قرار دادند». شاید برخی چنین عنوان کنند که اقدامات احمدی‌نژاد با توجه به عملکردهای اخیرش درباره مشایی و بقایی نباید مورد توجه قرار گیرد اما با نگاهی اجمالی به حضور دلواپسان در توئیتر انتقاد آنها از فعال بودن تلگرام قابل تامل می‌شود مانند حمیدرسایی که حساب توئیتری فعالی دارد و برخی اوقات مطالب توئیت شده خود را در تلگرام هم منتشر می‌کند. سیاست یک بام و دوهوای دلواپسان درباره توئیتر و تلگرام سبب بی‌اعتباری مواضع آنها می‌شود؛ همان بی‌اعتباری که خود را در چند انتخابات اخیر نشان داده است.