صفحه نگاه نخست: یک گروه بینالمللی از خبرنگاران تحقیقی مدارک تازهای از پولشوییهای عظیم برخی سران کشورها و همینطور افراد سرشناس ورزشی و سیاسی منتشر کرده است که نام محمود احمدینژاد هم در آن به چشم میخورد. این گروه خبر از افشای مدارک مالی یک شرکت حقوقی بینالمللی میدهد که مقر آن در پاناما، در آمریکای مرکزی است.
از این شرکت حقوقی پانامایی که موساک فونسکا نام دارد، یازده میلیون سند افشا شدهاست. بنا بر این گزارش، این شرکت به ثروتمندانی از سراسر جهان کمک میکند تا برای پرداخت نکردن مالیات، پولهایشان را در کشورهای دیگر ذخیره کنند.
از میان نامهای افشاشده از مدارک این شرکت میتوان به نام محمود احمدینژاد رییس دولتهای دهم و یازدهم ایران، ولادیمیر پوتین رییسجمهور روسیه، پائولو لازارنکف نخستوزیر سابق اوکراین، لیونل مسی بازیکن فوتبال و پترو پروشنکو رییسجمهور فعلی اوکراین نام برد.
این گروه از خبرنگاران تحقیقی که آیسیآیجی (ICIJ) نام دارد، میگوید برای دست یافتن به این اطلاعات ایمیلهای مربوط به بیش از ۴۰ سال گذشته و جزییات گذرنامههای افراد زیادی را بررسی کرده است. گروه آیسیآیجی که یک سازمان غیرانتفاعی مستقر در واشنگتندیسی، پایتخت آمریکاست، یافتههای خود را در قالب گزارشی به نام اوراق پاناما منتشر کرده است.
به گفته روزنامه آلمانی زوددویچه سایتونگ این مدارک که به اوراق پاناما معروف شدهاند به ردیابی پولشوییهای افراد سرشناس از دهه ۱۹۷۰ تا بهار ۲۰۱۶ میپردازد.
در بخشی از گزارش زوددویچه به طور اختصاصی به فساد مالی برخی سران از جمله پترو پروشنکو رییسجمهور اوکراین، زیگموندور دیوید گونلاگسون نخستوزیر ایسلند، ملک سلمان پادشاه عربستان و ولادیمیر پوتین پرداخته است.
در این بخش از گزارش آمده: در این اسناد، نام اشخاصی به چشم میخورد که گرفتار تحریمهای آمریکا و اتحادیه اروپا بودهاند. ایران برای معاملات نفتی جهانی خود از شرکت دولتی برای دور زدن تحریمها استفاده میکرد. همانطور که یکی از کارمندان شرکت موساک فونسکا گفته، محمود احمدینژاد صاحب شرکتی بوده که با موساک فونسکا در ارتباط بوده است.
در میان میلیونها سندی که منتشر شده از ایران تنها چهار سند وجود دارد. این در حالی است که از امارات هفت هزار و ۲۰۰، از ترکیه ۱۰۰ و از لبنان ۴۸۰ سند به چشم میخورد. از زمان دستیابی به این مدارک، این روزنامه اطلاعات به دست آمده را با ۱۰۰ موسسه خبری و نزدیک به ۴۰۰ روزنامهنگار از ۸۰ کشور مختلف دنیا در میان گذاشته است.
بنا بر گزارشها، اوراق پاناما حاوی نام ۷۲ نفر از سران سیاسی کنونی یا سابق در سراسر جهان است. برخی از این افراد شامل دیکتاتورهای سرشناس هم میشوند. این اطلاعات شامل جزییات شرکتهایی است که به خانوادههای دیکتاتور سابق مصر حسنی مبارک، محمد قذافی دیکتاتور لیبی و همینطور بشار اسد رییسجمهور فعلی سوریه مربوطند.
به گزارش رویداد ۲۴، این گزارش همچنین حکایت از پولشویی میلیارد دلاری توسط یک بانک روسی وابسته به ولادیمیر پوتین، رییسجمهور روسیه هم دارد. گروه آیسیآیجی میگوید شبکهای از نزدیکان ولادیمیر پوتین را کشف کرده است که در پولشویی بیش از دو میلیارد دلار دست دارد.
در بخش دیگری از این اسناد به شرکتهایی با فعالیتهای مشابه اشاره شده که نخستوزیران ایسلند و پاکستان، فرزندان رییسجمهور آذربایجان، پادشاه عربستان سعودی و برخی دیگر از شخصیتهای جهانی آنها را اداره میکنند. این گزارش تاکنون از سوی چندین موسسه خبری به زبانهای مختلف منتشر شده است.
از طرفی به گزارش آسوشیتدپرس، براساس اسناد منتشرشده اوراق پاناما خانوادههای برخی از بالاترین مقامات چینی از جمله رییسجمهور این کشور از جمله متهمان فرار مالیاتی از مبادلات خارجی برای پنهان کردن ثروت خود هستند. در همین حال نام سه نفر از فرزندان نخستوزیر پاکستان در اسناد فاششده، ذکر شده است.دستکم هشت نفر از اعضای فعلی و سابق حزب حاکم کمونیست چین که در بالاترین سطوح آن قرار داشتند، در این پرونده متهم هستند. این هشت نفر در بین ۱۴۰ شخصیت سیاسی در سراسر جهان قرار دارند که پس از تحقیقات در ۵/۱۱ میلیون سند افشاشده از سوی موسسه موساک فونسکا ادعا شده ارتباطی با حسابهای مبادلات خارجی دارند.نام برادر همسر شی جینپینگ، رییسجمهور چین در بین اسامی این هشت تن قرار دارد. همچنین گزارش رسانههای خارجی حاکی از ثروت بیاندازه خانواده شیجینپینگ است اما رسانههای داخلی چین ترجیح دادهاند این گزارش را نادیده گرفته و آنها را روی خروجیهای خود قرار ندهند. پیش از این در سال ۲۰۱۲ آژانس خبری بلومبرگ تحقیقاتی را درباره ثروت گسترده این خانواده چینی منتشر کرده بود.
کرملین اتهام ارتباط پوتین را رد کرد
کرملین انتشار اخبار دال بر ارتباط میان «پوتین» و تراکنشهای مالی در حسابهای بانکی برونمرزی را با هدف بدنام کردن وی در آستانه انتخابات آتی خواند.سخنگوی کاخ کرملین دیروز اعلام کرد که انتشار اخباری دال بر وجود ارتباط میان ولادیمیر پوتین، رییسجمهور روسیه و تراکنشهای مالی چند میلیارد دلاری مربوط به حسابهای بانکی برونمرزی با هدف بدنام کردن رهبر روسیه در آستانه انتخابات آتی این کشور صورت گرفته است.
دیمیتری پسکوف در کنفرانسی تلفنی با روزنامهنگاران اظهار داشت: «هدف اصلی این اخبار جعلی، شخص رییسجمهور [روسیه] است، به ویژه آنکه ما در آیندهای نزدیک انتخابات پارلمانی و در چشماندازی دورتر، انتخابات ریاستجمهوری را در پیش داریم.»
وی در ادامه افزود: «بیم و هراس از شخص ولادیمیر پوتین ورای مرزهای روسیه به حدی رسیده است که حتی ذکر نکتهای مثبت در مورد روسیه یا اقدامات و دستاوردهای این کشور امری ممنوع است. اما در مقابل، تاکید بر نکات منفی و حتی در صورت فقدان نکته منفی، جعل اخبار یک امر رایج است و این موضوع بر ما پوشیده نیست.»
پسکوف در پایان تصریح کرد که نشریات فاقد «هرگونه [خبر] واقعی یا جدید» درخصوص رییسجمهور روسیه هستند.
اخیرا موسسه حقوقی «موساک فونسکا» اسنادی را منتشر کرده که به اوراق پاناما شهرت یافته که در آن مدعی است که چگونه برخی از رهبران جهان و افراد وابسته به آنها از پناهگاههای مالیاتی در جهت پولشویی و فساد مالی سود بردهاند.
انتشار ۱۱ میلیون سند که در آنها دهها مقام دولتی و غیردولتی به گریز مالیاتی و پولشویی متهم شدهاند، واکنشهای گستردهای برانگیخته است. شماری از رهبران اتهامها را تکذیب کردهاند و بعضی کشورها مانند سوئد و فرانسه گفتهاند که در اینباره تحقیق میکنند.
سخنگوی رییسجمهور روسیه میگوید مدارکی که به «اسناد پاناما» مشهور شده، اطلاعات تازهای ندارد و به طور خاص درباره خود آقای پوتین چیزی نمیگوید.
به گفته پسکوف، هدف داخلی از انتشار این اسناد شخص ولادیمیر پوتین است تا موضع او را در انتخابات پیشرو تضعیف کند.
آنطور که سخنگوی کاخ کرملین توصیف کرده، هدف بینالمللی انتشار چنین اسنادی هم «پوتینهراسی» است.
وی دستگاههای اطلاعاتی آمریکا را به دست داشتن در انتشار اسناد پاناما متهم کرد و گفت که کرملین گروه روزنامهنگارانی را که در اینباره تحقیق میکردند میشناسد و میداند که بعضی از آنها اعضای سابق سیا (سازمان اطلاعات مرکزی آمریکا)، وزارت خارجه ایالات متحده و دستگاههای اطلاعاتی دیگر بودهاند.
پسکوف برای روزنامهنگاری تحقیقی ابراز تاسف کرده و گفته است دفتر ریاست جمهوری گمان میکرد قرار است اطلاعات جدیدی منتشر شود.