توافق هستهای با ایران یکی از مهمترین مسائل مورد بحث در اردوگاه دو حزب جمهوریخواه و دموکرات برای مبارزه انتخاباتی ریاستجمهوری سال ۲۰۱۶ آمریکاست. نامزدهای دو حزب نظرات مختلفی پیرامون توافق دولت اوباما با ایران داشته و این نظرات را در سخنرانیهایی که در کمپینهای انتخاباتی خود، مناظرهها و گفتوگوهایی که با رسانهها داشتهاند ابراز میکنند.
از مجموع ۲۲ کاندیدای جمهوریخواه و دموکرات، ۱۸ نفر از آنها مخالف توافق و فقط چهار نفر آنها موافق آن هستند. هیچ نامزد جمهوریخواهی موافق توافق نیست. همه کاندیداهای دموکرات به غیر از یک نفر با توافق موافق هستند. کاندیداهای ریاستجمهوری آمریکا توافق را به شیوههای متفاوتی توصیف کردهاند. برخی آن را «تخدیر» و برخی دیگر آن را ازجمله «احمقانهترین توافقهای زمان» خواندند. برخی آن را عاملی برای «پیشگیری از جنگ» و دیگرانی آن را «عامل افزایش احتمال برخورد» توصیف کردند. برخی خوببودن آن را منوط به وجود یک «راستیآزمایی» محکم و سخت دانستند.
منبع: نشنال ژورنال
هیلاری کلینتون، دموکرات (موافق)
آیا شما از توافق هستهای دولت اوباما با ایران حمایت میکنید؟
بله.
کلینتون در اظهارنظری بعد از توافق گفت: «در صورت اجرای پرقدرت، راستیآزمایی مداوم و آمادگی برای تبعات هرگونه نقض آن، این توافق میتواند امنیت ایالاتمتحده، اسرائیل و شرکای عرب ما را تضمین کند». وزیر امور خارجه پیشین آمریکا ماه گذشته در کنفرانسی خبری گفت، این مشخصا بخشی از ائتلافی بود که آمریکا را به این توافق رساند.
مارتین اومالی دموکرات (موافق)
آیا شما از توافق هستهای دولت اوباما با ایران حمایت میکنید؟
بله
فرماندار پیشین مریلند پیش از تصویب برجام در کنگره ابراز امیدواری کرد که کنگره با توافق موافقت کند و در برنامهای تلویزیونی گفت که توافق در راستای کسب «بیشترین منفعت» امنیت ملی ایالاتمتحده است. «امروز [اما] باید مطمئن شویم که توافق نظارتشده، قابلتصدیق و تأیید بوده و ما بهطور مدام هوشیار هستیم».
جب بوش، جمهوریخواه (مخالف)
آیا شما از توافق هستهای دولت اوباما با ایران حمایت میکنید؟
خیر.
پس از اعلام توافق، فرماندار پیشین فلوریدا به «یاهونیوز» گفت که توافق، کار عجولانه دولت اوباما بود. «اگر آنها بهدنبال این بودند که یک برنامه هستهای غیرنظامی داشته باشند مشکلی نیست، اما اگر بخواهند سلاح هستهای تولید کنند و تبدیل به دولتی هستهای شوند، هرگز، و آنها امروز دولتی هستهای هستند و این اجازه را ما به آنها دادهایم».
اگر حمایت نمیکنید، فکر میکنید برای کنترل ایران چه باید کرد؟
بوش به طور علنی درباره برنامههایش راجع به ایران وارد جزئیات نشده است، اما در اظهارنظری به «ویکلیاستاندارد» گفت: «اقداماتی خواهم کرد که به سرعت و بهطور مسئولانهای ما را از این توافق خارج کند». برخلاف اکثر کاندیداهای همحزبیاش، بوش از نابودکردن توافق در اولین روز ریاستجمهوریاش صحبتی نکرده است. او ماه گذشته در کمپینی در نوادا گفت: «اگر کسی کاندیدای ریاستجمهوری باشد، فکر میکنم باید در این مورد عاقلانه و بالغانه تصمیم بگیرد».
جیم وب دموکرات (مخالف)
آیا شما از توافق هستهای دولت اوباما با ایران حمایت میکنید؟
خیر
سناتور پیشین ویرجینیا تنها کاندیدای دموکراتی است که مخالف توافق بوده و آن را «توافقی بد» توصیف کرده است. در مصاحبهای با رادیو «انپیآر»، وب گفت آنچه ایران از این توافق بهدست میآورد برای او قابلدرک است، ایران خیلی چیزها بهدست میآورد که رهایی از تحریمها یکی از آنهاست، اما چیزی که مشخص نیست این است که این توافق چه عایدی برای آمریکا دارد. او از تغییر قدرت در منطقه خاورمیانه در نتیجه توافق و این مسئله که برجام این سیگنال را میدهد که آمریکا رسیدن ایران به سلاح اتمی را پذیرفته است، ابراز نگرانی کرده است.
اگر حمایت نمیکنید، فکر میکنید برای کنترل ایران چه باید کرد؟
جیم وب در رابطه با اینکه در این مورد چه خواهد کرد، صحبتی نکرده و فقط گفته است مخالف مذاکرهکردن با ایران برای بهبود روابط نیست.
لینکلن شافی دموکرات (موافق)
آیا شما از توافق هستهای دولت اوباما با ایران حمایت میکنید؟
بله
سخنگوی فرماندار سابق رودایلند به «مجله نشنال» گفت که شافی از مذاکرات آمریکا با ایران حمایت کرده و فکر میکند این توافق، «توافق خوبی» است. سخنگوی شافی گفت: «او از دیپلماسی اوباما و کری بهعنوان راهی برای حفظ صلح در خاورمیانه حمایت میکند». لینکلن شافی در مصاحبهای این ماه با «یواسای تودی» گفت: «هیلاری کلینتون با حمایت کامل از توافق ایران میتواند رأیی که سال ۲۰۰۲ در دفاع از جنگ عراق داد را جبران کند».
دونالد ترامپ، جمهوریخواه (مخالف)
آیا شما از توافق هستهای دولت اوباما با ایران حمایت میکنید؟
خیر.
دونالد ترامپ، در اظهارنظری بعد از اعلام توافق و با پیشبینی اینکه بازرسیها انجام نخواهد شد و تضمینکردن اینکه ایران اکنون بیش از شروع مذاکرات به سلاح هستهای نزدیک شده است، گفت: «ایران همه چیز بهدست آورده و هیچ چیز از دست نداده است». با توجه به امپراتوری تجاریاش او تأسف خورد که ایالاتمتحده «رهبرانی بیکفایت و حتی مذاکرهکنندگانی بیکفایتتر دارد».
اگر حمایت نمیکنید، فکر میکنید برای کنترل ایران چه باید کرد؟
ترامپ در مصاحبهای که اخیرا با برنامه «میت د پرس» انجام داد، گفت خلاص شدن از شر توافق هستهای ضرورتا برای رئیسجمهور آینده امکانپذیر نیست. اگر بنا به اجرائیکردن توافق باشد، «من طوری این قرارداد را محکم کنترل میکنم که آنها هیچ شانسی نداشته باشند». ترامپ گفت: «همانقدر که این قرارداد بد است، من هم روی این قرارداد سختگیر خواهم بود».
بن کارسون، جمهوریخواه (مخالف)
آیا شما از توافق هستهای دولت اوباما با ایران حمایت میکنید؟
خیر.
این جراح بازنشسته به طرفدارانش در آیوا گفت که توافق «کل کشور را به خطر میاندازد». کارسون اوایل ماه جاری در «اورشلیمپست» نوشت: «در طول هفتههای آتی، مردم آمریکا باید به درخواستهایشان مبنیبر توافقی بهتر با ایران که برنامه هستهای تهران را از کار بیندازد و امنیت بلندمدت کشور را تقویت و نه تهدید کند، ادامه دهند».
اگر حمایت نمیکنید، فکر میکنید برای کنترل ایران چه باید کرد؟
اظهارات کارسون پیرامون توافق بهروشنی نشان نمیدهد که او در مقام رئیسجمهور آمریکا در اینباره چه خواهد کرد، اما به این مسئله اشاره میکند که او چطور با توافق کاری میکند که به کمترشدن خطر منجر شود: «بدون بازرسیهای سرزده در هر زمان و هر مکان ممکن، دسترسی کامل به فعالیتهای هستهای مخفی پیشین، ازبینبردن ذخایر اورانیوم و برداشتن تحریمها فقط به شرط راستیآزمایی انجام تعهدات، این توافق خوبی نخواهد بود».
کارلی فیورینا جمهوریخواه (مخالف)
آیا شما از توافق هستهای دولت اوباما با ایران حمایت میکنید؟
خیر
مدیر اجرائی پیشین شرکت «اچ پی» ادعا میکند که ایرانیها در مورد مذاکرات هستهای طرز فکر بدی دارند؛ آنها با عدم صداقت به متحدانشان کمک مالی میکنند تا نظم خاورمیانه را برهم ریزند. او به مجله نشنال گفت: «وقتی تحریمها برداشته شود، آنها... پول بیشتری دریافت خواهند کرد».
اگر حمایت نمیکنید، فکر میکنید برای کنترل ایران چه باید کرد؟
چند ماه پیش فیورینا در گفتوگویی با شبکه «فاکسنیوز»، گفت که به جای توافق با ایران «گزینههای بسیار دیگری» وجود داشت که «کشف نشد». او به یکی از آنها اشاره کرد: «ما باید با حمایتکردن از متحدان اردنی، مصری، کرد، سعودی و اماراتی خود شروع کنیم». او در اولین مناظره انتخاباتی، چهار ماه پیش، راجع به آنچه در اولین روز بهعنوان رئیسجمهور، انجام خواهد داد، این طور گفت: «من به ایران خواهم گفت که اگر ایران بازرسی سرزده در هرزمان و هرمکان از تأسیسات هستهای و نظامی را نپذیرد، ایالاتمتحده، گردش پول در سیستم مالی جهانی را برای ایران سخت خواهد کرد».
برنی سندرز، دموکرات (موافق)
آیا شما از توافق هستهای دولت اوباما با ایران حمایت میکنید؟
بله.
سناتور دموکرات اهل ورمونت نظرش راجع به توافق را چندماه پیش اینطور بیان کرد: «این همه آن چیزی نیست که میتوانست باشد، اما قطعا بهتر از جنگ است». در اظهارنظری در پی اعلام توافق و پیش از آنکه رضایت رسمی خود از توافق را اعلام کند، سندرز توافق را «پیروزی دیپلماسی بر قدرت نظامی» توصیف کرد.
تد کروز جمهوریخواه (مخالف)
آیا شما از توافق هستهای دولت اوباما با ایران حمایت میکنید؟
خیر
پیام ماه گذشته تد کروز به دموکراتها بعد از نشستی با جان کری و دیگران که پشت درهای بسته انجام شد، نظر این سناتور تگزاسی را مشخص میکند: «آنها باید تصمیم بگیرند که یا به حفظ امنیت ملی، ایستادن کنار دوست و متحد خود، اسرائیل و حفظ جان میلیونها آمریکایی رأی دهند یا وفاداری حزبی به کاخ سفید را بالاتر از مسئولیتی که هرکدام از ما داریم قرار داده و آن را ارج دهند».
اگر حمایت نمیکنید، فکر میکنید برای کنترل ایران چه باید کرد؟
کروز قبلا گفته است که ریاستجمهوری او به معنای پایان توافق است. در ابتدای ماه جاری، در بخشی از نظر مبهمش و با اتخاذ استراتژی «بیایید هر کاری برای توقف ایران انجام دهیم»، پیشنهاد داد که هر ایالتی باید به طور مستقل تحریمهایش را بر ایران تحمیل کند. او رسما استفاده از نیروی نظامی برای جلوگیری از دستیابی به سلاح هستهای را نفی نکرده است.