آنگونه که پیشتر اعلام شد، مذاکرات ایران و ۱+۵ شهریورماه امسال بهصورت جدی از سوی مذاکرهکنندگان ارشد پی گرفته میشود. بنابراین احتمال میرود مجمع عمومی سازمان ملل محلی باشد که وزرای امورخارجه و روسای جمهور۱+۵ و ایران برای گفتوگو و تبادلنظر پیرامون پرونده هستهای در نظر میگیرند اما این بدان معنا نیست که در صحن مجمع عمومی سازمان ملل پرونده هستهای ایران بررسی میشود. این راهروها و حاشیه مجمع عمومی سازمان ملل است که برای پرونده هستهای ایران و افراد موثر در آن اهمیت دارد. چراکه بازار رایزنیها درحاشیه مجمع عمومی سازمان ملل داغ میشود. هیاتهای مختلف و اعضای ۱+۵ از فرصت مجمع عمومی بهره میبرند و حاشیه مجمع عمومی سازمان ملل آغازی میشود برای مذاکرات جدی ایران و ۱+۵ در روزهای پس از آن تا آذرماه. بهنوعی میتوان گفت، گفتوگوهای ایران و ۱+۵ با رایزنیهای دوجانبه در نیویورک آغاز و در نهایت دور بعدی مذاکرات در یکی از پایتختهای مورد توافق طرفین در روزهای بعد به سرانجام میرسد البته باید درنظر داشت که به موجب ماده۱۲، مجمع عمومی سازمان ملل نمیتواند محل بررسی پرونده هستهای ایران باشد چراکه این پرونده به شورای امنیت این سازمان ارجاع شده و تنها با رای اکثریت اعضای شورای امنیت سازمان ملل است که این پرونده راه عادی شدن را در پیش میگیرد. به یک معنا میتوان گفت، مذاکرهکنندگان کشورمان از یکسو به دنبال عادی شدن پرونده هستهای ایران هستند و از سوی دیگر در تلاشند تا از میزان تحریمها بکاهند. مذاکرهکنندگان غربی نیز تلاش دارند از غیرنظامیبودن برنامه هستهای ایران اطمینان حاصل کنند البته نباید از نظر دور داشت که هر یک از اعضای ۱+۵ انتظارات مختلفی از مذاکرات و پرونده هستهای ایران دارند. اعضای اتحادیه اروپا انتظار گشایش درهای بازار ایران به روی کالاهای خود و گسترده شدن مبادلات بازرگانی که به سبب تحریمها محدود شد را دارند. روسیه و چین هم بهدنبال اهداف خاص اقتصادی و سیاسی خود در معادلات بینالمللی هستند. بنابراین از هماکنون که مردادماه است، مقامات ایران و ۱+۵ تدارک شهریورماه را برای گفتوگوهای دوجانبه و چندجانبه میبینند؛ یعنی ما در آینده شاهد بازار داغ گفتوگوهای دوجانبه و چندجانبه حول پرونده هستهای ایران در حاشیه برگزاری مجمع عمومی سازمان ملل هستیم.
* استاد دانشگاه