سفر کاترين اشتون به تهران دو منظوره است؛ او هم به عنوان نماينده سياسی اتحاديه اروپا با هياتی اقتصادی به ايران سفر کرده است و اين سفر بيشتر ناظر به تعاملات بين اتحاديه اروپا و ايران است که در عرصههای مختلف اين تعاملات صورت میگيرد. در موازات آن هم ما مذاکرات ايران و ۱+۵ را طی اين مدت داشتهايم و اين مذاکرات کماکان در جريان است و دور جديد اين مذاکرات در پيش است که او به عنوان نماينده ۱+۵ نيز با مقامات ما ديدار کرد. نفس خود اين مسافرت و گفت و گو و مذاکره حاکی از فضای مساعدی است که به وجود آمده است و اين سفر موجب تقويت اين فضای مثبت میشود. در واقع اشتون و هيات همراه او سفر را در راستای پيشبرد تعاملاتی داشتهاند که اتحاديه اروپا در عرصههای مختلف میخواهد با ايران داشته باشد. برای مثال ايران همکاری مشترک دارد در موضوع نفتی در دريای شمال و بريتيش پتروليوم مدعی بوده که به دليل تحريمها موفق به بهرهبرداری از پروژه نشده است و خواهان اين است که تحريمها حداقل در اين زمينه تعليق بشود تا بتواند پروژه را ادامه دهد. در موارد ديگر مانند داد و ستدهای تجاری نيز اروپايیها مايلند تا با ايران تعامل داشته باشند. آمدن اين هيات انگيزه اتحاديه اروپا برای ايجاد فضايی مساعد جهت ارتباطات و تعاملات را نشان میدهد. از سوی ديگر اين حضور نشان از اين است که مذاکرات به نتايج مثبتی منتهی می شود و از همين لحاظ می تواند مخالفان مذاکرات و تندروها را ضعيف کرده و مجبور به عقب نشينی بکند. در واقع هر گام مثبتی که برداشته بشود مواضع تندروهای داخلی را کمرنگ میکند و بر عکس آن نيز صادق است و اگر مذاکرات در هر قدم موفقيت آميز نباشد فضا را برای موضع گيری به مخالفين توافقات می دهد. در اين بين می بينيم که خانم اشتون در کنار مقامات رسمی ايران با آقای جليلی، که پيش از روی کار آمدن دولت جديد با ايشان مذاکره می کرده نيز ديدار داشته است. دليل اين ديدار میتواند قصد اشتون برای دريافت نظر و موضع اصولگرايان در فضای جديد باشد. گفتوگو با نمايندگان نگرشهای مختلف در ايران در دستور کار خانم اشتون بوده است و اين نشان دهنده اين است که غرب نسبت به نظرات اصولگرايان بیتفاوت نيست، البته اصولگرايان وحدت نظر ندارند، بنابراين اشتون با آقای لاريجانی که نظری بينابين دارد و نيز با آقای جليلی که نماينده نگرش اصولگرايان تندرو در رابطه با پرونده انرژی هستهایست گفتوگو کرده است. اين دريافت نظرات گروههای مختلف در ارزيابی نهايی غرب بی تاثير نخواهد بود. درگيری اصلی دولت در اين برهه نزديک به عيد نوروز اما مسئله اقتصادی است و مسئله اقتصادی ايران نيز با بحث تحريم ها گره خورده است. دولت وارث وضعيتی است که از لحاظ اقتصادی و بيکاری و تورم و نابسامانی به هيچ عنوان وضعيتی مطلوب نبوده است. دولت تمرکز خود را بر روی سياست خارجی و مسئله پرونده هستهای و جذب سرمايه خارجی به اشکال مختلف گذاشته است و آمدن اين هيات به ايران دال بر پاسخ به آقای روحانی برای رسيدن به توافقات اقتصادی و مالی و تجاری بوده است.
*تحليلگر مسائل بين الملل