ايران امروز

ایرانیان و ارزش‌های دموکراتیک

منوچهر اردلان
پرس ایران
یووال پورات مسئول یک گروه پژوهشی که گفته می‌شود تحقیقی آماری درباره‌ی نظر مردم ایران درباره دموکراسی انجام داده‌اند می‌نویسد:"ما متوجه شدیم که شکاف عمیقی میان پتانسیل جامعه برای برخورداری از نظامی دموکراتیک وآزاد از یک سو و میزان دموکراسی واقعا موجود در ایران از سوی دیگر وجود دارد. نتایج تحقیقات ما نشان می‌دهد که جامعه‌ی ایران در کلیت خود از ارزش‌های لیبرالی برخوردار است که در تضادی آشکار با رژیم بنیادگرای حاکم قرار دارد. این تضاد توانمندی قابل توجهی به تغییر رژیم و توسعه‌ی دموکراسی در ایران می‌دهد".


پژوهشی که گفته می‌شود زیر نظر یک پژوهشگر استراتژیست اسرائیلی بنام یووال پورات صورت گرفته است به نتایجی درباره موضع مردم ایران درباره دموکراسی دست یافته که ممکن است برای برخی، بویژه در غرب، شگفت‌آور باشد اما گمانه‌زنی‌های بسیاری از پژوهشگران جامعه‌شناس ایرانی را تایید می‌کند که به طور خاص در سه ساله اخیر که نشان از نارضایی گسترده مردم از رفتار دموکراسی ستیزانه و دیکتاتوری لجام گسیخته‌ی رژیم اسلامی حاکم برایران دارد، به روی آن پای ‌فشرده‌اند.

یووال پورات در مقاله‌ای که در شماره روز یکشنبه ۱۳ می درروزنامه‌ی وال استریت جورنال انتشار یافته‌ است می‌نویسد که در مجادله بر سر تلاش ایران برای دستیابی به سلاح اتمی، جای خالی مردم ایران بخوبی احساس و اغلب، نظرات ۸۰ میلیون تن جمعیت این کشور به فراموشی سپرده می‌شود. به گفته‌ی او، این کمبود انگیزه‌ای برای خود وی و همکارانش برای تحقیق درباره‌ی نیروهای محرکه در جامعه ایران بوده است. پورات می‌گوید که نشانه‌هایی در خیابان‌ها و به روی اینترنت ، حکایت از نبردی میان بنیادگرایان اسلامی و آنان که خواهان آزادی و دموکراسی بودند می‌کرد. اما داده‌های آماری موجود ناچیز بود وبنابراین، آنان تصمیم گرفتند که بدانند موضع اکثریت مردم ایران چیست.

یووال پورات می‌گوید که بزودی متخصصان برجسته‌ای در رشته‌های روانشناسی اجتماعی، فرهنگ و مذهب شیعه، آمار و چندین دوجین از داوطلبان پارسی زبان به جمع آنان پیوستند و کار انتخاب نمونه‌های آماری، حدود ۱۰۰۰ تن، در ایران برای مصاحبه آغاز شد.

به نوشته یووال پورات مصاحبه‌ها بگونه‌ای ناشناس وبطوری که امنیت مصاحبه‌ شنوندگان تضمین شود، صورت گرفته است. پرسش‌هایی مانند "آیا شما طرفدار دموکراسی هستید یا مخالف آن" که بطور معمول در چنین مصاحبه‌هایی مطرح می‌شوند، بدلیل شرایط داخل ایران و برای حصول اطمینان از دریافت پاسخی که نشان دهنده‌ی نظرات واقعی پاسخ دهندگان باشد، با پرسش‌هایی مانند این پرسش که "آیا برای فرد اهمیت دارد که خود درباره زندگی‌اش تصمیم بگیرد"، جایگزین شدند.
نتایج این نظرسنجی شگفت‌آور بود و نشان می‌داد که در کنار ارزش‌های سنتی، در جامعه‌ی ایران حمایت گسترده‌ای از ارزش‌های لیبرالی وجود دارد.


یووال پورات می‌نویسد هنگامی که تیم پژوهشگران نتایج حاصل از این نظرسنجی را با نتایج بدست آمده از دیگر کشورهای جهان مقایسه کردند، دیدند که ایرانیان در رده‌ی بالایی قرار دارند. در مقایسه با ۴۷ کشور جهان، توانمندی جامعه ایرانی برای دموکراسی لیبرال بیشتر از ۲۳ کشور از جمله کشور‌های عربی مانند مصر و مغرب و اردن وکشورهای آسیایی مانند کره‌ی جنوبی، هند، مالزی و تایلند است. در مقایسه با کشورهای اروپایی مانند روسیه، اوکراین، اسلوکی و رومانی نیز گرایش به دموکراسی لیبرال در ایران بیشتر است.
آقای پووال پورات ادامه می‌دهد که گروه او متوجه شکافی بطور غیرعادی بزرگ میان توانمندی‌برخورداری از دموکراسی لیبرال در ایران از یک سو و میزان دموکراسی واقعا موجود در آن کشور از سوی دیگر شدند. وی می‌افزاید که نتایج پژوهش های گروه او نشان می‌دهد که جامعه‌ی ایران، بطور کلی، ساختارهای ارزشی لیبرال‌ و دموکراسی‌خواهانه دارد که در تضاد آشکار با ارزش‌های رژیم بنیادگرای اسلامی است. این تضاد توانمندی بزرگی به تغییر رژیم و پیشرفت دموکراسی در ایران می‌دهد.

منبع: http://www.iranresearch.org