ايران امروز

اخبار و گزارشها مربوط به طرح بومى گزينى جنسيتى

فروغ سميع نيا/مدرسه فمنيستى
پنجشنبه ۱۸ مهر ۱۳۸۷
اخيرا نمايندگان مجلس طرحى را در مجلس مطرح كرده اند كه بر اساس آن سازمان سنجش و دانشگاه آزاد اسلامى موظف خواهند بود سياست هايى اتخاذ كنند كه حتى الامكان داوطلبان دختر در نزديكى محل سكونت شان پذيرش شوند. اين طرح كه مانع دسترسى دختران شهرستانى به دانشگاههاى معتبر شده و همچنين مانع استقلال دختران پس از ورود به دانشگاهها مى شود٬ اعتراض عده زيادى از دانشجويان و فعالين اجتماعى را برانگيخت. گزارش زير نگاهى به ديدگاههاى مختلف به اين طرح است:

اظهار نظر مسئولين در باره طرح بومى گزينى جنسيتى:
نماينده مردم بابل طرح بومى گزينى جنسيتى را تضييع حقوق دختران نمى داند
يك عضو كميسيون آموزش مجلس با تشريح طرح الزام دانشگاهها به پذيرش دانشجويان دختر در محلى كه سكونت مى كنند، گفت: «تلاش مى كنيم اين طرح را در پائيز در مجلس به نتيجه مى رسانيم و به مردم نيز اطلاع رسانى مى كنيم كه چنين سياستى در كنكور ۸۸ پيش رو است». على كريمى فيروز رجايى نماينده مردم بابل در مجلس درباره بحث ديگرى كه در اين طرح مورد توجه قرار گرفته است، گفت: “در راستاى اجراى سياست بومى گزينى و مصوبه شوراى عالى انقلاب فرهنگى بايد توسعه كمى و كيفى مراكز آموزش عالى در دستور كار وزارت علوم و دانشگاه آزاد اسلامى قرار گيرد يعنى اگر قرار است به يك شهروند استان كهكيلويه و بوير احمد حق انتخاب دانشگاههاى معتبر در تهران و اصفهان و شيراز را ندهيم بايد در دانشگاههاى آن استان فرصتهايى را ايجاد كنيم تا داوطلب آن استان بتواند از دانشگاهى در استان خود بهره مند شود كه هم از نظر كمى و هم از نظر كيفى توسعه يافته است.” اين عضو كميسيون آموزش و تحقيقات مجلس در پاسخ به واكنش احتمالى دختران نسبت به طرح “الزام دانشگاهها به پذيرش دانشجويان دختر در محلى كه سكونت مى كنند” گفت: “اين طرح به معناى تضييع حقوق آنها نيست بلكه تاكيد دارد كه ظرفيت سازى در آموزش عالى نيز بايد اتفاق بيافتد بنابراين اين طرح در راستاى تحقق خواسته هاى خانواده ها و خود دختران است. در حال حاضر با حجم بالايى از دخترانى كه در استانهاى دور قبول مى شوند و بعد مى خواهند به محل سكونت خود بازگردند مواجه هستيم

بادامچيان طرح پذيرش دختران در محل سكونت خود را هديه مجلس به خانواده ها مى داند
اسد الله بادامچيان با اشاره به طرح الزام دانشگاه ها، مراكز و موسسات آموزش عالى به پذيرش دانشجويان دختر در محل سكونت آنها كه هفته گذشته تقديم هيات رييسه مجلس شد، افزود: “ادامه تحصيل دانشجويان دختر در خارج از محل سكونت مشكلات فراوانى را به همراه دارد.”وى با بيان اينكه در اين طرح پذيرش دانشجويان دختر در محل سكونت والدين و همسر و يا قبول انتقال به شرط رتبه برابر تصريح شده است، گفت: “تمامى جوانب حقوقى اين طرح نيز مدنظر قرار گرفته است. “ نماينده مردم تهران خاطرنشان كرد: “اين طرح هديه ما به خانواده ها و از خدمات ارزنده مجلس هشتم به شمار مى آيد. وى گفت: بر اساس اين طرح مفيد و موثر، بسيارى از مشكلات دختران حل خواهد شد.

رييس سازمان سنجش بومى گزينى را امرى مثبت مى داند
رئيس سازمان سنجش آموزش كشور در رابطه با ميزان بومى گزينى در كنكور ۸۸، خاطر نشان كرد: هفته آينده گزارشى در خصوص ‌بومى گزينى به شوراى عالى انقلاب فرهنگى ارائه خواهيم داد و آمارهاى ما حاكى از آن است كه بر خلاف ادعاهايى كه بومى گزينى را مساله‌اى منفى مى‌دانند، بومى‌گزينى امرى مثبت است. دكتر پورعباس با بيان اينكه در رشته‌هاى دندانپزشكى، پزشكى و داروسازى نيز در كنكور ۸۷ بومى گزينى ناحيه‌اى و منطقه‌اى اعمال شده است، گفت:‌ بومى‌ گزينى ۴ مرحله استانى، ناحيه‌اى، منطقه‌اى و كشورى دارد كه در برخى رشته‌ها مثل هنر بومى ‌گزينى كشورى بوده است.

سليمى: دليل طرح بومى گزينى مشكلات اجتماعى دخترانى است كه به دانشگاههاى دور از شهر محل سكونتشان مى روند
عليرضا سليمى عضو كميسيون آموزش مجلس درباره طرح بومى گزينى جنسيتى گفت: امسال بحث بومى سازى مشكلاتى را براى داوطلبان كنكور سراسرى اعم از دختر و پسر ايجاد كرد. هدف از بومى سازى اين بود كه يك مقدار دانشجويان دختر كه به مشكلات بيشترى براى رفت و آمد از شهر محل سكونت خانواده تا شهر محل تحصيل دانشگاهى شان دچار هستند بتوانند آسوده تر در محل زندگى شان تحصيل كنند و يك سرى تبعات را نداشته باشند.

نماينده مردم محلات و دليجان در مجلس طرح "الزام دانشگاهها به پذيرش دانشجويان دختر در محلى كه سكونت مى كنند" را به منزله الزام سازمان سنجش و مجموعه آموزش عالى براى انديشيدن تمهيداتى دانست كه دانشجويان دختر حتى الامكان در محل زندگى خودشان تحصيل كنند و گفت: برخى از داوطلبان در كنكور سراسرى امسال رتبه هاى خوبى داشتند اما به دليل اينكه به صورت ناحيه اى و استانى انتخاب رشته نكرده بودند قبول نشده بودند و حقشان تضييع شد. طرح جديد جمعى از نمايندگان مجلس از اين مشكل جلوگيرى مى كند.

عزت الله دهقان: اين طرح در راستاى تحقق خواسته هاى خانواده ها و خود دختران است
دكتر عزت اله دهقان عضو كميسيون آموزش مجلس گفت: يكى از دلايل پيشنهاد و تدوين اين طرح اين است كه در حال حاضر دانشجويان دختر براى تحصيل در دانشگاه هاى دور از شهر خود، با مشكلات متعددى از جمله تهيه خوابگاه و رفت و آمد مواجه هستند؛ حتى برخى از گزارش ها حاكى از آن است كه درصد كمى از دانشجويان دختر كه در شهرهاى ديگرى پذيرفته شده اند، به دليل مخالفت خانواده يا به دليل نبود و كمبود خوابگاه دانشجويى در آن شهر، از تحصيل در دانشگاه انصراف داده اند.بنابراين طرح الزام دانشگاه ها به پذيرش دختران در محل سكونتشان، با لحاظ كردن موارد استثنايى، مى تواند گام مهمى در راستاى اصلاح سياست بومى گزينى باشد.كريمى، ديگر عضو كميسيون آموزش مجلس، با تشريح طرح الزام دانشگاه ها به پذيرش دانشجويان دختر در محل سكونتشان گفت: تلاش مى كنيم اين طرح را در پاييز در مجلس به نتيجه برسانيم و به داوطلبان نيز اطلاع رسانى مى كنيم كه چنين سياستى در كنكور ٨٨ اتخاذ شده است.وى در گفت وگو با مهر با بيان اين مطلب، درباره توجيه ارائه اين طرح توسط جمعى از نمايندگان مجلس شوراى اسلامى گفت: تبعات فرهنگى و فشارهاى اقتصادى كه در نتيجه جابه جايى فرزندان ازاستان محل سكونت به استان هاى ديگر به خانواده ها وارد مى شود، از دلايل ارائه اين طرح است. وى افزود: دانشجويان اعم از دختر و پسر به نمايندگان مجلس مراجعه مى كنند و خواستار تسهيل در امور نقل و انتقال محل تحصيل مى شوند. به عنوان مثال افرادى كه در شمالى ترين استان كشور ساكن هستند، در جنوبى ترين و دورترين نقاط كشور قبول شده اند و اكنون به دنبال نقل و انتقالات و استفاده از امتياز ميهمانى و ... هستند.عضو كميسيون آموزش و تحقيقات مجلس اضافه كرد: همچنين سياست كلى پذيرش بومى دانشجو كه مصوب شوراى عالى انقلاب فرهنگى است و سازمان سنجش نيز امسال به استناد همين مصوبه، بومى گزينى را در دستور كار خود قرار داد، عنوان مى كند كه داوطلبان حائز شرايط تاحد امكان در نزديكى محل سكونت خودشان پذيرش شوند. البته اين قضيه براى خواهران مضاعف است.اين عضو كميسيون آموزش و تحقيقات مجلس در پاسخ به واكنش احتمالى دختران نسبت به طرح «الزام دانشگاه ها به پذيرش دانشجويان دختر در محلى كه سكونت مى كنند»، گفت: اين طرح به معناى تضييع حقوق آن ها نيست بلكه تأكيد دارد كه ظرفيت سازى در آموزش عالى نيز بايد اتفاق بيفتد، بنابراين اين طرح در راستاى تحقق خواسته هاى خانواده ها و خود دختران است. در حال حاضر با حجم بالايى از دخترانى كه در استان هاى دور قبول مى شوند و بعد مى خواهند به محل سكونت خود بازگردند، مواجه هستيم.نماينده مردم بابل در مجلس تصريح كرد: البته اگر قرار باشد براى دختران فرصت سوزى شود يا عدالت آموزشى به خطر بيفتد، دختران حق اعتراض دارند اما طرح «الزام دانشگاه ها به پذيرش دانشجويان دختر در محلى كه سكونت مى كنند» به منظور ايجاد عدالت آموزشى است.

فاطمه آجرلو: طرح الزام دانشگاه ها به پذيرش دختران در محل سكونت در راستاى طرح اصلاح بومى گزينى مطرح شده است
آجرلو نيز با اشاره به اين كه پيشنهاد استثنا كردن دانشگاه هاى معتبر از سياست بومى گزينى در كميسيون آموزش در حال بررسى است، به خراسان گفت: در جلسات كميسيون آموزش كه با حضور مسئولان وزارت علوم و سازمان سنجش برگزار شد، نحوه بومى گزينى بررسى و در نهايت قرار شد كه سازوكارى براى اعمال بومى گزينى اتخاذ شود تا حق داوطلبان با رتبه هاى بالا و علاقه مند به تحصيل در دانشگاه هاى برتر ضايع نشود.وى افزود: سياست بومى گزينى، مورد پذيرش كارشناسان، نمايندگان و مسئولان است اما اين سياست بايد به گونه اى اعمال شود كه حق داوطلبان ممتاز و متقاضى براى تحصيل در دانشگاه هاى شاخص و برتر ضايع نشود؛ بنابراين طرح جامعى در اين زمينه تدوين شده و پيشنهاد استثنا كردن دانشگاه هاى برتر و شاخص از اين سياست در حال بررسى است.آجرلو همچنين طرح الزام دانشگاه ها به پذيرش دختران در محل سكونت را از ديگر طرح هايى دانست كه در راستاى اصلاح بومى گزينى مطرح شده است.

نظر دانشجويان درباره طرح بومى گزينى جنسيتى
وحيده مولوى، فعال دانشجويى و عضو كمپين ضد سهميه‌بندى جنسيتى، مى گويد: «يك دولت بنيادگرا وقتى مى‌خواهد مردمش را محدود كند يا يك‌سرى محدوديتها براى مردم ايجاد كند، اولين قشرى كه مى‌تواند اين محدوديتها را در موردشان اعمال كند دختران يا زنان آن مملكت هستند. دختر دانشجويى از مشهد كه بجاى پزشكى، داروى‌سازى يا دندانپزشكى، مجبور شده است دامپزشكى بخواند، به دويچه‌وله مى‌گويد: «من رتبه‌ى نهصد و هشتاد شدم. سال دوم هستم. سال اول كه كنكور دادم، هزار و دويست شدم، به علت شصت به چهلى كه كردند. يعنى شصت درصد پسرها را گرفتند و چهل درصد دخترها، و من قبول نشدم. امسال هم كه رتبه‌ى نهصد آوردم بازهم قبول نشدم، با وجود اين كه ظرفيت‌ها هم براى پزشكى، هم دارو و دندان‌سازى زياد شده بود. مثلا در شهرهايى مثل شاهرود و سبزوار كه پزشكى نداشتند، رشته‌ى پزشكى هم آمد، ولى به‌خاطر طرح استانى‌سازى قبول نشدم. در صورتى كه پسرى با رتبه دو هزار و ششصد پزشكى تهران قبول شده؛ تهرانى كه هميشه زير دويست گرفته است.»

نسيم سرابندى: در صورت آگاهى بخشى مناسب و شكل گيرى اعتراضات به شكل گسترده، مى توانيم جلوى بومى گزينه جنسيتى را بگيريم
نسيم سرابندى، يكى از اعضاى كميسيون زنان دفتر تحكيم وحدت، در گفت و گو با راديو فردا مى گويد: «تبعيض عليه دختران دانشجو با استانداردهاى آموزشى در هيچ جاى دنيا مطابقت ندارد». وى درباره اينكه چقدر اميدوارند كه جلوى اين طرح را بگيرند با توجه به پخش بروشور مى گويد: شايد اين، اولين راه براى اعتراض و در عين حال، آگاهى مردم باشد. اما گام هاى بعدى اين است كه پس از اين آگاهى٬ گروه هاى مختلف زنان و فعالين جامعه مدنى٬ دست به دست هم دهند و اعتراضى همگانى٬ عليه اين مساله تبعيض در تحصيل و آموزش كه در سه چهار سال اخير رواج پيدا كرده است، صورت دهند٬ چون اين طور كه پيش مى رود٬ اين سكوت و ناآگاهى مردم، برداشتن گام دوم را هم براى مسئولين راحت كرده است. آنها خيلى راحت طرح سهميه بندى را در دانشگاهها به اجرا در آوردند و حال٬ به دنيال اجراى طرح بومى گزينى جنسيتى هستند كه اين طرح، تبعيض را خيلى بيش از گذشته نهادينه مى كند. اين مسئله اى است كه تنها كميسيون زنان تحكيم يا نهادهاى دانشجويى نمى توانند در مقابل آن به تنهايى بايستند. آنها واقعا به كمك و يارى فعالين جامعه مدنى نياز دارند».

بيانيه هايى در مخالفت با طرح بومى گزينى جنسيتى
كميسيون زنان تحكيم با انتشار بروشورى به بومى گزينى جنسيتى و سهميه بندى جنسيتى اعتراض كرد .

در اين بروشور كه طى روزهاى گذشته توسط دختران و پسران دانشجو در برخى دانشگاههاى سطح شهر تهران پخش شد ؛از شهروندان خواسته شده است كه صداى اعتراض خود در برابر اين طرح ناعادلانه را به گوش مسئولين برسانند .در متن اين بروشور در اعتراض به بومى سازى جنستى ،آمده است:‌

«اگر اين طرح تصويب شود، داوطلبين دختر حق ادامه تحصيل در تهران يا ساير شهرهاى بزرگى كه از آن ها فاصله دارند را نخواهند داشت.اين طرح نه تنها داوطلبين دختر شهرستانى را از ادامه تحصيل در تهران باز مى دارد بلكه سبب مى شود داوطلبين دختر تهرانى نتوانند در شهرهاى بزرگ ديگر در رشته هايى پر طرفدارى چون پزشكى، مهندسى و حقوق ادامه تحصيل دهند. همچنان كه اعمال بومى گزينى در كنكور سال ۸۷ بسيارى از داوطلبين دختر و پسر را از پذيرفته شدن در رشته هاى مورد علاقه شان در دانشگاه هاى برتر بازداشت». در بخش ديگرى از اين بروشور تاكيد شده است كه «اعمال چنين محدوديت هايى آشكارا با اصل بيست و يكم قانون اساسى كه ايجاد زمينه هاى مناسب براى رشد شخصيت زن و احياى حقوق مادى و معنوى او را از وظايف دولت دانسته است،در تضاد است».

انجمن هاى اسلامى دانشكده هاى فنى و پزشكى دانشگاه تهران با انتشار بيانيه يى نسبت به اعمال سياست بومى گزينى از سوى وزارت علوم براى كنكور امسال اعتراض كردند
در بيانيه انجمن هاى اسلامى دانشگاه تهران با اشاره به بى تدبيرى ها و سوءمديريت ها در وزارت علوم آمده است؛ «در شرايطى كه امكانات آموزشى در سطح دانشگاه هاى كشور به صورت يكسان توزيع نشده است، چنين دستورالعملى كه دانشگاه هاى شهرهاى بزرگ را به دانش آموزان آن بوم اختصاص مى دهد، دور از بديهى ترين اصول عدالت است در ادامه اين بيانيه آمده؛ «به هر حال بايد از تجربيات گذشته بهره گرفت و بهره گيرى از خرد جمعى و نظر كارشناسان را از يك سو و نظارت هاى صحيح و اصولى از سوى ديگر را مانع پايمال شدن حق مردم قرار داد و در صورت اتخاذ سياست هاى غلط با جسارت نسبت به آنها برخورد كرد.» انجمن اسلامى دانشكده هاى فنى و پزشكى دانشگاه تهران در پايان بيانيه خود از نمايندگان مجلس خواسته اند به موضوعاتى از قبيل انتصابى بودن روساى برخى دانشگاه هاى كشور، بازنشستگى استادان، نقصان فضاهاى علمى، آموزشى و رفاهى دانشگاه ها و عدم تناسب با جمعيت دانشگاهى كشور، سياست مقاله محورى در ارزشيابى ميزان توليد علم و عدم توجه به نيازهاى كشور و… وارد شده و با سياست هاى غلط وزارت علوم در اين زمينه ها هم مقابله كنند.

جمعى از فعالان سياسى تحت عنوان دانشجويان، دبيران و والدين با انتشار بيانيه يى نسبت به اتفاقات اخير و اقدامات وزارت علوم در بومى گزينى دانشجو براى كنكور امسال اعتراض كردند.
در بخش هايى از اين بيانيه آمده است: «ثمره اجراى مصوبه جديد شوراى عالى انقلاب فرهنگى، محروم شدن بسيارى از داوطلبان شهرستانى با رتبه هاى خوب و بسيار خوب، از ادامه تحصيل در دانشگاه هاى خوب كشور است. اين كار با اصول قانون اساسى جمهورى اسلامى مبنى بر ايجاد فرصت برابر تحصيلى براى همگان در تناقض است، از آنجايى كه تعدادى از دانشگاه هاى با سطح علمى بالا در تهران قرار دارند، با اعمال اين سهميه در كنار سهميه هاى ديگر مانند سهميه فرزندان استادان و… باعث مى شود كه بسيارى از داوطلبان با رتبه هاى خوب و حتى برخى نخبگان، تحت عنوان بومى سازى، از ادامه تحصيل در اين دانشگاه ها محروم شوند.

نظرمحمد حسين فرجاد آسيب شناس اجتماعى درباره پذيرش دختران در محل سكونتشان
با تصويب طرح پذيرش تحصيلات دختران در محل اقامت پدر و مادر و يا همسر، دختران به موجودات غيراجتماعى تبديل مى‌شوند. محمدحسين فرجاد آسيب‌شناس اجتماعى با اعلام اين مطلب گفت: ممكن است اين طرح از نظر عاطفى براى يك دختر دانشجو خوب باشد ولى جلوى رشد اجتماعى وى را مى‌گيرد.وى با اشاره به اينكه دختران دانشجو بايد بتوانند خارج از خانواده روى پاى خود بايستند تصريح كرد:‌ دختران دانشجو بايد احساس كنند كه عضوى از اين جامعه هستند و بتوانند در شهرهاى بزرگ مستقل زندگى كنند. اين آسيب‌شناس گفت: به دليل ناهنجارى‌هاى اجتماعى در شهرهاى بزرگ و مشكلات خوابگاه در ابتدا اين طرح بسيار پسنديده است ولى خانواده‌ها مى‌توانند با آگاه كردن فرزندان خود نسبت به انحرافات اجتماعى زمينه را براى اجتماعى شدن آنها فراهم كنند.

پس از اعتراضات مجلس طرح بومی گزینی جنسیتی را به شورای عالی انقلاب فرهنگی واگذار کرد
عضو كميسيون آموزش و تحقيقات مجلس شوراي اسلامي گفت: طرح بومي گزيني دانشجويان دختر به شوراي عالي انقلاب فرهنگي واگذار شد.

علي كريمي فيروزجايي روز دوشنبه در گفت و گوي اختصاصي با ايرنا در تشريح جلسه امروز كارگروه آموزش عالي در خصوص طرح الزام دانشگاه ها، مراكز و موسسات اموزش عالي به پذيرش دانشجويان دختر در محل سكونت آن ها، افزود: طي چند سال گذشته از سوي مقام معظم رهبري مطرح شد كه اگر موضوعي در دستور كار مجلس شوراي اسلامي قرار گيرد شوراي عالي انقلاب فرهنگي در اين موضوع ورود نكند و بر عكس اگر موضوعي در دستو كار شوراي عالي انقلاب فرهنگي قرار گرفت، مجلس شوراي اسلامي ورود نكند.

وي افزود: بر اساس گفته مقام معظم رهبري طرح الزام دانشگاه ها، مراكز و موسسات اموزش عالي به پذيرش دانشجويان دختر در محل سكونت آن‌ها به شوراي عالي انقلاب فرهنگي واگذار شد تا اين شورا در خصوص اين طرح به بحث و بررسي بپردازد.