۲۷ مهر ۱۴۰۲ - ۱۹ اکتبر ۲۰۲۳
همزمان با شدت گرفتن جنگ غزه میان اسرائیل و حماس، بسیاری در شبکههای اجتماعی به دنبال پاسخ این سوال هستند که یهودستیزی چه فرقی با ضد صهیونیسم بودن دارد.
معنای این عبارات چیست؟
یهودستیزی یعنی داشتن پیشداوری و تعصب علیه یهودیان که از قرنها پیش وجود داشته است
ضد صهیونیسم را میتوان به صورت کلی به عنوان مخالفت با موجودیت کشور اسرائیل تعریف کرد
یهودستیزی چیست؟
یهودیان قرنهاست که با تعصب، خصومت و آزار و اذیت روبرو بودهاند.
در جریان جنگ جهانی دوم شش میلیون یهودی به دست نازیها و متحدانشان قتل عام شدند؛ کشتاری که با نام «هولوکاست» شناخته میشود.
یهودستیزی در دوره معاصر میتواند به شیوههای گوناگونی دیده شود، از جمله - و نه فقط محدود به - تئوریهای توطئه درباره این که یهودیان نظام مالی جهان و رسانهها را در دست دارند، حمله به کنیسهها، آزار کلامی یا نفرتپراکنی، و همین طور میمها و محتوای توهینآمیز در شبکههای اجتماعی.
کسانی که دیدگاههای متفاوتی درباره اسرائیل دارند، گاهی درباره این موضوع دچار اختلاف نظر میشوند که آیا بعضی اظهارنظرها یا ابراز عقاید یهودستیزانه هست یا نه. بیشتر اوقات این بحثها به اسرائیل و مفهوم «صهیونیسم» مربوط میشود.
صهیونیسم چیست؟
صهیونیسم اواخر قرن ۱۹ میلادی به عنوان یک جنبش سیاسی در اروپا شکل گرفت. این جنبش به دنبال ایجاد یک کشور یهودی در سرزمین «فلسطین» بود که یهودیان آن را «سرزمین اسرائیل» کهن میدانستند.
سازمان ملل متحد توصیه کرد که فلسطین به دو کشور یهودی و عرب تقسیم شود، و در سال ۱۹۴۸ میلادی - همزمان با پایان قیمومیت بریتانیا بر فلسطین - کشور اسرائیل تشکیل شد.
اما بسیاری از ساکنان عرب سرزمین فلسطین و مناطق اطراف آن مخالف ایجاد اسرائیل بودند و به رسمیت شناختن چنین کشوری را به معنای رد و انکار حقوق مردم عرب میدانستند.
در حال حاضر معمولا کسانی به عنوان بخشی از جنبش صهیونیستی شناخته میشوند که به حفاظت و گسترش اسرائیل به عنوان کشور یهود باور دارند.
صهیونیسم خود شامل دیدگاههای مختلف و متفاوتی میشود. به عنوان مثال بعضی صهیونیستها معتقد به حق اسرائیل بر زمینهای دیگری ورای مرزهای فعلی آن هستند، اما گروهی دیگر مخالف این باورند.
اکثریت قابل توجه یهودیان صهیونیست هستند اما اقلیت کوچکی در میان آنها به دلایل مذهبی یا سیاسی مخالف صهیونیست هستند.
افراد غیر یهودی هم میتوانند صهیونیست باشند.
ضد صهیونیسم بودن به چه معناست؟
ضدیت با صهیونیسم را میتوان به طور کلی به عنوان مخالفت با موجودیت کشور اسرائیل تعریف کرد.
صهیونیستهایی هستند که منتقد سیاستهای دولت اسرائیل هستند؛ سیاستهایی مانند اشغال کرانه غربی، ساخت شهرکها و همین طور مسیر دیوار حائل که اسرائیل در داخل و دور کرانه غربی میسازد و میگوید که برای جلوگیری از حمله مهاجمان فلسطینی است، اما حامیان فلسطینیان آن را ابزاری برای گرفتن زمینهای بیشتر میدانند.
در بعضی موارد که انتقادها از اسرائیل با لحنی تند بیان میشود، تشخیص این که آن انتقاد انگیزههای یهودستیزانه داشته یا نه، دشوار میشود.
همین موضوع باعث این طرح اتهام شده که ضد صهیونیسم بودن - یا مخالفت با کشور یهود - در واقع شکل مدرنی از یهودستیزی است.
«ائتلاف بینالمللی یادبود هولوکاست» میگوید که بعضی ادعاها درباره اسرائیل و اتهامات علیه آن، یهودستیزی محسوب میشود.
کسانی که مخالف این دیدگاه هستند میگویند که این استدلال، ابزاری در دست حامیان اسرائیل است تا انتقادهای معقول از اسرائیل را سرکوب کنند و آن را نژادپرستانه بخوانند.
گروهی میگویند «صهیونیست» میتواند به عنوان رمزی برای حمله به یهودیان استفاده شود و عدهای دیگر میگویند دولت اسرائیل و حامیانش عمدا ضد صهیونیسم بودن را به جای یهودستیزی به کار میبرند تا از انتقادها شانه خالی کنند.