ولی مطلقه فقیه همواره میزان مشارکت در انتخاباتها و شرکت در تظاهرات حکومتی را نشانه مشروعیت نظام اسلامی به شمار آورده است. ازین روی پیش از انجام انتخاباتها مردم را از راه ترفندهای گوناگون به شرکت در انتخابات تشویق کرده است. برای نمونه در سال ۱۳۹۲ و پس از کودتای انتخاباتی ۸۸ که بی اعتمادی به صندوقهای رای افزایش یافته بود و حکومت برای مذاکرات هستهای آماده میشد، انتخابات را “مظهر خدا باوری”[۱] و مشارکت در آن را “تکلیف و وظیفه” نامید.
در سال ۹۴ وی به ترفند ملیگرایی روی آورد و کوشید چهرهای برد بار در برابر مخالفین از خود نشان دهد و در آستانه انتخابات گفته بود “حتی آن کسانی که نظام را قبول ندارند، برای حفظ کشور، برای اعتبار کشور بیایند در انتخابات شرکت کنند. ممکن است کسی بنده را قبول نداشته باشد، عیبی ندارد.”[۲] اما حدود ۱۰ روز پس از آن، از گفتهاش توهمزدایی کرد و گفت ” این سخن به معنای آن نیست که بخواهند کسانی که نظام را قبول ندارند به مجلس بفرستند.”[۳]
این رویکرد خامنهای که اگر آن را “وقاحت” رهبری ننامیم و تنها به خود شیفتگی و عوامفریبی وی نسبت دهیم در سال ۹۸ و پس از سرکوبهای سالهای ۹۶ و ۹۸ که صدها کشته بهجای گذاشت نیز تکرار شد. وی در بهمن ماه ۹۸، درخواست از مخالفین را با واژههای تازهای چنین بیان داشت: “ممکن است کسی از بنده خوشش نیاید اما اگر ایران را دوست دارد، باید به پای صندوق رأی بیاید.”
در انتخابات پیش رو نیاز خامنهای به صندوق رای افزایش شایان توجهی یافته است بویژه آنکه در آخرین انتخابات مجلس، نرخ مشارکت به پایینترین میزان رسید و بر پایه آمار رسمی در کل کشور ۴۲.۵۷ درصد و در استان تهران تنها ۲۶.۲۴ درصد بود.[۴] وی در سخنرانیاش به مناسبت سال نو دوباره عبارت عوام فریبانهاش را تکرار و از مخالفین نیز با هدف “مقابله با دشمن”[۵] برای شرکت در انتخابات دعوت نمود. اما جالب است که احمد خاتمی هدف واقعی خامنهای نسبت به جذب آراء مخالفین را فاش ساخته و گفته است “هر رایی که به صندوق انداخته میشود، رای آری مجدد به نظام مقدس جمهوری اسلامی ایران است.”[۶]
تلاش خامنهای و کارگزارانش برای دعوت مخالفین به شرکت در انتخابات در حالی صورت میگیرد که در اسفند ماه گذشته بیش از ۱۰ نفر “سوختبر” در بلوچستان به دست نیروهای سپاه کشته شدند و بسیاری از مدافعین حقوق بشر، زنان پیکارگر علیه تبعیض، کنشگران حقوق صنفی کارگران، معلمان و بازنشستگان در زندان به سر میبرند. در ماههای گذشته دهها کنشگر بلوچ و کرد بدون محاکمههای عادلانه به چوبه دار سپرده شدهاند. رژیم ولایی همچنین بتازگی دهها زندانی سیاسی شامل زنان مدافع برابری جنسیتی را به زندانهای شهرستانها تبعید کرده است تا فشار بیشتری برآنان و خانوادههایشان وارد سازد.
خامنهای از تحرکات جامعه مدنی داخل، مخالفین داخل و خارج علیه حاکمیت در هراس است. محکومیت جمهوری اسلامی در سازمان ملل به خاطر نقض گسترده حقوق بشر، کمپین “نه به جمهوری اسلامی”، نامه بیش از صد کنشگر داخلی از جمله به دبیرکل سازمان ملل، مسئول اتحادیه اروپا و کمیسر شورای حقوق بشر که خواستار برگذاری همه پرسی با نظارت شورای امنیت سازمان ملل برای عبور از نظام ” دزد سالار”[۷] و گذار به نظام سکولار دمکرت شدهاند، میتواند فضای نامناسبی را برای مشارکت در انتخابات پیش رو فراهم سازد.
خامنهای در تلاشش برای کشاندن مردم به پای صندوقهای رای در سخنرانی نوروزیاش از ترفندهای دیگری نیز بهره جسته است تا بیاعتمادی مردم نسبت به نهاد ریاست جمهوری و شرایط ناپایدار کشور را ترمیم سازد:
۱- اختیارات رئیس جمهور
خامنهای در مورد اختیارات واقعا موجود رییس جمهور ناچار به دروغگویی شده است: “تقریباً همه مراکز مدیریتی و اکثر امکانات حکومتی در اختیار رییس جمهور است و مدیریتها در بخشهایی مثل قضایی و نظامی در قبال ریاست جمهوری، ناچیز است.”
دولت در نظام دینی “تدارکات چی” است که همواره با دخالتهای بیت رهبری و سپاه روبروست. عبارت تدارکات چی را خاتمی به کار برد و کارگزاران روحانی نیز به اشکال گوناگون به کار بردهاند. بطور نمونه عباس آخوندی، وزیر پیشین مسکن دولت روحانی، در باره بیاختیاری دولت گفته است “مگر پدیده دو دولتی شاخ و دم دارد؟ ... دولت بودجه میهد آنها برای خودشان طرح بودجه مینویسند. در بحث بودجه، قوانینی میگذارند که محیرالعقول است.”[۸] و یا مطهری که بیش از ۱۰ سال در مجلس با زیر بم روابط قدرت در جمهوری دینی آشناست گفته است: “دولت در ایران اقتدار ندارد.”[۹]
۲- بحران اقتصادی
خامنهای در مورد اقتصاد، بدون آنکه از بحران گسترده ی خود ساختهاش در این بخش نام برد که به پاشنه آشیل نظامش تبدیل شده است، به ظرفیتهای طبیعی و انسانی کشور اشاره میکند و خواستار فعال شدن “کمکهای مؤمنانه.... و خیریههای مردمی... نهادهای انقلابی و امنای مساجد ... برای ساماندهی” تولید میگردد. وی وعده میدهد که با بکار بردن این ظرفیتها حتی اگر تحریمها باقی بماند، کشور ” میتواند ... از شکوفاترین اقتصادهای منطقه و حتی جهان باشد.”
بحران اقتصادی کشور در اعتراضات صنفی پراکنده اقشار گوناگون هر روز در گوشه و کنا کشور در جریان است. این بحران سبب تهیدستی گسترده بی پناهان و حتی بخشی از طبقه متوسط نیز شده است. در بین سالهای ۱۳۹۷ تا ۱۳۹۸، خط فقر در تهران برای یک خانوار از ۲.۵ میلیون تومان به ۴.۵ میلیون رسیده است.[۱۰] برپایه گزارش صندوق بین الملی پول، در سال گذشته اقتصاد ایران افتی ۵ در صدی داشته است.[۱۱] با توجه به لجبازی خامنهای مبنی بر خودداری از مذاکره با آمریکا و طرفهای غربی، چشم انداز بهبود شرایط اقتصادی مردم ناامید کننده و تیره تار به نظر میرسد و اقشار مختلف را نسبت به صندوق رای بیاعتمادتر ساخته است.
۳ - بیکفایتی در رویارویی با ویروس کرونا
بحران کرونا نیز مزید بر علت شده و برپایه آمار رسمی بیش از ۶۱ هزار نفر تا کنون جان خود را از دست دادهاند که به باور برخی از مقامهای وزارت بهداشت این شمار دو تا سه برابر بیشتر است.[۱۲] ایران بالاترین شمار مرگ و میر در اثر کرونا را در خاورمیانه داشته است.[۱۳] ابتلای خامنهای به بیماری تئوری توطئه و نفریت کور وی نسبت به آمریکا و غرب، مزید بر بی کفایتی نظام در رویارویی با این بیماری فراگیر شده است. خامنهای در سخنرانی نوروزی سال گذشته و همزمان با گسترش ویروس کرونا در کشور از پدیده خرافی “جن و انس” سخن گفت و چنین برداشت شد که به باور وی این ویروس ساخته “اجنه” است. او در همان سخنرانی حتی آمریکا را به ساخت ویروس کرونا متهم ساخت و به دنبال آن گروهی از اعضای پژشکان بدون مرز که برای رویارویی با ویروس کرونا به ایران آمده بودند اخراج شدند.[۱۴] وی همچنین ورود واکسن آمریکایی و انگلیسی به کشور را ممنوع کرده است. امری که از سوی رآی دهندگان نادیده گرفته نخواهد شد.
ایران در میان کشورهای خاورمیانه پس از افغانستان کمترین شمار واکسن را تزریق کرده است. دست اندرکاران در تلاشاند بیکفایتیها در این زمینه را به گردن کشورهای خارجی و تولید واکسن بیاندازند. بیتردید کمبود واکسن یکی از مشکلات بسیاری از کشورهاست با وجود این، کشورهای منطقه کارکرد بسیار بهتری در زمینه تزریق واکسن به شهروندانشان داشتهاند.[۱۵]
۴- “ول” بودن دنیای مجازی
خامنهای سرکوب اینترنت را نیز برای افزایش مشارکت ضروی تشخیص داده است و بدروغ گفته است که در تمام دنیا فضای مجازی “مدیریت” میشود. “ولی ما افتخار میکنیم که آن را ول کردیم! ... از این فضا استفاده میکند دشمن که با شیوههای روانی مشارکت مردم را در انتخابات کاهش دهد.”
بلافاصله پس از پیام نوروزی خامنهای، سلامی فرمانده سپاه خود را مخاطب گفتههای ولی مطلقه سنجید و اعلان کرد: “برای تحقق انتظارات و منویات” رهبر “ستاد تحقق فرامین نوروزی ۱۴۰۰” تشکیل داده است. وی از جمله افزوده است که “ما فضای مجازی را از ولنگاری رها خواهیم ساخت.”[۱۶] در این راستا انتظار میرود محدودیتهای تازهای علیه رسانههای اجتماعی فضای مجازی حتی تا قطع کامل اینترنت در مقطع انتخابات اعمال گردد.
خامنهای برای رفع نیازش به افزایش مشارکت از تمام امکانات و ترفندهایش بهره خواهد گرفت. احتمالا با ترفند شناخته شده انتخاب بین “بد و بدتر” و ایجاد جنگ زرگری میان کاندیداها میکوشد تنور انتخابات را گرم و مردم را به پای صندوق رای بکشاند. این وظیفه ما مخالفان رژیم است که یک صدا و به دور از پراکندگی از هم اکنون ترفندهایها رژیم را خنثی سازیم.
فروردین ۱۴۰۰
mrowghani.com
[۱] - خامنهای، مراسم بیست و چهارمین سالگرد درگذشت روحالله خمینی، خرداد ۹۲
[۲] - حسین باستانی، حتی کسانی که رهبر را قبول ندارند، شورای گذار،
[۳] - همان
[۴] - بیشترین و کمترین میزان مشارکت استانی در انتخابات مجلس یازدهم، خبر آنلاین. ۱۱ اسفند ۹۸
[۵] - ورود به قرن ۱۳۰۰ آغاز دیکتاتوری.... و حالا قرن جدید همراه با انتخابات است، پایگاه خبری آفتاب، اول فروردین ۱۴۰۰
[۶] - احمد خاتمی، شرکت در انتخابات، آری مجدد به نظام است، رادیو فردا، سوم فروردین ۱۴۰۰
[۷] - نامه کنشگران ایرانی داخل کشور به سازمان ملل: از همه پرسی گذار پشتیبانی کنید، چهار فروردین ۱۴۰۰
[۸] - عباس آخوندی: روحانی باید در خواست انتخابات زودرس میکرد، رادیو فردا، ۵ فروردین ۱۴۰۰
[۹] - مطهری، عدهای راضی به رفع تحریم و احیای برجام نیستند/دولت در ایران اقتدار ندارد.، پایگاه خبری آفتاب، ۰۶ فروردین ۱۴۰۰
[۱۰] - فرَیدون خاوند، سالی که گذشت سال بد بود، رادیو فردا، شش فروردین ۱۴۰۰
[۱۱] - نو و تداوم فشارهای اقتصادی: کرونا و تحریم با مردم چه کرده؟ پایگاه خبری آفتاب، دوم فروردین ۱۴۰۰
[۱۲] - کرونا در ایران؛ آمار روزانه مرگ برای اولین بار به بیش از ۴۰۰ نفر رسید.، بی بی سی فارس، ۷ آبان ۱۳۹۹
[۱۳] - همان
[۱۴] - بهنام قلی پور، مخالفت رهبر ایران با واکسن آمریکایی و انگلیسی چه تبعاتی دارد؟، بی بی سی فارسی ۱۹ دی ۱۳۹۹
[۱۵] - جایگاه ایران از منظر میزان واکسیناسیون کرونا در منطقه» دویچه وله ۲۵ مارس ۲۰۲۱
[۱۶] - سپاه خود را مخاطب پیام نوروزی رهبر برای سامان دادن اوضاع کشور دانست. گویا نیوز ۲۳ مارس ۲۰۲۱