فلیسیا ـ آمالیا لانگر در سال ۱۹۳۰ در خانوادهای یهودی در شهر تارنوو (لهستان) دیده به جهان گشود. بیشتر اعضای این خانواده در «شوآه» به قتل رسیدند. او در سال ۱۹۵۰ راهی اسرائیل شد و از سالهای ۷۰ تا کنون یکی از مشهورترین وکلای مدافع جهان بشمار میرود.
خانم لانگر در سال ۱۹۶۷ علیرغم کارزاری وسیع و خصمانه وکالت فلسطینیها را در دادگاههای نظامی به عهده گرفت.
فلیسیا لانگر از سال ۱۹۷۰ تا کنون با پذیرش شهروندی آلمان در تورینگن زندگی میکند. «نوبل آلترناتیو» یکی از جمله جایزهها و نشانهای گوناگون دریافتی او به شمار میرود.
او در سال ۱۹۱۲ به دعوت مشترک گروهی از ایرانیان و اسرائیلیان، روزهایی در برلین اقامت داشت و در یک برنامه سخنرانی شرکت کرد. در این برنامه بیش از یک صد نفر از شهروندان آلمانی و ایرانی حضور داشتند. در زیر مصاحبهی خانم مارلند گورینگ («نویس دویچلند») با فلیسیا لانگر از نظرتان میگذرد.
ـ خانم لانگر، الان به تصاویری از غزه و اسرائیل که نگاه میکنید، چه احساسی به شما دست میدهد؟
ـ من الان چنان درمانده و خشمگینم، که نمیتوانم احساس خود را بیان کنم. هنگامی که در این تصویرها چشمم به کودکان، سالخوردگان و مردگان میافتد، میگویم: شرم باد بر ما!
گفته میشود که تاکنون دست کم ۷۰۰ فلسطینی در غزه کشته شدهاند. دو سوم کشته شدگان از افراد غیرنظامی بودهاند. کودکان بخش بزرگی از جمعیت غزه را تشکیل میدهند، به این خاطر شمار کودکان کشته شده زیاد است،. فکر میکنم که سرانجام این سیاست دهشت انگیز اسرائیل جز پاشیدن تخم نفرت نخواهد بود. به نظر میرسد که اتئلاف فتح و حماس، اسرائیل را به این تجاوز برانگیخت. اسرائیل نمیخواست و نمیخواهد چنین وحدتی را بپذیرد.
ـ نظرتان درباره واکنش بینالمللی چیست؟ آیا آن را متناسب (با ابعاد کنش اسرائیل) میبینید؟
ـ این واکنش ضعیف است و کارا نیست. ارتش اسرائیل به جنگی جنایتکارانه دست زده است. ارتش اسرائیل به افراد غیرنظامی حمله و خانههای آنها را ویران میکند. این نه تنها شرمآور، بلکه ناقض کنوانسیون ژنو و قطعنامههای سازمان ملل است. اما جهانیان این کشتار را نمیبینند. من در یک برگ اینترنتی فلسطینیها از کشتاری در یک «گتو» سخن گفتهام.
هفت سال است که مردم غزه در پس حصار زندگی میکنند و رنج میبرند. هشتاد در صد آنها زیر مرز فقر زندگی میکنند. ۹۰ در صد ساکنان غزه دسترسی به آب آشامیدنی ندارند. غزه بزرگترین زندان جهان است.
به گفتهی جان جینگ، سرپرست موسسهی کمک به پناهندگان فلسطینی سازمان ملل متحد، «اکنون غزه مترادف است با نقض حقوق بینالمللی و انسانستیزی». جان جینگ این حرف را نه امروز، بلکه یک سال پیش به زبان آورد.
هیچ سیاستمدار غربی نیست که مسئول این وضع نباشد. برای نمونه خانم مرکل، که به قدرقدرتترین زن جهان مشهور است، ورود ارتش اسرائیل را به غزه را تایید کرد و حتی یک بار هم حاضر نشد که از کشتار کودکان در غزه ابراز تاسف کند. نمیدانم آیا خانم مرکل احساسی نیز دارد!
ـ نظرتان درباره حماس چیست که از مناطق مسکونی موشک پرتاب میکند؟
ـ من نه تنها با موشکپرانی، بلکه با هرگونه آزار و کشتار مردم بیگناه مخالفم. من هرگز از خود آمادگی نشان ندادم که وکالت کسانی را قبول کنم که به چنین اعمالی دست زده بودند.
به یاد داشته باشید که اسرائیل ۴۷ سال است که فلسطین را اشغال کرده است، و سیاست سرکوبگرانه و آپارتایدگونهی اسرائیل سببساز ناآرامی و خشونت در مناطق اشغالی شده است. پرتاب موشک به سوی اسرائیل نیز پیآمد چنین سیاسی است. ولی با این وجود باید آن را محکوم کرد.
با کمال تاسف باید گفت که جنگ اسرائیل، جنگی است ویرانگر و دردناک. ما در «کنست» نمایندهای داریم بنام «آیلت شاکل» از حزب «بیت یهودی» که در دولت نیز شرکت دارد. او در یک برگ اینترنتی نوشت: «همهی فلسطینیها دشمن ما هستند. حتی زنان فلسطینی را باید کشت، چون اینها مار به دنیا میآورند.»
گرچه ما در اسرائیل افراد صلحجو نیز داریم، اما نمیتوان از جنبش صلح سخن گفت. بدبختانه هواداران صلح در اسرائیل در وضعیت بدی به سر میبرند. هر حرفی از صلح خیانت خوانده میشود.
ـ اما اسرائیل چگونه باید از خود در برابر موشکپرانیها دفاع کند؟
ـ بهترین دفاع از خود، از راه صلحجویی است. بدون صلح آینده امنی وجود نخواهد داشت. اسرائیل سالهاست که میتوانست راه صلح را پیشه کند. «سازمان آزادیبخش فلسطین» نه تنها اسرائیل را به رسمیت شناخته، بلکه هوادار تشکیل دو کشور اسرائیل و فلسطین نیز هست. حماس هم گفته است، که چنانچه مردم فلسطین خواهان تاسیس دو کشور باشند، از این طرح پشتیبانی خواهد کرد. نزدیکی «فتح» و «حماس» گامی است بس مهم. از سوی دیگر، اسرائیل است که هر گونه پیشنهادی را برای پیشبرد رد میکند و اشغالگری خود را گسترش میبخشد.
در حال حاضر ۶۰۰ هزار اسرائیلی در مناطق اشغالی سکنا گزیدهاند، یعنی ۲۲ درصد فلسطین. در حالی که چنین اقدامی ناقض قوانین بینالمللی است. این جنگ، جنگی است جنایتکارانه. باید پرسید که چرا اسرائیل چنین کاری را به خود اجازه میدهد؟
من و همسرم از بازماندگان «هولوکاوست» هستیم و الان میبینیم که هم اکنون اسرائیل برای توجیه جنگ افروزی خود به سوء استفاده از «هولوکاست» دست مییازد و من بر این گفته خود پافشاری میکنم.
شوهرم در ۵ اردوگاه نازیها بسر برد و در سال ۱۹۴۸ در «ترزین اشتات» آزاد شد.
هر چند هر دوی ما همهی بستگان خود را از دست دادهایم، اما انساندوستی خود را حفظ کردهایم.
ـ آیا راه حلی سراغ دارید؟
ـ آری. حتما راه حلی هست. اما بدون اعمال فشار بر اسرائیل نمیتوان سیاست اسرائیل را تغییر داد.
در افریقای جنوبی بساط «آپارتاید» برچیده شد، چون مردم این کشور از همبستگی جهانیان و سازمان ملل برخوردار بودند. اما فلسطینیها را بهحال خود تنها گذاشتهایم.
ـ نخستین گام اسرائیل چه باید باشد؟
ـ نخست اسرائیل باید به مسئلهٔ سکونت اتباع خود در مناطق اشغالی به نحوی فیصله دهد. چگونه؟ من نمیدانم، ولی اسرائیلیها این را میدانند. اسرائیل باید به اشغال فلسطین پایان بخشد، به حقوق فلسطینیها احترام بگذارد و به آنها حق بازگشت به زادگاهشان را واگذار کند. فراموش میشود که همه این خواستها را میتوان در قطعنامههای سازمان ملل نیز خواند. این فراموشکاران در «حزب چپ» نیز هستند. پدیدهای که برای من اسرائیلی و یهودی شرمآور است.