ايران امروز

گزارش ملاقات با مقامات سازمان ملل پیرامون اکبر گنجی

گزارش دهنده: دکتر محسن قائم مقام- نیویورک
شنبه ١٥ مرداد ١٣٨٤

بدنبال هرچه وسیعتر ساختن اعتراض به حکومت ایران در ادامه‌ی زندان اکبر گنجی، روزنامه‌نگار دلیر و آزادیخواه ایران، من بدفتر آقای کوفی عنان، دبیر کل سازمان ملل متحد در نیویورک مراجعه نمودم. و بعنوان فعال حقوق بشر و نماینده "کمیته بین المللی پشتیبانی از اکبر گنجی" تقاضای ملاقات با آقای کوفی عنان را نمودم.

گزارش دادخواستی با امضای ٢٠٠٠ نفر، از جمله بسیاری از روشنفکران، دانشوران و فعالین سیاسی و حقوق بشر ایرانی و جهان، همراه امضاهائی از چند برنده جایزه نوبل و باز همراه امضای بسیاری از سازمانهای حقوق بشری در سراسر جهان، خظاب به آقای کوفی عنان در سایت ایران امروز منتشر گردید. نمایندگی این گروه به عهده من و آقای دکتر منصور فرهنگ واگذار شد. از آنجائیکه آقای دکتر فرهنگ در ایالت ورمانت ساکنند نتوانستند در اینکار شرکت حضوری پیدا نمایند. ولی من از تجربیات ایشان در امر سازمان ملل متحد بسیار سود جستم.

ملاقات اول با صاحب منصبان دفتر حقوق بشر سازمان ملل

تقاضای من برای ملاقات با آقای کوفی عنان ابتدا با اعتذار دوران نقاهت جراحی اخیر ایشان و سپس بطور قطعی آن را غیرعملی دانستند. ولی بدنبال تماسهای پیگیر من ابتدا قرار ملاقاتی با آقای Bacre Valu Ndiaye رئيس قسمت و سپس بدليل عارضه‌ای جسمی در آن روز بر ایشان من با معاون ایشان و یکی دیگر از صاحب منصبان کميسیون حقوق بشر، آقایان Craig Mokhiber و Goro Onajina (مسؤل امور ایران در آن دفتر) به صحبت نشستم. در این ملاقات من بایشان گفتم که من اینجا نیامده‌ام که حال و جریان آقای گنجی را بشما بگویم ، چه همه دنیا امروز از آن آگاهی دارند. بلکه آمده‌ام سؤال نمایم که چرا آقای کوفی عنان، دبیر کل سازمان ملل متحد در این زمینه تاکنون سخنی نگفته‌اند و حتی در موردی اظهار بی‌اطلاعی نموده‌اند. ایشان در پاسخ اظهار داشتند که کميسیون حقوق بشر سازمان ملل متحد از سال ٢٠٠٢ بارها نسبت به موضوع زندانی بودن آقای گنجی حساسیت نشان داده و آنرا در اظهار نظر‌های خود نیز منتشر ساخته و همچنین آنها را در گزارشات سازمان ملل مطرح نموده است. آخرین گزارش این کميسیون در ١٥ ژوئیه ٢٠٠٥ انتشار یافته که نسخه‌ای از آنرا در اختیار من قرار دادند که در آن نگرانی "خبرگان حقوق بشر را نسبت به عدم معالجه روزنامه‌نگار ایرانی در زندان" منعکس نموده است. و اضافه نمودند که ما همچنان به کوشش‌های علنی و غیرعلنی خود ادامه می‌دهیم. در اینجا من نامه‌ی ٢٠٠٠ امضائی نامبرده در بالا خطاب به آقای کوفی عنان را برای ملاحظه‌ی دبیر کل بایشان سپردم. و با اشاره بحال وخیم اکبر گنجی خواستار ملاقات با آقای کوفی عنان و انتشار بیانیه‌ای علنی از سوی ایشان در مورد اکبر گنحی گردیدم. و به ایشان خاطر نشان نمودم که سازمان ملل متحد در گذشته در مورد افرادی همچون سان سو چی، نویسنده برنده جایزه نوبل از برمه، نلسن مندلا، واسلاو‌ هاول، آندره ساخارف و دیگران شدیداً بدفاع برخواسته است و دلیلی ندارد که این کار را برای آقای اکبر گنجی انجام ندهد. و در مقام مقایسه مورد آقای گنجی از هیچکدام کم اهمیت‌تر نیست.

ملاقات با آقای مارک مالوک براون، رئیس دفتر آقای کوفی عنان

دو ساعت پس از ملاقات بالا آقای کندی از دفتر آقای کوفی عنان تلفن زدند و مرا به ملاقات با آقای مارک مالوک براون، رئیس دفتر آقای کوفی عنان و نفر دوم سازمان ملل دعوت نمودند و این ملاقات در روز چهارشنبه ٣ اوت در دفتر ایشان در سازمان ملل انجام پذیرفت. ایشان با علاقه فراوان و توجه کامل به مسائل ایران و مشخصآ موضوع آقای گنجی با من به گفتگو نشستند. ایشان پس از آقای کوفی عنان ذی‌نفوذترین شخصیت سازمان ملل می‌باشند. و تمام پروژه‌های سازمان ملل از زیر نظر ایشان می‌گذرد. من همان خواسته بالا را برای ایشان مجددآ اظهار داشتم. و در پاسخ ایشان از آشنائی کامل خویش و آقای کوفی عنان در مورد موضوع آقای گنجی بیان داشتند و اینکه ایشان نامه کمیته بین‌المللی پشتیبانی از آقای اکبر گنجی را در نیویورک تایمز دیده‌اند و بدنبال تماس بودند تا اینکه من تقاضای ملاقات نمودم و لذا مرا پذیرفتند. ایشان در صحبت‌های خود تأکید نمودند که آقای کوفی عنان مکرراً با مقامات ایران در تماس تلفنی بوده‌اند و بطور مشخص از صحبت‌های مستقیم تلفنی ایشان با آقای خرازی وزیر خارجه ایران یاد نمودند ، و اینکه بدلیل انساندوستانه خواستار آزادی اکبر گنجی شده‌اند. و بهمین دلیل سکوت نموده‌اند که کار انجام شود و تلویحاً بردن گنجی به بیمارستان را نتیجه این اقدامات می‌شمردند. و اصرار داشتند که کار غیر علنی برای حل این موضوع اساسی است. و آقای کوفی عنان از مقامات ایران خواسته‌اند که آقای گنجی بدلیل ایساندوستانه از زندان آزاد شود و بقیه دوران محکومیت خود (بزعم دادگستری حمهوری اسلامی) را خارج از زندان بگذراند. ایشان اضافه کردند که آقای کوفی عنان و سازمان ملل متحد همچنان به فعالیت‌های خود در تماس غیرعلنی با مقامات ایران، برای آزادی اکبر گنجی ادامه خواهند داد. ایشان اجازه دادند که این مطالب را ما با ذکر نام ایشان در مصاحبه‌ها اعلام نمائیم. و البته امروز در حالیکه این گزارش را می‌نوشتم متوجه شدم که سخنگوی آقای کوفی عنان ارتباط ایشان با مقامات بالای ایران در مورد آقای گنجی را خود بازگو نموده‌اند. در پایان جلسه من اضافه کردم که تاکتیکهای غیر علنی معانی و مزایای خود را دارند ولی اگر آقای گنجی که حال وخیمی دارد از میان برود یه مقام و اعتبار سازمان ملل و شخص آقای کوفی عنان مطمئنآ صدمه و خدشه وارد خواهد شد. و این امر بنفع هیچ فرد انساندوستی نخواهد بود. ما به سازمان ملل احترام داریم و انتظار داریم که این سازمان و دبیر کل آن وظائف خود در قبال برقراری و حفظ حقوق بشر در جهان را همچنان پیش برند.

چند نکته پایانی گزارش

من گزارش این ملاقات‌ها را بصورت مصاحبه در اختیار رسانه‌های عمومی از حمله رادیو فردا (دوبار)، صدای امریکا (دوبار) و راديو آلمان قرار دادم.

برخی از سؤالاتی که در این مصاحبه‌ها از من می‌شد حاوی مطالبی بود که دیدگاههای مختلفی نسبت به موصوع را طرح می‌نمود. اشاره بآنها در این گزارش مفید است. از جمله از من پرسیدند که چرا در حالیکه بسیاری از آزادیخواهان در زندانند شما تنها اکبر گنجی را هدف برنامه دفاع خود فرار داده‌اید؟ پاسخ من بایشان این بود که ما می‌دانیم که عباس امیر انتظام ٢٦ سال است که بخاطر آزادیخواهی در زندان است و هنوز به مبارزه برای آزادی و دمکراسی در ایران ادامه می‌دهد. و ما می‌دانیم که دکتر ناصر رزاقشان بخاطر آنکه انگشت اتهام خود را بسوی جنایتکاران قتلهای سیاسی زنجیره‌ای نشانه گرفته، در زندان است ، ما از احمد باطبی، برادران محمدی وو... اطلاع داریم ولی موضوع اکبر گنجی امروزه یک موضوع بین المللی شده است. رؤسای جمهور کشورهای بزرگ، اتخادیه اروپا و جوامع حقوق بشری و بسیاری از مقامات مذهبی و غیر دولتی شدیداً به پشتیبانی گنجی سمت و سو گرفته‌اند. در ایران نیز مسأله بسوی شکل گیری بصورت یک موضوع ملی پیش می‌رود. حتی آقای رفسنجانی هم مثل بقیه نظر مساعدش را اعلام نموده است. بصلاح آنهائیکه برای آزادی و دمکراسی در ایران می‌کوشند است که از این نوع اوج گیری‌های موضوعات حقوق بشری در جهان استقبال نمایند. همیشه چنین بوده است که موصوع و جریاناتی شکل فراگیر و جهانی پیدا می‌کرده است. این بهترین موقعیت برای مبارزین آزادی و دمکراسی است که از چنین موقعیتی که در مورد اکبر گنجی پیش آمده و موصوع شکل وسیع جهانی پیدا كرده است، نه تنها برای نجات جان او بلکه بخاطر هدف‌های آزادیخواهانه و دمکراسی خواهی و مبارزه برای استقرار حقوق بشر در ایران از چنین فرصتهائی استفاده نمایند. در اینجا موصوع گنجی یک شکل سمبولیک برای مبارزه با اختناق و دفاع از حقوق بشر را پیدا می‌نماید. جهانی شدن چنین موصوعی به تمام موصوعات نظیر آن کمک میکند. یمیان کشیدن موصوعات دیگر در چنین مواردی باید بشکلی باشد که موصوعی که تا این حد فراگیر شده است را خاموش و یا رنگ پریده نکند. متأسفانه در جوامع ایرانی اغلب وقتی موصوعی بزرگ می‌شود همواره کسانی پیدا میشوند که برچسب تئوری توطئه را بآن موصوع می‌زنند! و ما باید بی‌توجه باینگونه توهم‌های بی‌مورد با تمام انرژی روش درست را ادامه دهیم!

موضوع دیگری که من در ملاقات‌ها و مصاحبه‌ها اشاره کردم این بود که من هم مثل بسیاری درخواستی را خطاب به آقای گنجی امضا کردم که بهتر است ایشان زنده بمانند تا جانشان از میان برود. و اینکه ایشان در زنده ماندن بیشتر برای آزادی و دمکراسی در ایران مؤثرند. ولی ایشان قبول ننمودند. گنجی از اینهمه فشار بجان آمده است. و شرایط سخت روحی و جسمی در زندان بحدی طاقت فرسا بوده است که ایشان را در شرایط روحی‌ای قرار داده است که برای نشان دادن عمق فاجعه و شرایط نامردمی و سنگینی که مردم ایران در آن بسر می‌برند، با قراردادن جان خود در کف، علیه ظلم به ملتی فریاد کشد!

سؤال دیگری که باز از من می‌شد تلویحآ باین اشاره داشت که سازمان ملل و آقای کوفی عنان هیچ کاری نکرده‌اند. من نظرم اینست که بخش کميسیون حقوق بشر سازمان ملل متحد از سال ٢٠٠٢ تا بامروز، در موصوع اکبر گنحی فعالیتهائی را داشته و باین فعالیت‌ها ادامه خواهد داد. و آقای کوفی عنان گرچه در اين موضوع بیشتر از حد لزوم سیاست غیرعلنی را بکار گرفته است ولی من اعتقاد دارم که ایشان نگران موصوع میباشند و بطور مصمم با دولت ایران برای آزادی گنجی در تماس بوده‌اند. در این میان جهانی شدن موصوع و اعتراض سران کشورهای عمده جهان، و نیز وصع وخیم اکبر گنجی و در کنار آن قعالیتهای روشنفکران ایرانی و شرکت روشنفکران سایر کشورها، در خارج از کشور، و نامه‌ی سرگشاده بایشان در روزنامه با نفوذ نیونورک تایمز، بعد جدیدی به موضوع بخشیده که آقای کوفی عنان مجبورند طور دیگری عمل نمایند. و انتشار علنی و ناگهانی فعالیت‌های پنهانی ایشان در جرائد نشان بارز این امر است.

و مطلبی دیگر

در دنباله گزارش بالا من میل دارم باین موضوع مهم اشاره نمایم که ما در شرایطی قرار داریم که برای پیشبرد آرزوها و آرمان‌های ملی و انساندوستانه خود بهتر است از تمام پشتیبانی‌های ممکن در جهان امروز استقاده نمائیم. باید مثبت فکر نمائیم. ما تنها با ایجاد روابط و حفظ دوستی مردم آگاه جهان است که می‌توانیم بر غول استبداد فائق آئیم. سازمان ملل متحد از جمله پایگاهائی است که ما باید از آن استفاده نمائیم، چنانکه تا کنون انجام داده‌ایم. اگر ما درست عمل نمائیم سازمان ملل وسیله بسیار خوبی در پیشبرد مبارزه ما برای برقراری آزادی و دمکراسی در میهنمان بشمار میرود. مشکلات سیاسی و سیاستهای مختلف کشورهای بزرگ و مسائل و مشکلات دیگر جهانی از نقش شایسته این سازمان جهانی در موضوع با اهمیت حقوق بشر بسیار کاسته است. ولی بصلاح ماست که احترام سازمان ملل را حفظ نمائیم و یادمان باشد که در دورانی که ما بسر می‌بریم این سازمان بزرگ جهانی نمی‌تواند پشتیبان حکومتهای واپسگرا و بی‌اعتباری چون ایران باشد. اینگونه حکومتها جائی در خانواده جهانی که روز بروز بیشتر بسوی تأمین حقوق بشر در سراسر جهان به پیش میروند ندارند.

محسن قائم مقام – نیونورک
5 اوت 2005
E. Mail: .(JavaScript must be enabled to view this email address)