ايران امروز

ترفندی برای مشروعیت‌سازی

م رها
حاكمیت و نهاد ولایت پس از كودتای انتخاباتی با بحران‌ها و مشكلات بسیار روبرو شده است و برای حل این مشكل‌ها بجای احترام به حقوق مردم و رفع بی اعتمادی‌ها علاوه بر سركوب شدید معترضین ترفند‌های گوناگونی را در دستور كار قرار داده است. تازه ترین طرح از این جنس برگزاری "نشست اندیشه‌های راهبردی" است كه با شركت برخی از نخبگان دست چین شده ولایتمدار در حضور ولی مطلقه و با هدف گفتگو در باره "الگوی اسلامی - ایرانی پیشرفت " تشكیل شده است و قرار است "یك سند بالادستی" تهیه كند كه "همه‌ی اسناد برنامه‌ای كشور و چشم ‌انداز كشور و سیاستگذاری‌های كشور. یعنی حتّی چشم ‌اندازهای بیست‌ ساله و ده ‌ساله كه در آینده تدوین خواهد شد، باید بر اساس این الگو تدوین شود." [١] با توجه به گفته‌های شركت كنندگان، نمایندگان دولت و برخی از شركت كنندگان در باره این طرح می‌توان از میان خطوط هدف‌های ناگفته آنرا چنین برشمرد:

١- مشروعیت سازی:
پس از آنكه ولی مطلقه انتخابات فرمایشی سال ٨٨ را برسمیت شناخت و دستور سركوب معترضین را صادر كرد، شعار رأی من كو به شعار مرگ بر دیكتار تبدیل و مشروعیت نهاد ولایت به شدت خدشه دار شد. سردار شریف مسئول روابط سپاه در قالب " تهاجم علیه رهبری " به این امر چنین اشاره می‌كند: " از سال ۸۸ تا کنون و پس از شروع فتنه‌ها، تهاجم بسیار گسترده‌ای به لحاظ حجمی و کیفی علیه رهبری صورت گرفته است و باید گفت میزان هجمه‌هایی که علیه رهبری از سال گذشته تاکنون صورت گرفته در ۲۱ سالی که حضرت آیت الله خامنه ای، رهبر انقلاب بودند، برابری می‌کند." [٢]

از آنزمان حلقه نفوذ اطراف رهبری، ولایتمداران سینه چاك و تملق گویان روحانی و غیر روحانی كوشیده‌اند آب رفته را به جوی باز گردانند و ولی مطلقه و نهاد ولایت را از بحران مشروعیت باختگی نجات دهند. در این رابطه چندین طرح نخ نما ازجمله سازماندهی راهپیمایی‌های ساندیسی، طرح شعار جذب حداكثری و دفع حداقلی، سفر به قم و ملاقات با روحانیون طرفدار و یا نزدیك به حكومت به اجرا گذاشته شد. روحانیون حكومتی نیز بسیج شدند و هركدام به سبك خویش كوشیدند مشروعیت وی را از راه‌های فقهی باز سازی كنند. از جمله علی مصباح یزدی در همایش سپاه اعلام كرد كه " هركس دانسته ولایت فقیه را انكار كند مرتد است " [٣] و جنتی در همایش دیگری گفته است " رد ولایت فقیه انکار خداوند است و باید ولایت فقیه را به عنوان یکی از احکام خداوند در روی زمین دانست." [٤]

طرح دیگر از این جنس تشكیل " نشست‌های اندیشه‌های راهبردی" است كه نحوه برگزاری، گزینش عنوان و مخاطبان و سخنان ولی مطلقه در آن بخوبی نشان می‌دهد كه این ترفند نیز با هدف مشروعیت سازی سازماندهی شده است. از آنجا كه مخاطبان اصلی این نشست را میلیون‌ها نفر دانشورز، استاد، دانش آموخته و دانشجو تشكیل می‌دهند و مشروعیت ولی مطلقه شاهد بیشترین ریزش در میان همین گروه‌های اجتماعی بوده است، فضای فیزیكی این نشست ساده ( كف سالن با گلیم مساجد فرش شده است ) و غیر سنتی طراحی شده و شركت كنندگان، برخلاف ملاقات‌های همیشگی با رهبر، برروی مبل‌های گرانبها نشسته‌اند و برای سخنرانی‌ها و ارائه نوشته‌ها از ابزارهای پیشرفته بهره می‌گیرند [٥]. در این نشست، برخلاف بیشتر نشست‌ها و تجمع‌های ولایی و رویدادهای پس از انتخابات سال گذشته كه ولی مطلقه با فتنه خواندن جنبش سبز آنرا به دشمن وابسته كرد، ملیون‌ها نفر را میكروب خواند و خواص بی بصیرت را به انزوا و پیاده كردن از كشتی انقلاب تهدید كرد، طی استفتائی " اطاعت از دستورات حكومتی ولی امر مسلمین ....را " واجب دانست [٦] و یا با بهره گیری از اختیارات فراقانونی و خود ساخته اش در امور خرد و كلان كشور دخالت بیشتر نمود، اینبار با زبانی دمكراتیك و با فروتنی تمام می‌كوشد چهره استبدادی و دیكتاریش را پالایش دهد و همه را به مشاركت فرا خواند: " [تهیه الگوی اسلامی - ایرانی پیشرفت ] متعلق به اشخاص و مقامات نیست، كار متعلق به بنده نیست؛ این كارِ همه است." و یا " ما باید جوشیدن فكر و اندیشه ‌ورزی را در جامعه‌ی خودمان به یك حقیقت نمایان و واضح تبدیل كنیم. البته این از مجموعه‌ی نخبگان شروع خواهد شد، بعد سرریز خواهد شد به آحاد مردم." [٧] افزون براین بهره گیری ازكلمه " ایرانی " در عنوان این الگو نیز چاشنی ملی گرایانه‌ای است كه با همین هدف بكار رفته است.

٢- خشك كردن ریشه "فتنه"
در تابستان گذشته ولی مطلقه در یك نشست محرمانه با بخشی از نمایندگان اصولگرا در پاسخ به تقاضای آنان در برخورد با رهبران اصلاح طلب گفته بود: "سران فتنه همیشه دم دست هستند و محاکمه آنها برای نظام کاری ندارد و این اتفاق هم می‌افتد اما مهم تر از محاکمه این افراد، خشکاندن ریشه این فتنه است." [٨] در واقع نظام ولایی در كنار تقویت نیروهای امنیتی و نظامی سپاه و بسیج، گسیل هزاران روحانی به مدارس، عضویت اجباری دانش آموزان سوم راهنمایی در بسیج برای گرفتن نمره " درس آمادگی دفاعی " [٩] و سرانجام بازبینی رشته‌های علوم انسانی در دانشگاه‌ها تلاش دارد از راه‌های گوناگون از جمله شستشوی مغزی جوانان و پیش گیری از رواج و گسترش اندیشه‌های دمكراسی خواهی و حقوق بشری و یا به عبارت دیگر با حذف صورت مسئله، با جنبش سبز رویارویی كند و به خیال خام ریشه‌های اعتراض به نظام استبداد دینی را بخشكاند

فرآیند تهیه " الگوی اسلامی - ایرانی پیشرفت " نیز با همین هدف طراحی شده است. ولی مطلقه در اولین نشست هدف درجه اول این طرح را چنین بیان داشته است " [هدف این طرح] در درجه اول اینست كه متفكران كشور، اندیشه ورزان كشور، خودشان را درگیر مسائل كلان كشور كنند. كشور مسائل اساسی‌ای دارد. كارهای بزرگی هست كه باید انجام بگیرد." و یا " هدف دومی كه ما از تشكیل این جلسه داشته ایم، این است كه یك فرهنگ و یك گفتمان، اول در میان نخبگان و به تبع آن در سطح جامعه منتشر شود، ذهن نخبگان و سپس ذهن عموم مردم را به یك سمت اساسی سوق خواهد داد." [١٠]

ولی مطلقه و برنامه ریزان اطراف وی تلاش دارند طی فرمانی ذهن دانشجویان، دانش آموختگان و دانش ورزان و سرانجام همه مردم كشور را از شكنجه و آزار زندانیان سیاسی، خفقان در كشور و بگیرو به بند‌های رایج، اختیارات فراقانونی ولی مطلقه، بی كفایتی دولت دست نشانده كودتا، گرانی و بیكاری و بحران اقتصادی، منحرف و به موضوع‌های انتزاعی فرمایشی همچون " فكر، علم، انسان و معنویت " سوق دهند.

٣- تمركز بیشتر قدرت
در اصل یكصد و دهم قانون اساسی، یكی از وظایف رهبری تعیین سیاست‌های كلی نظام "پس از مشورت با مجمع تشخیص نظام" اعلام شده است. بهمین علت سند چشم انداز ٢٠ ساله كشور پس از تهیه و تصویب در این مجمع و تأیید رهبری در سال ١٣٨٢ ابلاغ گردید. اما در نسشت اول "اندیشه‌های راهبردی" ولی مطلقه، الگوی اسلامی - ایرانی پیشرفت را یك سند بالادستی اعلام نمود و افزود "این چیزی نیست كه دولت‌ها یا مجالس بتوانند آن را تصویب كنند" به گفته مجتبی ثمره‌هاشمی (دستیار ارشد رئیس دولت كودتا) الگوی پیشرفت "برسند چشم انداز نظام سایه می‌افكند".[١١] بنابراین می‌توان گفت اقدام اخیر نوعی دور زدن مجمع تشخیص و تمركز بیشتر قدرت در نهاد ولایت است. در ضمن دست دولت كودتا را در بی‌اعتنابی بیشتر نسبت به سند چشم انداز ٢٠ ساله بازتر خواهد ساخت.

آیا ولی مطلقه در فرآیند مشروعت سازی كامیاب خواهد شد؟
رویدادهای پس از انتخابات و سلطه روز افزون نیروهای امنیتی و نظامی بر بسیاری از امور كشور نشان می‌دهد كه نهاد رهبری تنها با تكیه بر این نیروها سرپا ایستاده است. مشروعیت از دست رفته با ترفندهای شناخته شده‌ای همچون راهپیمایی‌های دولتی، چاپلوسی ولایتمداران و اقداماتی همچون اسلامی كردن علوم انسانی و تهیه الگوهای فرمایشی پیشرفت قابل باز سازی نخواهند بود. رهبران نظام تنها زمانی مشروعیت خواهند داشت كه از اعتماد همگانی برخوردار باشند و آن هنگامی است كه حقوق سیاسی، اجتماعی و فردی شهروندان رعایت شود و جامعه ایرانی به كلیه ایرانیان بدون در نظر گرفتن قومیت، جنسیت و بینش‌های سیاسی و اجتماعی آنها تعلق داشته باشد. شاید بتوان برای مدتی بر سرنیزه تكیه كرد اما نمی‌توان برآن نشست!

٢٨ آذر ٨٩
------------------

١ و٧ و ١٠- بررسی اندیشه‌های راهبردی «الگوی اسلامی - ایرانىِ پیشرفت، پایگاه اطلاع‌رسانی دفتر حفظ و نشر آثار حضرت آیت‌الله‌العظمی سیدعلی خامنه‌ای، ١٠ آذر ٨٩
http://farsi.khamenei.ir/speech-content?id=10664

٢- اعتراف مسئول روابط عمومی سپاه: حجم تبلیغات علیه ولایت و رهبری در یک سال گذشته با ۲۱ سال اخیر برابری می‌کند، پیك ایران ٢٢ آذر ٨٩
http://www.peykeiran.com/Content.aspx?ID=25685

٣- علی مصباح: کسی که ولایت فقیه را انكار كند مرتد است، فرارو، ٢٤ خرداد ٨٩
http://www.fararu.com/vdcjvhex.uqehazsffu.html

٤- آیت الله جنتی: نفی ولایت‌ فقیه انکار خداست، شیعه انلاین، ١٥ آذر ٨٩
http://shia-online.ir/article.asp?id=15558&cat=1

٥- از جنسی متفاوت، ١٠ آذر ٨٩
http://farsi.khamenei.ir/others-note?id=10649

٦- احكام تقلید - ولایت فقیه و حكم حاكم‏
http://farsi.khamenei.ir/treatise-content?uid=1&tid=8

٨- دفاع خامنه‌ای از احمدی نژاد در دیدار 'محرمانه' با نمایندگان، پیك ایران، ٤ مرداد ٨٩
http://www.peykeiran.com/Content.aspx?ID=20474

٩- عضویت در بسیج مدرسه یکی از شاخص‌های نمره عملی دختران، ایران امروز
http://www.iran-emrooz.net/index.php?/news2/print/25756/

١١- "الگوی اسلامی - ایرانی پیشرفت" بر سند چشم انداز سایه می‌افکند، خبرگزاری مهر، ١٦ آذر
http://mehrnews.com/fa/NewsDetail.aspx?NewsID=1203943