ايران امروز

رضایی، حرفه‌ای‌های میان‌وزن و شعار المپیک!

دکتر رضا تقی‌زاده

با ورود دوباره محسن سبزه‌وار رضایی میرقائد (محسن رضایی) به عرصه انتخابات رییس جمهوری، فرمانده سابق سپاه پاسداران ایران نیز به جمع نامزدهای حرفه‌ای انتخابات پیوست. در گذشته، نامزدهای حرفه‌ای انتخابات در ایران و سایر کشورهای جهان، عموما از پیروزی نهایی بازمانده‌اند. آقای رضایی میرقائد، استثنائی بر این قائده نخواهد بود.

ژان مری لوپن، سیاستمدار دست راستی فرانسه، هنری راس پرو، سرمایه‌دار امریکایی، رالف نادر، فعال اجتماعی و مدافع حقوق مصرف کننده گان امریکایی و ولادیمیر ژیرنوفسکی، فعال سیاسی روسی، از جمله مشهورترین حرفه‌ای‌های نیم‌وزن انتخابات در جهان به شمار می‌روند.

اگرچه نامزدهای حرفه‌ای، بیش از رای دهنده‌گان عادی، از بضاعت اندک خود برای دست یافتن به پیروزی نهایی واقف‌اند، با این وجود، یا به بهانه اعتراض به سایر داوطلبان، و یا رساندن پیام "مهم" خود به گوش مردم، در انتخابات شرکت می‌کنند. انگیزه شخصی نامزد‌های حرفه‌ای برای حضور در بازی بزرگ، یافتن مخاطب و مطرح شدن در افکار عمومی است.

تاثیر اصلی نامزد‌های حرفه‌ای بر جریان انتخابات نیز، گرمتر کردن میدان است برای رقابت نامزدهای اصلی- شبیه نقش دوندگان سایه در مسابقات دوی استقامت، که بعد از چند دور دویدن پیشاپیش سایرین، از زمین خارج شده و ادامه مسابقه را به دوندگان اصلی واگذار می‌کنند.

ایفای نقش نامزد حرفه‌ای و حضور فعال در انتخابات رییس جمهوری، نیازمند تامین هزینه‌های چشمگیری است که یا می‌باید از سوی شخص شرکت کننده پرداخت شود و یا از سوی حامیان او. هدف حامیان مالی و سیاسی نامزد‌های حرفه‌ای معمولا تاکتیکی است و علیرغم آگاهی از شکست نهایی نامزد مورد حمایت آنها صورت می‌گیرد.

راس پرو با صرف صدها میلیون دلار در سه انتخابات مختلف رییس جمهوری امریکا شرکت کرد. راس پرو بخشی از ثروت خود را از راه کار در ایران (کامپیوتری کردن بیمه‌های اجتماعی پیش از انقلاب) و شهرت جهانی خود را تا حدودی با اجرای طرح نجات دو تن از کارمندان زندانی خود از زندان قصر، در اوج انقلاب اسلامی ایران، بدست آورد. موضوع عملیات یاد شده ابتدا بصورت کتاب "بر بالهای عقاب" و بعد چند فیلم سینمایی بازسازی شد. او شرکت در انتخابات را نوعی اعتراض به سیستم سیاسی امریکا تلقی می‌کرد و هزینه‌های انتخاباتی خود را شخصا می‌پرداخت.

در انتخابات سال ۱۹۹۲ که به پیروزی نهایی بیل کلینتون و شکست جورج بوش پدر (در دور دوم ریاست جمهوری او) انجامید، راس پرو بیش از ۱۹ میلیون رای بدست آورد ولی هیچیک از این آراء پراکنده، تبدیل به رای الکترال در کالج انتخاباتی نشد. او در ادامه شیفتگی به سیاست و حضور در افکار عمومی، در سال ۱۹۹۶ "حزب اصلاحات" را تاسیس کرد.

حضور او در انتخابات سال ۱۹۹۶ نیز بی‌نتیجه ماند. با این وجود او همچنان در هشتاد سالگی یک فعال سیاسی است. دارایی شخصی پرو بعد از بحران اقتصادی اخیر، بیش از ۵ میلیارد دلار تخمین زده می‌شود. او از سال ۲۰۰۰ تاکنون تنها به حضور غیر مستقیم در انتخابات امریکا بسنده کرده است.

برخلاف راس پرو که از تجارت و سرمایه پا به میدان سیاست گذاشت، ژان مری لوپن یک سیاستمدار دست راستی حرفه‌ای و رهبر جبهه ملی فرانسه است. بخش جنجالی زندگی سیاسی لوپن مربوط به عریان شدن همسر او برای مجله پلی بوی است که بعد از طلاق، بعنوان لجبازی و آسیب رساندن سیاسی به لوپن صورت گرفت.

لوپن که اظهارات ضد مسلمانان او در سال ۲۰۰۳ به یک جنجال خبری جهانی انجامید در ۸۱ سالگی، دو سال از راس پرو جوانتر و همچنان فعال است. او تا کنون پنج بار در انتخابات رییس جمهوری فرانسه شرکت کرده (آخرین بار در سال ۲۰۰۷) و هر پنج بار شکست خورده است!

آقای رضایی، تازه ترین نامزد مقام رییس جمهوری ایران نیز، که در ردیف داوطلبان حرفه‌ای نیم وزن به شمار می‌رود، دارای شباهت‌هایی با سایر کاندیداهای ناموفق ولی حرفه‌ای انتخابات از بقیه نقاط جهان است.

جنجال سیاسی عمده او مربوط به فرار فرزندش احمد رضایی و پناهنده شدن وی به امریکا است. احمد رضایی طی اولین دوره رییس جمهوری محمد خاتمی از ایران گریخت و بعد با انجام مصاحبه‌های مطبوعاتی مختلف علیه جمهوری اسلامی، پدر خود محسن، را در موقعیتی بسیار دشوار قرار داد. احمد رضایی چند سال پس از پناهندگی، بی‌سروصدا از راه دبی، به ایران بازگشت و مورد بازخواست جدی نیز قرار نگرفت.

رضایی در میان نامزدهای حرفه‌ای ریاست جمهوری جهان تنها داوطلبی نیست که مورد تعقیب قضایی قرار گرفته است. او نیز به گونه‌ای مانند ژان مری لوپن که در فرانسه مورد تعقیب قضایی بود، دارای حکم جلب بین‌المللی است که در تاریخ ۷ نوامبر سال ۲۰۰۷ از سوی پلیس بین‌المللی (اینتر پل) بنام او صادر شده است.

این حکم پس از انفجار مرکز یهودیان در بوئنوس ایرس، بنا به تقاضای دولت آرژانتین و به اتهام دست داشتن مقامات نظامی و امنیتی ایران در ماجرای انفجار یادشده صادر شده است. علاوه بر محسن رضایی، نام فلاحیان وزیر اطلاعات وقت ایران نیز در لیست تعقیب اینتر پل قرار دارد.

اگرچه شانس‌های رضایی برای جلب رای، بیش از حرفه‌ای‌های کم وزن انتخابات نظیر ولادیمیر ژیرنووسکی، سیاستمدار جنجالی روسیه، و یا رالف نادر امریکایی است، ولی او نیز مانند لوپن و راس پرو، فاقد شانس حقیقی برای انتخاب شدن است. رضایی سال گذشته به منظور راه یافتن به مجلس شورای اسلامی نام خود را در فهرست "ائتلاف خط رهبری" (معروف به جناح راست) قرار داد ولی موفق به کسب آرای لازم نشد
آقای رضایی، متولد سال ۱۳۳۳ از مسجد سلیمان، در توجیه دلایل ورود دوباره خود به عرصه انتخابات گفته است:

۱- دوستان او از حضور در صحنه خود داری کردند
۲- سایر نامزدهای حاضر در صحنه برنامه‌های مورد علاقه او را مطرح نکردند.

آقای رضایی که در دور قبلی انتخابات رییس جمهوری شعار "دولت عشق" را انتخاب کرده بود این بار خواهان "نشاط و آرامش و ثبات برای پیشرفت" شده است.

در بیانیه طولانی انتخاباتی آقای رضایی گفته شده که او با هدف "تغییر الگوی مدیریت کشور"، "رعایت و ترویج اخلاق سیاسی در کشور" آمده است. آقای رضایی که در دور تازه نیز یکبار اعلامیه آمدن خود را پس گرفته بود، در دور قبل، پیش آغاز انتخابات، به نفع سایر نامزدها کنار رفت. رضایی این‌بار پیش از اعلام رسمی ورود خود به صحنه، عازم شهر مذهبی قم شد و با تعدادی از روحانیون دیدار کرد. با توجه به امکانات فردی، موقعیت سیاسی، برخورداری از حمایتهای گروههای فعال، و شناسایی گسترده تر افکار عمومی از سایر نامزدهای سنگین وزن‌تر از آقای رضایی، بنظر می‌رسد که اهمیت حضور او در دهمین دوره انتخابات رییس جمهوری ایران، در بهترین وضعیت، بنا به شعار آماتوری بازیهای المپیک، در "شرکت است و نه پیروزی" نهایی!