العربیه فارسی: وضعیت زنان در پادشاهی عربی سعودی و پیشرفتهای چشمگیر در زمینه حقوق آنها نگاه تحسینآمیز جهان را متوجه ریاض کرده است.
نیویورک تایمز در مقالهای تحت عنوان «The Iran-Saudi Arabia Rivalry Has a Silver Lining» به قلم رویا حکاکیان، روزنامهنگار و نویسنده آمریکایی ایرانی تبار به این موضوع پرداخته است.
رویا حکاکیان با بررسی تحولات اخیر در زمینه حقوق زنان در پادشاهی عربی سعودی و مقایسه آن با وضعیت زنان در ایران، در مقاله خود میگوید که زنان برنده اصلی «رقابت سعودی-ایرانی» هستند.
نویسنده مقاله با استناد به نظرات کارشناسان سیاست خارجی نتیجهگیری کرده که رقابت میان پادشاهی سعودی و ایران شدت یافته، اما این امر فرصتی برای فعالان حقوق زنان است.
در این مقاله که روز چهارشنبه ۲۷ دسامبر ۲۰۱۷ منتشر شده، آمده است «کارشناسان سیاست خارجی بر این باورند که رقابت شدید میان پادشاهی عربی سعودی و ایران میتواند چه بسا بر بیثباتی منطقه اثرگذار باشد، اما فمینیستها میتوانند از این فرصت به خوبی استفاده کنند.»
او با اشاره به اصلاحاتی که در زمینه حقوق زنان سعودی صورت گرفته می گوید: «وقتی زنان در پادشاهی سعودی حق رای دادن و رانندگی را به دست آورند، زنان ایرانی چندان توجهی به امر نکردند، زیرا که زنان ایران همیشه از این حقوق برخوردار بودند، اما وقتی زنان سعودی اجازه ورود به استادیومهای ورزشی و تماشای مسابقات را یافتند، در اینجا بود که زنان ایرانی نسبت به دولت کشورشان خشمگین شدند.»
او میافزاید: «سعودی در بهترین زمان ممکن اعلام کرد به زنان اجازه حضور در ورزشگاهها را میدهد. فقط چند هفته پیش از اعلام سعودی مبنی بر اجازه حضور زنان در ورزشگاهها، زنان ایرانی از حضور در دیدار ایران و سوریه در چهارچوب مسابقات مقدماتی جام جهانی در تهران منع شدند. این در حالی بود که زنان سوری وارد ورزشگاه (آزادی) شدند و مسابقه را تماشا کردند.»
رویا حکاکیان در ادامه به مریم معمار صادقی یکی از بنیانگذاران توانا، وبسایت آموزش اصول جامعه مدنی در ایران، اشاره میکند و از قول او مینویسد : «هنگامی که اصلاحات را در سعودی مشاهده میکنم، دو چندان خوشحال میشوم؛ برای جامعه سعودی و به ویژه برای زنان سعودی «.
وی گفت: «همچنین خوشحالم که برتری دروغین ایران دیگر از بین رفته است، قوانین و اقدامات رژیم ایران علیه حقوق زنان، از سوی کشوری پشت سر گذاشته میشود که خود تا مدتها در این زمینه عقبماندهتر محسوب میشد.»
او میگوید: «فعالان مدنی در ایران همواره چشم به غرب دوختهاند تا تهران را برای احترام به حقوق بشر تحت فشار قرار دهند، اما اقدامات اخیر شاهزاده محمد بن سلمان در خصوص حقوق بشر و حقوق زنان میرود تا توجه فعالان جامعه مدنی ایران را به پادشاهی سعودی جلب کند.»
نویسنده مقاله اضافه میکند: «هدف برنامههای بلند مدت بن سلمان هر چه باشد، داستانهایی که ایران دیر زمانی است با استفاده از آنها با اشاره به سابقه کاستیها سعودی در زمینه جذب و آموزش زنان، انتقادهای غرب را از اقدامات خود منحرف میکرد، از دست تهران گرفته است.»
هر دو کشور بیشترین نفت، نخبگان ثروتمند، بیشترین تاثیر و یا قویترین ارتشها را دارند؛ موضوعاتی که میتواند سر تیتر خبرها را به خود جلب کند، اما این موضوع برای شهروندان عادی اهمیتی ندارد. آنها به امور روزانه مانند رانندگی، کار و سفر که زندگی را آسان میکند، توجه دارند. ذخیرههای نفتی هر چقدر هم که باشند، نمیتوانند محدودیت فعالیتها و تحرکات زنان را جبران کنند.
پذیرش این وضع برای زنان ایرانی که یک تحول زنانه را در زمان حکومت پهلوی تجربه کرده بودند، سختتر بود.
در سال ۱۹۳۶، رضاشاه که چشم اندازش برای ایران به دیدگاه ۲۰۳۰ شاهزاده محمد بن سلمان به سعودی شباهت داشت، حجاب را ممنوع اعلام کرد. به گفته خویشاوندان رضا شاده دیدن زنان خانواده در حال خروج از منزل بدون روسری برای شاه ایران سخت بود ولی او اعتقاد داشت این گامی ضروری به سوی مدرنیته است.
زمانی که انقلاب اسلامی در سال ۱۹۷۹ ایران را در نوردید، زنان این کشور چهار دهه بود که آزادیهای نسبی داشتند. پس از انقلاب برای زن ایران دشوار بود زندگی را بدون حق طلاق، حضانت و ارث برابر تجربه کند. چنین حقوقی برای زن سعودی فراهم نبود.
در بخش دیگری از این مقاله آمده است: «معمولا غربیها به قوانین عقبمانده ایران در زمینه حجاب اشاره میکنند تا موضوع را اندکی قابل تحمل کنند، اما واقعیت این است که رژیم پس از ۴ دهه حضور خسته شده است و به ویژه اینکه جمعیت ایران از ۴۰ میلون به ۸۰ میلیون رسیده و این امر سبب شده کنترل امور از دست نهاد نظامی نیز اندکی خارج شود.»
در حال حاضر شاهزاده سعودی دست به اقداماتی زده که شاه ایران نیز زده بود و این موضوعی نیست که رهبر ایران از آن غافل باشد؛ رهبری که مدعی است سعودی نیز به دلیل مقابله با سنتها با هدف مدرنیزه شدن، به سرنوشت شاه ایران دچار خواهد شد. اما فمینیستهای ایران شاهد آن هستند کشوری که رقیب کشورشان است برای پیشرفت زنان كشورش بیش از اقداماتی که ایران پس از انقلاب ۱۹۷۹ انجام داد، میکوشد.
علائم «غبطه به سعودی» در حال ظاهر شدن است. مسیح علینژاد، فمینیست و موسس کمپین «نه به حجاب اجباری» مطالب و ویدویوهایی را منتشر کرد که نشان میدهد زنان خوشحال ایرانی با الهام گرفتن از زنان سعودی، روسریهایشان را از سر برداشته و به شکل غیرقانونی در خیابانها حرکت میکنند و از خود فیلم میگیرند. تهران برای کاهش فشار وارده، در اولین گام اجازه داد، زنان ایران در رقابتهای بینالمللی وزنهبرداری شرکت کنند.
در حالی که دشمنی ایران و سعودی نگرانی جهان را برانگیخته است، زنان از این امر استفاده کردند و این تجربه جاوید بار دیگر به اثبات رسید که علیرغم دشمنی دولتها، خواهرخواندگی جهانی است.